SÓ WORD WINGERDPLAE VOLHOUBAAR UITGEKNIKKER
DEUR natuurlike roofinsekte soos wespe in te span, kan wynboere plae, soos witluis, blaaspootjie en dopluis, in wingerde doeltreffend en volhoubaar bekamp en minder afhanklik van chemiese insekdoders word.
Só sê mnr. Brahm Jonker, hoofbestuurder en tegniese raadgewer van die biologiese-beheerspesialiste fieldBUGS.
Hy sê hul 240 kliënte in veral die wyndruif-, tafeldruifen sitrusbedryf gebruik roofinsekte vir sekere gedeeltes van ’n gewas se siklus, of slegs vir sekere plae. Dit werk chemiese weerstand teen insekdoder teen, en keer die opbou van chemiese residu op vrugte of plante. Dit is goedkoper op lang termyn, en het geen impak op die omgewing nie.
Aan die nadelige kant kan roofinsekte oor plaasgrense heen versprei, en hulle kan vrek as daar geen plae is om aan te val nie.
“Chemiese stowwe hou self net vir ’n dag of sewe, dus bied nie een van dié twee opsies ’n permanente oplossing nie.”
Jonker meen natuurlike roofinsekte moet as deel van ’n geïntegreerde plaagbestuurstelsel gebruik word.
Dit sal die beste werk op plase waar min of geen algemene insekdoders gebruik word nie, of waar ’n boer bewustelik wil wegbeweeg van rooiband-gifstowwe, soos organofosfate, waarvoor verbruikers en markte in elk geval op hul hoede is.
Volgens Jonker is dit eerder ’n langtermyn- as kitsoplossing. “Om gif te spuit, is maklik. Om roofinsekte te gebruik, verg soms meer betrokkenheid van die bestuur.”
Hy reken dit sal slegs in noodgevalle nodig wees om van insekdoders gebruik te maak. “Gee die natuur kans om te werk. Geduld is soms nodig, veral as produsente nog nie hierdie praktyk ken nie.”
Hy sê natuurlike roofinsekte, soos die voordelige wesp Anagyrus vladimiri, kan witluis, die algemeenste wingerdplaag, suksesvol bekamp. Die wesp lê haar eiers in die tweede, derde en volwasse stadiums van witluiswyfies. Daaruit broei ’n nuwe wesp ongeveer agt dae later.
Die parasitiese wesp Coccidoxenoides perminutus word reeds lank in Suid-Afrika gebruik, veral in kombinasie met Anagyrus vladimiri.
Wyfies lê ook hul eiers in die eerste instar-witluise. Die kewer Nephus kamburovi word deur fieldBUGS gebruik waar witluisspesies voorkom wat Anagyrus vladimiri en Perminutus nie parasiteer nie. Dié kewers vreet die jonger stadiums van witluise.
Volgens Jonker is die Cryptolaemus montrouzieri fieldBUGS se “brandbestryder” omdat dit gebruik word wanneer witluisgetalle baie hoog is.