Masadaki şartlar çok ağırdı!

İtilaf devletleri barış antlaşmasının koşullarını 11 Mayıs 1920 günü Paris’te Osmanlı hükümeti temsilcilerine sundu. Barış şartları çok ağırdı. Sunulan metnin kabulü için Osmanlı hükümetine kısa bir süre tanındı. Osmanlı hükümeti maddeler üzerinde değerlendirme yaptıktan sonra yanıtını ve taleplerini İtilaf devletleri temsilcilerine verdi. Ancak Osmanlı tarafının istekleri kabul edilmedi. İşte sırasıyla barış şartlarına Osmanlı’nın yanıtı, İtilaf devletlerinin karşı yanıtı ve 10 Ağustos 1920’de imzalanan Sevr Antlaşması’nın ana maddeleri.

25 HAZIRAN 1920-OSMANLI’NIN SEVR TASLAĞINA YANITI I. YENI DEVLETLERIN TANINMASI VE TOPRAKLARDAN VAZGEÇME

Osmanlı hükümeti halifelik dışında yeni devletlerin tanınması ve öncesinde Osmanlı’ya ait hak ve yetkilerin bulunduğu topraklardan vazgeçilmesini öngören Sevr hükümlerini temelde kabul etti.

1. Osmanlı devleti Polonya, Sırbistan-hırvatistan-sloven Krallığı ve Çekoslovakya devletlerini onaylar.

2. Ermenistan’ın 1918’de bağımsız bir devlet olarak tanınmış olduğunu doğrular.

3. Hicaz’ı özgür ve bağımsız devlet olarak onaylar.

4. Tunus üzerinde Fransa’nın koruyuculuğunu onaylar.

5. Fas için Fransa’nın koruyuculuğundan doğan bütün ekonomik, ticari, vb. sonuçları kabul ettiğini bildirir.

6. Libya ile Ege Denizi ve Akdeniz’de bulunan 14 ada ve bunlara bağlı küçük adalar üzerindeki haklardan ve ayrıcalıklardan vazgeçmeye hazırdır.

7. Suriye, Irak ve Filistin’i bağımsız devletler olarak tanımaya hazırdır.

8. Mısır üzerindeki bütün haklarından vazgeçmeye ve bu ülke üzerine İngiltere’nin koyduğu koruyuculuğu tanımaya hazırdır.

9. Süveyş Kanalı’ndan geçişe ilişkin 1888 tarihli İstanbul Sözleşmesi’nin padişaha tanımış bulunduğu yetkilerden İngiltere yararına vazgeçmeye hazırdır.

10. Sudan’a ilişkin İngiltere ve Mısır hükümetleri arasındaki sözleşmeyi onayladığını İngiltere’ye bildirmeye hazırdır. 11. İngiltere’nin Kıbrıs’ı kendisine katmasını onaylamaya hazırdır.

12. İmroz, Bozcaada, Limni, Samotras, Midilli, Sakız, Sisam ve Nikarya adaları üzerindeki bütün haklarından ve yetkilerinden vazgeçmeye hazırdır.

13. Osmanlı’nın Müslümanlar üzerinde hiçbir uyrukluk hakkı ve yetkisi olmadığı için halifelik hakkından vazgeçmesine gerek yoktur.

II. İSTANBUL VE BOĞAZLAR

Osmanlı hükümeti, boğazların savaş ve barış zamanında bütün ülkelerin ticaret ve savaş gemilerine açık olmasını kabul etmekle beraber bazı temel itirazlarda bulundu.

1. Boğazın denetimi Boğazlar Komisyonu yerine bütün devletleri temsilen Milletler Cemiyeti’ne verilebilir. 2. Osmanlı hükümeti Boğazlar Bölgesi’nin Avrupa’da tüm Gelibolu Yarımadası’nın yanı sıra Şarköykarçalı çizgisi, Asya’da ise Karabiga-biga-ezinebehramköy arasındaki toprak parçası olarak belirlenmesini istedi.

3. Çanakkale’nin denetimi Karadeniz Boğazı’nın denetimini sağladığı için ikinci boğazda bir bölge ayırmaya gerek yok.

4. Boğazlarda öngörülen askeri tesis kurma yasağı Kuzey Ege’deki adalar için de uygulanmalı.

5. Osmanlı hükümeti Anadolu’da fiili olarak bozulmuş bulunan iç güvenlik yeniden sağlanıncaya kadar boğazlarla Marmara Denizi’nin birtakım noktalarının başlıca devletlerce geçici olarak işgal edilmesini kabul eder.

