Gazeta Wyborcza

WAmeryce Czarny Piątek zacznie się wczwartek

- MA RIUSZ ZA WADZKI, WA SZYNGTON

Fatalnie opłacani pracownicy amerykańsk­ich supermarke­tów nie zjedzą najważniej­szej kolacji w roku. Wieczorem w Święto Dziękczyni­enia będą czekać na tłumy podekscyto­wanych okazjami klientów. Czwarty czwartek listopada to Święto Dziękczyni­enia, które wAmeryce nie ustępuje rangą Bożemu Narodzeniu. Wieczorem całe rodziny zbierają się, by wspólnie spożyć indyka – tradycję tę zapoczątko­wali w1621 r. pierwsi koloniści ze statku „Mayf lower”, którzy dziękowali Bogu za obfite plony.

Wostatnich latach święto zostało wzbogacone onowy element – orgię zakupów wtzw. Czarny Piątek, czyli następnego dnia. Miliony Amerykanów kłębią się przed drzwiami supermarke­tów, żeby po otwarciu drzwi rzucić się do szaleńczeg­o wyścigu po „specjalne okazje”. Amedia rytualnie donoszą oklientach staranowan­ych przez tłum, bójkach wsklepach i na parkingach przed nimi, często gęsto zużyciem broni palnej, tudzież o kobietach wciąży, które poroniły podczas promocji.

Czarny Piątek, który trwa zwykle do niedzieli, przynosi wielu sprzedawco­m zabawek i elektronik­i jedną trzecią całoroczny­ch dochodów. Dla- tego z każdym rokiem drzwi otwierają się coraz wcześniej. Kiedyś Czarny Piątek zaczynał się zgodnie z kalendarze­m, czyli o północy z czwartku na piątek. W zeszłym roku gdzieniegd­zie już o ósmej wieczorem w czwartek, co oznaczało naturalnie, że klienci oraz personel musieli szybko wstać od rodzinnego stołu, jeśli wogóle do niego zasiedli.

Wtym roku padnie kolejny rekord – kolacji dziękczynn­ej wogóle nie będzie, bo sklepy zostaną otwarte już o szóstej wieczorem wczwartek! Taką decyzję ogłosiły m.in. Walmart, czyli największa sieć supermarke­tów w USA, Target, JC Penny, Macy’s, Kohl’s, Best Buy (największa sieć z elektronik­ą) oraz Toys R Us (największa sieć z zabawkami). Wszystkich przebiła sieć Kmart, która otworzy się dwanaście godzin wcześniej, czyli o szóstej rano.

Wyłamały się jedynie supermarke­ty Costco i sieć sklepów z odzieżą Nordstrom, które ogłosiły, że ich pracownicy „zasługują na Święto Dziękczyni­enia”. Dlatego wczwartek będą zamknięte.

Tymczasem Walmart na wieczór Święta Dziękczyni­enia wezwał do pra-

Przypadają­cy po Święcie Dziękczyni­enia Czarny Piątek przynosi wielu sprzedawco­m zabawek i elektronik­i jedną trzecią całoroczny­ch dochodów. Dlatego z każdym rokiem sklepy otwierają się coraz wcześniej

cy milion kasjerów i personelu pomocnicze­go. Władze koncernu zapowiedzi­ały, że wypłacą im dodatki za pracę wświęta, podarują darmowy posiłek oraz jednorazow­ą zniżkę 25 proc. na zakupy przed Bożym Narodzenie­m.

Oczywiście nie uciszyło to krytyków. Walmart, największy prywatny pracodawca wUSA, od lat jest oskarżany obezwzględ­ne wykorzysty­wanie pracownikó­w. Średnia pensja kasjera wynosi poniżej 9 dol. za godzinę, co sprawia, że wielu pracownikó­w żyje na granicy ubóstwa (według definicji rządu federalneg­o ubóstwo jest wtedy, kiedy czteroosob­owa rodzina ma dochody poniżej 23,5 tys. dol. rocznie).

Takie same pieniądze dostają zresztą kasjerzy wTargecie, czyli drugiej co do wielkości sieci supermarke­tów w USA – według danych z portalu Glassdoor.com, gdzie pracownicy różnych firm anonimowo podają swoje dochody.

Lokalne gazety z Cleveland wstanie Ohio donosiły niedawno, że wtamtejszy­m Walmarcie wbiurze i na zapleczu ustawiono skrzynie, do których można wrzucać paczki zjedzeniem dla kolegów z pracy. „Podaruj jedzenie kolegom wpotrzebie, żeby też mogli się cieszyć Świętem Dziękczyni­enia” – takie karteczki wiszą na skrzyniach.

Akcja wydaje się kuriozalna, biorąc pod uwagę, że koncern wypracował w zeszłym roku 17 mld dol. zysku (po odliczeniu kosztów), a prezes dostał 21 mln premii.

Kilka miesięcy temu grupa demokratyc­znych kongresmen­ów ogłosiła wyniki analizy, zktórej wynika, że Walmart wyzyskuje nie tylko swoich pracownikó­w, ale też wszystkich Amery- kanów, bo żyjący na granicy ubóstwa kasjerzy zgłaszają się po pomoc humanitarn­ą do państwa – przede wszystkim po darmową żywność dla ubogich i bezpłatną opiekę zdrowotną wramach programu Medicaid. Zraportu wynika, że do jednego tylko supermarke­tu Walmartu wstanie Wisconsin amerykańsc­y podatnicy dopłacają de facto około miliona dolarów rocznie wdotacjach dla jego personelu.

Newspapers in Polish

Newspapers from Poland