Devlet sisteminde askerin yeri!
Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi kapsamındaki uyum düzenlemelerine yönelik çalışmalara yeniden odaklanmanın zamanı geldi. AK Parti tarafından oluşturulan 5 komisyon, 15 gün içinde Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a nihai sunumu yapacak ve Meclis tatile girmeden bu düzenlemelerin yasalaşması sağlanacak.
Anayasal zamanlama hassasiyeti nedeni ile “Yerel Yönetimlere” öncelik verilecek. Mahalli idareler seçimlerine bir yıl kala ilk adımın atılması gerekecek. Ve sırasıyla “Yürütmenin Yapılandırılması”, “Kamu Personel Rejimi”, “Yerel Yönetimler”, “Siyasi Partiler ve Seçim Mevzuatı” ile “Meclis İçtüzüğü”nde uyumlaştırma tamamlanacak.
★★★
Bu aşamada özellikli gündem maddesi kamu personelini yeni sisteme göre güncelleme formülleri. Bilhassa, 15 Temmuz hain darbe girişiminin ardından “Türk Silahlı Kuvvetleri”nde yapılan birinci nesil reformların tahkim edilmesi ile sivil-asker ilişkilerini demokratik bir devlette olması gereken esaslara bağlama iradesi mutlak gereklilik şeklinde karşımıza çıkmakta.
Konu, TSK’dan açıldığında gerek sınırlarımız içindeki iç güvenlik harekâtları gerekse ülke bütünlüğünü korumaya dönük sınır ötesi harekâtlar nedeni ile ekstra duyarlılık gösterdiğimiz bir gerçek. Ordumuzun moralinin korunmasına özen gösterdiğimiz kadar orduyu yeniden yapılandıran adımlara da o kadar özen göstermekteyiz. Yani bu itinalı tutumumuz, askeri alandaki dönüşümün geriye döndürülmesi girişimlerine kapıları kapatmakta. 15 Temmuz’un sıcaklığı içinde köklü kararlar alınırken, gözden kaçan hususlarda “ince ayara evet”, 15 Temmuz öncesini çağrıştıracak “geriye gidişlere hayır ”
★★★
Genelkurmay Başkanı Org. Hulusi $kar’ın, Türk Silahlı Kuvvetleri’ne, devlet sistemi içinde sivil siyasete bağlı tanımlanan rolü pek tatmin edici bulmadığı bir sır değil. Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı’nın, İçişleri Bakanlığı’na bağlı olması esasen bir tür güvenlik sigortası. Demokratik pek çok devlette olduğu gibi silahlı güçlerin, bağlı olduğu makam itibariyle dengeleyici güç dağılımına konu edilmesi, lüks değil ihtiyaç. Jandarma birliklerinden istenen görevin öncelikle asayişle ilişkilendirilmesi ancak Genelkurmay Başkanlığı’nın talebi üzerine İçişleri Bakanı’nın onayıyla kendilerine verilen askeri görevleri üstlenmesi de bir gereklilik.
9eya... Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri komutanlıklarının, harp ve temel askeri konular dışındaki alanlarda Milli Savunma Bakanı’na bağlı kılınması, Cumhurbaşkanı’nın gerekli gördüğünde Kuvvet Komutanları ile bağlılarından doğrudan bilgi alabilmesi ve bunlara doğrudan emir verebilmesi de mutlak zorunluluk.
Örnekleri çoğaltmak mümkün. Gelinen aşamada, kapatılan askeri liseler ve astsubay hazırlama okullarının yeniden açılmasını istemek abartılı bir beklenti olmanın ötesinde karşılık bulacak gibi değil. Milli Savunma Üniversitesi’nin kurumsallaşması, geleneklerinin oluşması ve yerleşmesi en fazla enerji sarf edilmesi gereken nokta. Askeri hastanelerin ülke şartlarına göre belli merkezlerde açık bulunması, askeri doktor eğitiminin farklı formatta ele alınması, askerle ilgili sağlık hizmetlerinin Milli Savunma Bakanlığı ile ilişkilendirilmesi mümkün olmakla birlikte aynı fonksiyonların Sağlık Bakanlığı kapsamında düzenlendiği halinin iyileştirilmesi de mümkün.
Netice... Milletin ordusu ile ne kadar gurur duysak azdır. Askerimiz, anayasal çerçevedeki konumunu ise düne göre değil yarına göre düşünmelidir.