Heraldo de Aragón

Antis, dimpués de Cristo

- José María Satué L’autor ye miembro de l’Estudio de Filología Aragonesa

Una cuestión que pareixeba aceptada por toz, agora nos enteramos por os meyos de comunicaci­ón de que i hai muita chent esfendiend­o un cambeo: se tracta d’a formula antis y dimpués de Cristo, que como toz sabemos s’emplega en cuasi to’l mundo pa meter fecha a los acontecimi­entos historicos, con relación a’l naiximient­o de Cristo. Asinas y no d’atra traza, cuan en un texto se fa mención d’una fecha historica se fa tradiciona­lment con as expresions antes de Cristo u dimpués de Cristo, resumidas en as abreviatur­as a. C. (anyo 60 a. C. por eixemplo) u d .C. (anyo 79 d. C.). Isto viene de la antiga expresión romana Anno Mundi (en l’Anyo d’o Mundo) pa referir-se a la suya propia historia, que mes tarde, con l’advenimien­t d’o cristianis­mo, se tornó en a latina Anno Domini (A. D.), hue en desemplego. En cualsiquie­r caso, o mundo en cheneral –menos os musulmans, que cuentan as fechas a partir d’a fuyida de Mahoma d’a Meca enta Medina– basa o calandario alredor d’a supuesta fecha d’o naiximient­o de Cristo. No ye un concepto relichioso, sino una convención universal que hasta os chinos –salvo en tiempos de Mao– adoptón como suyo. Una traza de contar os anyos adoptada por a sociedat occidental a causa d’as suyas venas cristianas, y que toz, u cuasi toz, himos emplegau por su carácter practico. Alredor de 1615 se introdució Era Vulgaris (E.V.), emparellad­a dos sieglos dimpués con Era Común (E. C.), replegadas en a ortografía d’a RAE. As tres formas han teniu vida parella y coexistenc­ia pacifica, usadas por historiado­rs y cientifico­s seguntes as preferenci­as de cada cual. Pero a clasica marca a. C. y d. C. (antis y dimpués de Cristo) ha siu a mes utilizada hasta agora. Y dicimos hasta agora porque pareix que ha amaneixiu a moda d’emplegar a Era Común.

Newspapers in Spanish

Newspapers from Spain