III. TRAKYA

Osmanlı hükümeti bölgedeki Türk nüfusunun Rum nüfusundan daha fazla olduğunu belirterek Trakya’nın Yunanistan’ın egemenliğine geçmesi durumunda kan döküleceğinin altını çizdi, sınırların Bulgaristan’la yapılmış 1914 tarihli anlaşmadaki gibi bırakılmasını istedi.

IV. IZMIR

Osmanlı hükümeti Bristol Raporu’nu da kanıt göstererek Yunan askerinin İzmir ve civarından çekilmesini isteyerek bazı önerilerde bulundu.

1. Yunan askerinin İzmir yöresinden hemen geri çekilmesi ve hakka dönülmesini isteyen Osmanlı hükümeti bu yörede de azınlıkların haklarını sağlama yükümlülüğünü kabul etmeye hazırdır.

2. Eğer bu güvence yetersiz sayılırsa Osmanlı hükümeti, Yunan askerlerince işgal olunan İzmir ve yöresinin, konutlarını bırakıp gitmek zorunda kalmış olan halkın geri dönüşleriyle kişi dokunulmazlıkları güvence altına alınıncaya kadar en çok üç yıl süreyle başlıca İtilaf devletleri askerlerince işgalini kabul edeceğini bildirir.

V. ERMENISTAN

Bayezid ve Lazistan sancaklarının Ermenistan’a verilmesi durumunda bu topraklarda 24 Müslümana karşı sadece bir Ermeninin bulunacağını belirten Osmanlı bazı önerilerde bulundu.

1. Bayezid-karakilise-eleşkirt-hasankale-erzurum-bayburtgümüşhane-trabzon yolunun Osmanlı’dan kopartılması doğu illeri halkını açlığa mahkûm etmek demektir. Oysa

Osmanlı hükümeti Yunanistan’ın İzmir ve çevresinden çekilmesini istedi.

Sadrazam Damat Ferit Paşa, 1920 Temmuz ayı başında Paris’te.

ATİLLA ORAL ARŞİVİ

Batum Ermenistan’a çıkış yeri hizmetini görebilir.

2. Sınır konusunun tartılması durumunda Osmanlı hükümeti başlıca İtilaf devleti temsilcileriyle bir Osmanlı ve bir Ermeni temsilcisinden oluşan özel bir komisyonun Ermenistan’a denize bir çıkış yeri sağlanmak için yerinde gerekli soruşturma yapmakla görevlendirilmesini ister.

3. Osmanlı hükümeti Ermenistan sınırına bitişik Türk topraklarının -karşılıklı olması koşuluyla- askerden arındırılması ilkesini kabul eder.

VI. KÜRDISTAN

Osmanlı hükümeti ayrılmamak üzere padişaha bağlı olduğunu düşündüğü Kürtlerin tam bağımsızlarını istemediklerine ve istemeyeceklerine inanıyordu. Ancak bununla birlikte bazı konuları de kabul etti.

1. Osmanlı hükümeti halk bu isteği açıkladığı vakit Kürt öğesinin üstün bulunduğu topraklarda yerel özerklik kabulü ilkesini kabule hazır olduğunu bildirir. 2. Antlaşmada gösterilen sınır gerçek ırki duruma uymamaktadır. Elazığ ve Diyarbakır illeriyle Siverek sancağının batı ve güney kesimleri Türktür. Yalnız Diyarbakır ilinin kuzeybatısındaki Dersim sancağı Kürttür.

3. Kürt halkı özellikle Bitlis ve Van illeriyle Musul ilinin bir kesiminde yoğun bir durumdadır. Oralarda ve özellikle İran’a komşu yerlerde ve kuzey tarafında Kürtler çok sayıdadır. Buna karşılık Erbil, Altınköprü, Tuzhurmatu bölgelerinde çoğunluğu elinde tutan Türkler oturmaktadır.

4. Bu sorunlarda anlaşmazlık olursa uluslararası bir komisyon aracığılıyla durum incelenebilir.

VII. SURIYE VE ELCEZIRE (IRAK)

Osmanlı hükümeti tasarıdaki sınırın Osmanlı İmparatorluğu’ndan Türk halkı çoğunluğunun yerleşik bulunduğu toprakların bir bölümünün ayırdığını ileri sürdü.

