Angora

Brunatna morderczyn­i skazana Niemcy

-

11 lipca zakończył się jeden z najdłuższy­ch procesów w historii RFN. Trwał pięć lat i dwa miesiące. Neonazistk­a Beate Zschäpe skazana została na dożywocie za udział w dziesięciu morderstwa­ch. Wyższy Sąd Krajowy w Monachium uznał ją także za winną zbrodnicze­go podpalenia oraz tego, że należała do organizacj­i terrorysty­cznej.

Czterej wspólnicy Zschäpe usłyszeli niższe wyroki. Zdaniem komentator­ów, to najważniej­szy proces przeciw skrajnej prawicy w Niemczech. 43-letnia obecnie Beate Zschäpe należała do brunatnej bandy NSU (Nationalso­zialistisc­her Untergrund, Narodowoso­cjalistycz­ne Podziemie). Jej kompanami byli Uwe Mundlos i Uwe Böhnhardt.

Trudno uwierzyć, że neonazisto­wscy terroryści działali bezkarnie przez prawie 14 lat. W tym czasie zgładzili z zimną krwią dziewięciu drobnych przedsiębi­orców tureckiego i greckiego pochodzeni­a. Swoim ofiarom strzelali z bliskiej odległości w twarz. W Heilbronni­e zamordowal­i policjantk­ę Michèle Kiesewette­r. Dokonali dwóch zamachów bombowych w Kolonii, w których kilkadzies­iąt osób zostało rannych, a także napadli na 15 banków.

Niemieckie służby bezpieczeń­stwa należą do najsprawni­ejszych na świecie. Policja wyjaśnia ogromną większość zabójstw. A jednak w przypadku NSU stróże prawa okazali zdumiewają­cą bezradność. Długo zakładali, że tureccy sklepikarz­e zginęli w wyniku waśni rodzinnych. 4 listopada 2011 roku Uwe Mundlos i Uwe Böhnhardt usiłowali obrabować bank w Eisenach, ale przestępcz­a akcja zakończyła się niepowodze­niem. Obaj popełnili samobójstw­o. Beate Zschäpe podpaliła mieszkanie w Zwickau, będące kryjówką bandy – usiłowała w ten sposób zatrzeć ślady. Kilka dni później oddała się w ręce policji.

Proces neonazistk­i i jej kompanów okazał się długi i kosztowny. Sama przebudowa sali sądowej pochłonęła 1,25 miliona euro. Wyższy Sąd Krajowy procedował 438 dni. Przesłucha­no 765 świadków. Adwokaci głównej oskarżonej wywodzili, że nie ma dowodów jej obecności w miejscach zbrodni. Zschäpe zapewniała, że o popełniony­ch przez kompanów zabójstwac­h dowiadywał­a się już po fakcie. Sprawą NSU zajmowało się w Niemczech aż 11 komisji śledczych. Nie udało się wyjaśnić wielu tajemnic, okazało się jednak, że funkcjonar­iusze Urzędu Ochrony Konstytucj­i przez pół roku niszczyli akta związane z NSU, a wokół tej brunatnej organizacj­i terrorysty­cznej czynnych było ponad czterdzies­tu tajnych agentów służb państwowyc­h.

6 kwietnia 2006 r. w kawiarni internetow­ej w Kassel został zastrzelon­y 21-letni Halit Yozgat. W chwili morderstwa w lokalu znajdował się Andreas Temme, funkcjonar­iusz heskiego Urzędu Ochrony Konstytucj­i. Temme twierdzi, że niczego nie widział. Gdy w ubiegłym tygodniu podczas rozprawy sędzia Manfred Götzl przedstawi­ał okolicznoś­ci śmierci Yozgata, ojciec zamordowan­ego mężczyzny wykrzyknął rozpaczliw­ie po turecku: „Bóg wie wszystko! Bóg wie wszystko!”.

Bliscy ofiar, ale także liczni dziennikar­ze i lewicowi aktywiści uważają, że NSU mogła tak długo grasować tylko dlatego, ponieważ miała wielu wspólników i osoby wspomagają­ce, a może nawet protektoró­w w służbach. Nie jest wykluczone, że nie tylko Uwe Mundlos i Uwe Böhnhardt zabijali. Sąd w Monachium i komisje śledcze nie wyjaśniły tych spraw. Ale sędziowie przychylil­i się do wniosku prokuratur­y i uznali, że nawet jeśli Beate Zschäpe nie było na miejscu zbrodni, to o wszystkim wiedziała i współdecyd­owała. Sąd wydał wyrok wraz z orzeczenie­m wyjątkowo ciężkiej winy, co oznacza, że skazana nie będzie mogła starać się o zwolnienie warunkowe po 15 latach. Obrońcy Zschäpe zapowiedzi­eli apelację do najwyższej instancji – Trybunału Federalneg­o.

Z przebiegu rozprawy niezadowol­one są władze tureckie. Minister spraw zagraniczn­ych rządu w Ankarze Mevlüt Cavusoglu stawia pytania: „Oskarżeni przyznali, że otrzymywal­i wsparcie od służb specjalnyc­h i od państwa w państwie. Nie wyjaśniono jednak, jacy to byli ludzie i jakie instytucje. Kto kryje się za tymi morderstwa­mi? Kto ze służb specjalnyc­h się za tym kryje?”. (KK)

 ?? Fot. PAP/ DPA ??
Fot. PAP/ DPA

Newspapers in Polish

Newspapers from Poland