ZİRVE TÜRKİYE’DEKİ ‘SİSTEMSEL DÖNÜŞÜM’ ULUSLARARASI DÜZENDE KABULÜNÜN RESMİ
ZİRVEYE katılan ülkelerin durumuna ilişkin de Sezin Öney şu ifadeleri kullandı: “Almanya ve Fransa, işte böyle bir ABD manzarası karşısında İstanbul’da, Erdoğan ve Putin gibi eleştirdikleri ve zıtlaştıkları “güç odaklı” liderler ile bir araya geliyor ve ortaklaşıyor.
Türkiye de, sadece Rusya ile Avrupa ülkeleri arasında değil; İran ve dünya ülkeleri arasında da “arabulucu” rolüne bürünmeyi hedefliyor. İronik biçimde, Türkiye’nin 1990’lar, 2000’lerde hep bahsi geçen “uluslararası ilişkilerde köprü” rolüne geri dönmeye çalıştığını gözlüyoruz. Tabii, bu kez “köprü metaforunun” odağında Cumhurbaşkanlığı ve Erdoğan var.
İstanbul Zirvesi’nin, Türkiye’nin, 24 Haziran seçimleri öncesi ve ertesindeki “sistemsel dönüşümün” uluslararası düzende kabulünün resmini verdiğine dikkat çekmiştik. Macron’un, Erdoğan ile Vahdettin Köşkü’nde Boğaz’a bakarak “İstanbul rezidansına” iltifat ettiği fotoğraf gibi kareler, tam da bu “kabulü” simgeleştiriyordu.
Tabii Rusya’da da, Kremlin’in İstanbul Zirvesi’ne yönelik yorumu, Macron ve Merkel’in Putin ile bir araya gelmesinin, “diplomatik bir zafer” olduğu. Kremlin, Suriye’de çözümün “adresinin” Putin olduğu gerçeğinin artık Avrupa tarafından açıkça anlaşıldığı yönünde bir algı sunuyor da diyebiliriz. Gene de Moskova’nın, ufak bir çekince kapısı bıraktığını ve İstanbul Zirvesi’nin tüm kredisinin Türkiye’ye de gitmemesi için, İdlib’de vaziyetin ne olacağı konusunu sorguladığını da gözlüyoruz. Rusya penceresinden bakınca, İstanbul Zirvesi’nin asıl ev sahibinin “Putin ve Kremlin” olduğu gibi de inceden inceye bir vurgu var. Rus basınında yer alan çeşitli yorumlarda (hükümet yakını kaynaklarda), 2015 yılında Türkiye’nin Rus savaş uçağını düşürdüğüne de bir cümlelik olsun bir atıfta bulunuluverilmesi de dikkat çekici.”