Dokumentacja po śmierci pacjenta

Nieżyjący od pewnego czasu członek rodziny cierpiał na pewną chorobę, która co najmniej w części ma charakter genetyczny. Przed śmiercią leczył się zarówno w placówkach publicznych, jak i prywatnych. Jestem bliską krewną tej osoby i wiem, że zarówno mnie, jak i moje dziecko może dotknąć to samo schorzenie. Czy mogę uzyskać kopię dokumentacji medycznej tego krewnego? W jakiej formie? Papierowej czy elektronicznej (np. na pendrivie)?

– Joanna Wójcik (e-mail) Odpowiedź na pierwsze pytanie zależy przede wszystkim od stopnia pokrewieństwa lub powinowactwa ze zmarłym. Zgodnie z treścią art. 26 ust. 2 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. „O prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta” (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r., poz. 849 z późn. zm.), „po śmierci pacjenta dokumentacja medyczna jest udostępniana osobie upoważnionej przez pacjenta za życia lub osobie, która w chwili zgonu pacjenta była jego przedstawicielem ustawowym. Dokumentacja medyczna jest udostępniana także osobie bliskiej, chyba że udostępnieniu sprzeciwi się inna osoba bliska lub sprzeciwił się temu pacjent za życia, z zastrzeżeniem ust. 2a i 2b”.

Osoba bliska – wedle definicji zawartej w art. 3 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy – to małżonek, krewny do drugiego stopnia (czyli np. wnuki) lub powinowaty do drugiego stopnia w linii prostej, przedstawiciel ustawowy, osoba pozostająca we wspólnym pożyciu lub osoba wskazana przez pacjenta.

Wspomniane wcześniej zastrzeżenia umożliwiają udostępnienie dokumentacji medycznej zmarłego pomimo sprzeciwu zmarłego lub osoby bliskiej. W oparciu o treść ust. 2a, w przypadku sporu między osobami bliskimi o udostępnienie dokumentacji medycznej, zgodę na udostępnienie wyraża na wniosek osoby bliskiej sąd spadku (czyli sąd ostatniego miejsca zwykłego pobytu spadkodawcy, a jeżeli jego miejsca zwykłego pobytu w Polsce nie da się ustalić, sąd miejsca, w którym znajduje się majątek spadkowy lub jego część). Z kolei wedle ust. 2b w przypadku, gdy pacjent za życia sprzeciwił się udostępnieniu dokumentacji medycznej, ww. sąd spadku – na wniosek osoby bliskiej – może wyrazić zgodę na udostępnienie dokumentacji medycznej i określić zakres jej udostępnienia, jeżeli jest to niezbędne:

1) w celu dochodzenia odszkodowania lub zadośćuczynienia z tytułu śmierci pacjenta;

2) dla ochrony życia lub zdrowia osoby bliskiej.

W razie wystąpienia do sądu z wnioskiem, o którym mowa w ust. 2a albo 2b, sąd bada: 1) interes uczestników postępowania; 2) rzeczywistą więź osoby bliskiej ze zmarłym pacjentem; 3) wolę zmarłego pacjenta; 4) okoliczności wyrażenia sprzeciwu. Dokumentacja medyczna jest udostępniana np. przez sporządzenie jej wyciągu, odpisu, kopii lub wydruku albo też za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej czy też na informatycznym nośniku danych. Zdjęcia rentgenowskie wykonane na kliszy są udostępniane za potwierdzeniem odbioru i z zastrzeżeniem zwrotu po wykorzystaniu. Dokumentacja medyczna prowadzona w postaci papierowej może być udostępniona przez sporządzenie kopii w formie odwzorowania cyfrowego (skanu) i przekazana za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej lub na informatycznym nośniku danych na żądanie pacjenta, jeżeli przewiduje to regulamin organizacyjny podmiotu udzielającego świadczeń zdrowotnych.