Anıtkabir’i ne kadar biliyoruz?

ÖNEMLİ günlerde ziyaret ettiğimiz Anıtkabir hakkında ne biliyoruz? Ankara’ya gittiğimde bir rehber eşliğinde gezmiştim. Anıtkabir’in yapılışından bugüne kadar tarihini bir kitapta bulabilirsiniz: Mimari Anılarıyla Anıtkabir

M.Ömer Arda Hazırlayan: Y. Mimar Ömer Arda

Editör: Y. Mimar Seda Özen Bilgili

Fotoğraf: Y. Mimar Sena Özfiliz

Arda’nın Önsöz’ünden: “Anıtkabir inşaatının resmi temel atma töreni ile başlaması benim doğduğum sene ve ay olan 9 Ekim 1944 tarihindeydi. İlk çocukluk döneminde babamız hep Ankara’da idi. Onu ancak bazı hafta sonları görürdük. Benim Anıtkabir’le tanışmam ise 1950 yılları başlarında oldu. Birkaç defa babamla beraber Ankara’da Anıtkabir şantiyesine ve heykeltraşların atölyelerine gittik. Anıtkabir’e açılışından birkaç gün evvel son hazırlıkları yapıldığı sırada yine babamla gitmiştik. Daha sonra uzun yıllar Anıtkabir ile ilişkim babamın ‘o da çok seyrek anlattığı’ o senelere ait anekdotlarla oldu.

Anıtkabir ile nerede ise kırk yılı bulan bu mimari beraberliğimde bir taraftan da Türk halkının Ata’ya olan sevgisinin ve onun sonucu Anıtkabir’e olan ilgisinin katlanarak nasıl arttığını gördüm. Her yıl milyonlarca ziyaretçi, onu ziyaret ediyor ve onun huzuruna çıkarken geçtiği yerlerdeki binaları, heykelleri, kabartmaları, yazıları incelemek ve anlamak istiyor.

Benim istediğim halkımızın ziyaretleri sırasında elinde olup başvuracağı bir özet rehber hazırlarken neredeyse bir ömür içinde olduğum bu hikayeye mimari anılarımı da katmaktı.”

İçindekiler şöyle sıralanıyor:

■ 10 Kasım 1938 Dolmabahçe’den 10 Kasım 1953 Anıtkabir’e

■ Anıtkabir için yer seçimi ve proje yarışması

■ Proje müellifleri özgeçmişleri

■ Ord. Prof. Emin Onat’ın 5 Kasım 1953 tarihli Cumhuriyet Gazetesi’ndeki yazısı

■ Anıtkabir Komutanlığı’nın hazırladığı 1994 tarihli

Anıtkabir tarihçesine Prof. Orhan Arda’nın hazırladığı önsöz yazısı

■ Türkiye’nin doğal taşları ile bezenmiş yüce mekân, ‘Anıtkabir’

■ Anıtkabir mimarisi

■ Barış Parkı

■ Aslanlı Yol

■ Tören Alanı ve Kuleler

■ Mozole

■ İsmet İnönü Kabri

■ Bayrak Direği

■ Kabartmalar

■ Atatürk ve Kurtuluş Savaşı Müzesi

■ Ömer Arda ve Anıtkabir Mimarların biyografisi:

■ Emin Onat (1908 İstanbul – 1961 İstanbul)

■ Orhan Arda (1911 Selânik – 4 Temmuz 2003)

Anıtkabir’i ziyaret edecekler için gerekli bir kitap.

(Ankara Büyükşehir Belediyesi)