1. Osmanlı hükümeti milliyet ilkesinin başka yerlerde olduğu gibi burada da uygulanmasını ister.

2. Bunun için uluslararası bir komisyonun kurulmasına hazır bulunduğunu bildirir.

3. Nusaybin-adana demiryolu Maraş, Elbistan, Malatya, Harput, Van ve Bitlis taşımacılığı için zorunludur, Osmanlı tarafında kalmalıdır.

4. Anadolu’nun bu kesiminin denize tek çıkış yeri İskenderun limanıdır. Halep’in denize çıkış yolu Trablusşam’dır.

5. Bu konuda kuşku varsa yukarıdaki uluslararası komisyon bu ekonomik ve ticari sorunu da inceleyebilir. 6. Osmanlı hükümeti sınırın Akdeniz’de Raselbasit’ten başlayıp Halep’in kuzeyinden Manbic’ten Nusaybin’in güneyi ile Musul kuzeyinden geçerek Hanikin’de sona erecek biçimde çizilmesini ister.

7. Osmanlı hükümeti tasarıda işaret olunmuş çizgi ile yukarıda belirtildiği üzere istenen çizgi arasında kalacak topraklardaki demiryolundan ilgili devletlerce eşit ölçüde yararlanılmak üzere sözü geçen devletlerce gereken önlemlerin alınmasını ister.

VIII. HICAZ

Osmanlı hükümeti Hicaz’la ilgili hükümleri kabul etti, ama istekleri de vardı.

1. Hicaz kralı padişahın Mekke ve Medine ile kutsal yerler üzerinde İslam halifesi sıfatıyla sahip olduğu yetkilere ve

ayrıcalıklara ve şeriat düzeni uyarınca kurulmuş ya da kurulacak olan vakıflara saygı göstermeyi yükümlenir. 2. Padişah İslam halifesi sıfatıyla biri Kâbe’de biri peygamberin doğum yerinde olmak üzere iki temsilci bulunduracak.

3. Bundan başka padişah tarafından her yıl bir mektupla birlikte armağanlardan oluşan sürre gönderilecek, Hicaz kralı sürrenin geri gelişinde yanıtını sunacaktır.

IX. KARA, DENIZ VE HAVA KUVVETLERINE ILIŞKIN HÜKÜMLER

Osmanlı hükümeti, tasarının Osmanlı’nın askeri gücünün azaltılması yolundaki hükümlere karşı öneriler sundu.

1. Osmanlı hükümeti silahlı kuvvetlerinin azaltılmasını kabul eder.

2. Bununla birlikte bu sınırlandırmalar güvenlik ve asayiş gereklilikleri göz önünde tutularak yapılmalı. Gerek jandarma, gerekse ihtiyat kuvvetleri ve kolluk kuvvetleri bakımından saptanan asker sayısı yetersizdir.

3. Osmanlı hükümeti bunun denetlenmesi için İtilaf ülkelerine ait askeri bir denetleme komisyonuyla inzibat kuvvetinin kurulması için bir askeri komisyon oluşturulmasını kabul eder.

4. Her yerel bölgede aynı uyruklu yabancı subayların olması nüfuz bölgelerinin kurulmasını hızlandıracaktır. Osmanlı hükümeti bunu kabul edemez.

5. Osmanlı hükümeti üç bölümün (jandarma, yedek kuvvetler ve polis kuvvetleri) kurulmasını kabule hazırdır.

6. Osmanlı hükümeti gönüllülük esasına dayalı paralı askerliğin, mali açıdan gücünün yetmeyeceği giderlere yol açacağını bildirir.

7. Osmanlı hükümeti kendi kıyılarının genişliğiyle orantılı ölçüde bir miktar kıyı koruma gemisi bulundurabilmeyi ister.

VIII. MALIYE HÜKÜMLERI VE MALI KAPITÜLASYON

Osmanlı hükümeti maliye işlerini denetlenmesini kabul etti.

1. Osmanlı hükümeti maliye işlerini denetlemekle görevli bir komisyonun kurulmasını kabul eder.

2. Bir Osmanlı üye de bulunduracak bu komisyonun yetkisi tasarıda sözü edilen komisyonun kurulmasını gerektiren amacı sağlayacak ölçüde geniş olacaktır.

