As ’n blAdveer die Gees Gee
Daar is verskeie redes waarom bladvere ingee. MIc VAN Zyl bespreek vier algemene oorsake.
Afgesien van hulle veringverrigting bepaal bladvere ook die posisie van ’n voertuig se as. Daarom kan dit katastrofies wees as ’n bladveer sou faal. Hier onder is vier algemene oorsake daarvan.
Swak vervaardiging
Bladvere van goeie gehalte ondergaan sekere prosesse tydens die vervaardiging daarvan om ’n lang leeftyd te verseker.
Die staal word tot by ’n spesifieke temperatuur verhit sodat die vere in die regte vorm afgeplat kan word en word dan vinnig verkoel.
Hierdie verhittings- en afkoelingsproses lei tot ’n veringstaaf wat te hard is. Die stawe word weer verhit teen ’n ander temperatuur om deels hiervan ontslae te raak.
As dit eers afgekoel het, word die individuele stawe met klein staalballetjies gebombardeer ( shot peening) om die oppervlakspanning van die materiaal te verlaag voor dit aanmekaar gesit word.
As daar enigsins van hierdie kritieke prosesse afgewyk word, lei dit sonder uitsondering daartoe dat ’n bladveer te vroeg gaan breek.
Daarom is dit die geld werd om bladvere van ’n betroubare vervaardiger aan te skaf.
Oorlading
Die meeste vierwielaangedrewe voertuie wat vir ontspanningsdoeleindes gebruik word, is dubbelkajuitbakkies. Dis daarom ook die soort voertuig waarvoor die meeste veringopknappings verkoop word.
Ek is altyd verstom oor hoeveel eienaars van dié voertuie nie bewus is van hul voertuie se dravermoë nie. Vervaardigers verskaf vragsyfers van tussen 700 kg en 1 metrieke ton.
Om ’n verwysingspunt te kry wanneer ons naverkopevering ontwikkel, laai ons altyd ’n standaardvoertuig om te sien wat met die standaardvering gebeur. My ondervinding is dat baie dubbelkajuite begin swaarkry met ’n vrag van selfs net 500 kg. As jy jou ryding gereeld oorlaai, gaan dit die leeftyd van jou bladvere verkort. Daarom moet voertuie wat gereeld swaar vragte dra, eerder opgeknapte vere en skokbrekers kry.
Te min demping
Uitgediende skokbrekers of skokbrekers wat nie pas by die bladvere nie, kan ook lei tot die voortydige faling van vere. As die uitgediende of onpas skokbrekers nie die beweging van die veringstelsel doeltreffend kan beheer nie, kan dit oormatige en onwelkome skokgolwe deur die bladveerpak stuur wat veroorsaak dat dit die gees gee. Maak altyd seker dat jou skokbrekers in ’n goeie toestand is en nommerpas vir jou vere is.
Los U-boute
U-boute word gebruik om die bladveer aan die hegstuk van die as vas te maak. ’n U-bout is ’n soort rekbout en moet tot ’n voorafbepaalde wringkragsyfer vasgedraai word. U-boute moet nooit hergebruik word nie. Hulle moet voorts, sowat 500 km nadat dit ingesit is, weer tot die gespesifiseerde wringkragsyfer vasgedraai word om enige speling wat sedertdien kon plaasvind, weer op te neem.
Die swakste deel van ’n bladveer is in die middel waar die middelbout is. Hierdie bout hou die bladveerpak bymekaar en die kop van die bout trek die pak op die hegstuk vas. Die U-boute is aan weerskante van die middelbout gemonteer en wanneer dit tot die korrekte wringkragsyfer vasgedraai is, word die stuk tussenin doeltreffend “dooie metaal”. Los U-boute veroorsaak dat die bladveer oor die gat van die middelbout breek.
Hierdie is die algemeenste oorsake waarom bladvere faal en in die meeste gevalle kan dit voorkom word.
Mic van Zyl is die hoofbestuurder van Ironman 4x4 Africa, die enigste invoerder en verspreiding van Ironman-4x4-produkte (www.ironman4x4.co.za).