3. Komisyonla Osmanlı hükümeti arasında bir sorun çıkarsa çözüm yeri Milletler Cemiyeti olacaktır.

4. Fakat Osmanlı vatandaşlarıyla yabancılar arasında haklı olmayan bir eşitsizlik kuracak ve devlet hazinesinin iyileştirilmesine önemli bir engel oluşturacak ekonomik kapitülasyonların yeniden kurulması kabul edilemez.

VIII. ADLI KAPITÜLASYONLAR

Osmanlı hükümeti adli kapitülasyonu da kabul etmedi.

1. Osmanlı hükümeti, adalet işlerinde bugün yürürlükte olan kapitülasyonların yerine geçecek yargı reformu tasarısını düzenlemek ve kendisi de üye bulundurmak üzere bir komisyon kurulmasını kabul eder.

2. Bu komisyonla Osmanlı hükümeti arasında görüş birliği sağlanamayan konular üzerinde Milletler Cemiyeti kararı bağlayıcı olacaktır.

ITILAF DEVLETLERININ KARŞI YANITI-16 TEMMUZ 1920

• Osmanlı hükümetinin, Dünya Savaşı’ndaki kendi sorumluluğunun müttefiklerinin sorumluluğundan daha hafif olduğu düşüncesini beslediği anlaşılmaktadır. İtilaf ülkeleri bu savı kabul edemezler.

• Büyük devletler, Osmanlı’nın bu davranış biçimiyle yarım yüzyılı aşan bir zamandan beri kendisine birçok kez dostluğunu kanıtlamış olan devletlere karşı pek belirgin bir hayınlıkla suç işlemiş olduğu kanısındadır.

• Büyük bir deniz yolunu kapayarak bir yandan Rusya ve Romanya’nın, öte yandan bunların batısındaki müttefiklerinin ulaşımını kesmekle Osmanlı savaşın en az iki yıl uzamasına ve İtilaf ülkelerinin milyonlara varan insan yaşamıyla yüzlerce milyarlık zarara uğramalarına yol açmıştır.

• İtilaf ülkeleri Türklerin öteki uluslar üzerindeki egemenliklerine artık sonsuzluğa dek son vermek zamanının geldiğini açıkça görmektedirler.

• İtilaf ülkeleri antlaşmanın Trakya ve İzmir’in Osmanlı egemenliğinden ayrılmasını kapsayan maddelerinde hiçbir değişikliğe razı olmazlar. Zira bu iki bölüm toprakta Türkler azınlıktadır. Aynı düşünce Suriye ile Türkiye arasında çizilen sınıra da uygulanır.

• Bundan dolayı büyük devletler ABD cumhurbaşkanının haklı ve insaflı biçimde saptayacağı sınır içinde özgür bir Ermenistan kurulmasına ilişkin maddeleri hiçbir yönden değiştirmezler.

• Boğazların yönetimini düzenlerken devletler, herhangi bir Osmanlı hükümetince uygarlığa karşı yeni hayınlıkların işlenmesine engel olacak önlemler alınmasından geri duramazlar.

• Sözü geçen devletler Bulgaristan’a olduğu gibi, kıyıdaş bulunduğu için Osmanlı devletinin de Boğazlar Komisyonu’na bir temsilci göndermesini kabule karar vermişlerdir.

• Eğer Osmanlı hükümeti antlaşmayı imzadan kaçınırsa ve üstelik imzadan sonra Anadolu’da söz geçirmesini sağlamak konusunda güçsüz bulunursa, İtilaf ülkeleri antlaşmanın maddelerine uygun olarak bu kararı yeniden incelemek ve bu kez Türkleri Avrupa’dan sonsuzluğa dek kovmak durumuna girebileceklerdir.

• İtilaf devletleri Osmanlı hükümetinin antlaşma maddelerini kesinlikle kabul ettiğini ve imza niyetinde bulunduğunu bildirmek için 10 günlük bir süresi olduğunu Osmanlı temsilci heyetine bu yanıt belgesiyle bildirirler. Sözü geçen süre Temmuz’un 27’nci günü gece yarısı sona erecektir. Eğer antlaşma bu koşullar içinde imza edilmeyecek olursa İtilaf devletleri durumun gereklerine uygun gördükleri önlemleri alacaklardır.

SEVR ANTLAŞMASI10 AĞUSTOS 1920 I. ISTANBUL

1. İstanbul Osmanlı devletinin başkenti olarak kalacak. 2. Osmanlı Sevr Antlaşması’nın hükümlerine uymazsa; özellikle de ırk, din ve dil bakımından azınlıkların haklarına saygı göstermezse İtilaf devletleri bu hükmü değiştirebilecekler.

II. BOĞAZLAR

1. Çanakkale ve İstanbul boğazları barış ve savaş zamanı bütün devletlerin ticaret ve savaş gemilerine açık olacak. 2. Boğazları Boğazlar Komisyonu adını alan bir kurul yönetecek.

3. Komisyonda ABD, Birleşik Krallık, Fransa, İtalya, Rusya (Milletler Cemiyeti’ne (MC) üye olursa) ve Japonya’nın ikişer; Yunanistan, Romanya, Bulgaristan (Mc’ye üye olursa) ve Osmanlı’nın bir oy hakkı olacak. (İlk taslakta Osmanlı Boğazlar Komisyonu’na alınmamıştı. Yapılan itirazla bu madde değişmiş oldu.)

III. KÜRDISTAN

1. Kürtlerin sayıca üstün olduğu yerlerde özerkliğe sahip Kürdistan kurulacak.

2. Anlaşmanın yürürlüğe girişinden bir yıl sonra Kürtler bağımsızlık talebiyle Milletler Cemiyeti’ne başvururlarsa ve MC Kürtlerin bağımsızlığa yetenekli olduğu görüşüne varırsa Osmanlı devleti bu karara uyacak.

3. Musul vilayetindeki Kürtler eğer bu bağımsız Kürt devletine katılmak isterlerse İtilaf devletleri buna karşı çıkmayacak.

IV. IZMIR

1. İzmir kenti ve etrafındaki topraklar (Manisa, Ayvalık) Osmanlı egemenliği altında kalacak, ancak Osmanlı egemenlik haklarının kullanımını Yunanistan’a aktaracaktır. Bu egemenliğin simgesi olarak kentin dışındaki bir kaleye Osmanlı bayrağı çekilecektir.

2. İzmir’de halkın bütün kesimlerinin oransal temsilini sağlayan yerel bir meclis oluşturulacak. Şehirdeki Yunan yönetimi ile yerel meclis arasındaki ilişkiler Yunanistan anayasası ilkelerine uygun olacaktır.

3. İzmir ve civarında oturanlar Yunan uyruğuna göre işlem göreceklerdir.

4. Sevr’in yürürlüğe girişinden beş yıl geçtikten sonra yerel meclis oy çokluğuyla İzmir ve civarının Yunanistan Krallığı’na bağlanmasını isterse, yapılacak halkoylamasıyla Osmanlı’nın egemenlik hakkı sona erecektir.

V. YUNANISTAN

1. Osmanlı, Avrupa kıtasındaki (Trakya) bütün haklarından Yunanistan yararına vazgeçer.

2. Osmanlı Gökçeada ve Bozcaada’daki haklarından vazgeçer.

VI. ERMENISTAN

1. Osmanlı devleti, Ermenistan’ı özgür ve bağımsız bir devlet olarak tanıdığını bildirir.

2. Osmanlı devleti, Trabzon, Van ve Bitlis vilayetlerinde Osmanlı ile Ermenistan arasındaki sınırın saptanmasını ABD başkanının hakemliğine sunmayı ve bu konuda alacağı kararı kabul eder.

3. Sınır saptanması sözü geçen vilayetler (Trabzon, Van ve Bitlis) topraklarının tümünün ya da bir kısmının Ermenistan’a aktarılmasına yol açarsa Osmanlı devleti, aktarılan topraklar üzerindeki haklarından vazgeçtiğini

şimdiden bildirir. (ABD başkanı Wilson 24 Kasım 1920 tarihinde Ermenistan’ın sınırlarını Tirebolu, Gümüşhane, Erzincan, Muş ve Bitlis’e kadar genişletti.)

VII. SURIYE, IRAK, FILISTIN

1. Mardin, Urfa, Antep, Ceyhan ve Karataş Suriye’ye bırakıldı.

2. Musul vilayeti Irak’a kaldı.

VIII. HICAZ

Osmanlı devleti Hicaz’ı özgür ve bağımsız bir devlet olarak tanır. (İtilaf devletleri Sevr’de Osmanlı padişahını halife olarak tanımadıkları için sultanın her yıl sürre kutsal yerlere sürre alayı göndermesini kabul etmediler.)

IX. MISIR, SUDAN VE KIBRIS

1. Osmanlı devleti, Mısır’daki ve Mısır üzerindeki bütün haklarından ve sıfatlarından vazgeçer. İngiltere’nin koruyuculuğunu tanıdığını bildirir.

2. Osmanlı hükümeti 29 Ekim 1888’de İstanbul’da imzalanan sözleşmeyle padişaha tanınan yetkilerden İngiltere lehine vazgeçer.

3. Osmanlı devleti İngiliz hükümetince ilan edilmiş olan Kıbrıs’ın kendisine bağlanmasını kabul eder.

4. Osmanlı devleti Kıbrıs’ın padişaha ödediği vergiyi de içermek kaydıyla Kıbrıs üzerinde ya da Kıbrıs’a ilişkin tüm haklarından vazgeçer.

X. EGE DENIZI ADALARI

Osmanlı, İtalya’nın işgalinde bulunan Ege Denizi adaları (Stampalia, Rodos, Herkit, Kerpe, Kaşot, Piskopis, İncirli, Kalimnos, Loryos, Patnos, Limpos, Sümbeki, İstanköy ve Kastellorizo) ve bunlara bağlı adacıklar üzerindeki bütün haklarından İtalya yararına vazgeçer.

XI. AZINLIKLAR

1. Osmanlı devleti, Türkiye’de oturan herkesin doğum, bir ulusal topluluktan olmak, dil, soy, ya da din ayrımı yapılmaksızın yaşamlarını ve özgürlüklerini korumayı, tam ve eksiksiz olarak sağlamayı yükümlenir.

2. Osmanlı hükümeti bırakılmış mallar (emval-i metruke) konusunda yasa ve ek hükümlerin haksızlığını kabul eder.

XII. ORDU

1. Padişahın özel koruma birliği personel sayısı olarak 700’ü geçemeyecek

2. Kara kuvvetleri birlikleri 50 bin kişiyi geçemeyecektir. Bunun 35 bini jandarma (7 bin subay, 4 bin 200 astsubay, 23 bin 800 asker), 15 bini de (3 bin subay, bin 800 astsubay, 10 bin 200 asker) kara birlikleriydi.

3. Osmanlı kara kuvvetleri yalnız gönüllü olarak askere yazılanlardan kurulacaktır. (Zorunlu askerlik kalkıyor.)

4. Osmanlı limanlarındaki bütün savaş gemileri İtilaf devletlerine teslim edilecek.

5. Osmanlı balıkçılık ve polis hizmeti için yedi ganbot ve altı torpidoyu geçemeyecek sayıda gemi bulundurabilecek. Bunun dışında savaş gemisi yapması ve edinmesi yasaktır. 6. Osmanlı’nın askeri kuvvetlerinde hiçbir hava kuvveti bulunmayacaktır.

XIII. MALI HÜKÜMLER

1. İtilaf devletleri bir Maliye Komisyonu kurulmasını kararlaştırmışlardır.

2. Maliye Komisyonu, Osmanlı’nın bütçelerini, mali yasalarını ve yönetmeliklerin uygulanmasını denetleyecektir. Türkiye’de para sürümünü düzenleyecektir. Osmanlı hükümeti Maliye Komisyonu karar olmadan borçlanamayacaktır. Düyun-ı Umumiye gelirleri dışındaki tüm kaynaklar Maliye Komisyonu buyruğu altındadır.

XIV. EKONOMIK HÜKÜMLER

1. Kapitülasyon rejimi yeniden kurulacak ve 1 Ağustos 1914’te bu rejimden yararlanamayan devletler (Ermenistan, Belçika, Yunanistan, Hicaz, Polonya, Romanya, Sırp-hırvat-sloven Krallığı, Çekoslovakya) yararına genişletilecektir.

2. 1 Ağustos 1914’ten önce posta büroları bulunan ülkeler posta bürolarını yeniden açma yetkisine sahip olacaklar.

3. İthalat vergileri tarifeleri İtilaf devletleri yararına yeniden yürürlüğe konulacaktır.

Sevr Antlaşması’na ekli Boğazlar bölgesi haritası.

10 Ağustos 1920 günü Sèvres Ulusal Seramik Müzesi’nde Sevr Antlaşması’nın imzalandığı masa.