Dehálaš diehtit dálkki ja biekka birra
Eanas olbmuide lea dálki hui mearrideaddji das makkárin luopmu šaddá, juogo gáttis dahje meara alde. Gádjunbálvalusa almmuha ge dás buriid dálkedieđuid fanasolbmuide maid.
Dál lea geasseluopmu ja oallugat dieđusge leat ollu fatnasis luomus. Dálki diehttelas mearrida ollu makkárin luopmomátki šaddá. Sáhttá ollu billistit mátkki jus lea bistevaš arvi ja galmmas guoktegolbma vahku. – Muhtimat vulget fanaslupmui mánáiguin, muhtimat mannet mohtorfatnasiin ja earát fas borjjasfatnasiin. Leat iešguđetge áššit mat fertejit vuhtii váldojuvvot, muhto luopmu galgá goitge leat vuoiŋŋasteapmi buohkaide ja dálki lea okta dehálaš fáktor, čállá Gádjunbálvalus preassadieđáhusastis.
Alla várit ja čiekŋalis vuonat
Norgalaččat beroštit hui olu dálkkis, ja lea ášši man birra dávjá hupmet go earáiguin humadit. Dálkediehtu lea dehálaš oassi árgabeaivvis eatnasiidda. Geassi lea eatnasiidda beaivváš ja fiinna dálki. Geassemánus, suoidnemánus ja borgemánus sáhttá leat geassestoarbma ja stuora njuoskkadatearri, ja mearaheahtedoaimmahagas vásihit dávjá áhte lea stuora veahkkedárbu dakkár beivviin.
– Heajos dálki sáhttá vuorddekeahttá boahtit. Norggas leat ollu alla várit ja čiekŋalis vuonat ja stuora variašuvdna go lea sáhka dálkki birra. Meteorologat lohket ahte dávjá lea hástalus ráhkadit báikkálaš ja deaivilis dálkedieđu, dan čállá Gádjunbálvalus.
Dálkedieđut
Oallugat geavahit appaid dahje gehččet neahtas go galget iskat dálkedieđáhusa, ja dat dieđáhusat leat measta álot vuođđuduvvon dihtormodeallain. Vaikko measta álot leat riekta dieđut, de ávžžuha gádjunbálvalus iskat teakstadieđáhusa ovdalii go symbolaid, maid leat ráhkadan meteorologat.
– Dat buoremus dálkediehtu fanasolbmuide gávdná riddodieđáhusas, doppe dieđihuvvo bárroallodat mas lea liŋka unnafanasdieđáhussii, riđđo- dieđáhussii, fuom-dieđáhussii ja mearradieđáhussii, celket Gádjunbálvalusas.
Bárut/mearra
Gádjunbálvalus oažžu dávjá gažaldaga bárroallodaga birra muhtin guovlluin. Go lea sáhka báruid siste vánddardeames, de boahtá das hui ollu man stuora fanas dus lea ja leat go hárjánan mearas. Leat máŋga iešguđetlágan siva manne bárut čuožžilit.
– Eanaš oassi báruin bohtet das makkár biegga lea. Leat máŋga fáktora mas lea váikkuhus manne leat bieggabárut: Bieggaleahttu, man guhka biegga lea bosson ovtta guovllus, gaskodat maid biegga lea bosson meara bajábealde ja topografiija, čállá Gádjunbálvalus.
Vánddar várrogasat
Vánddardit fatnasiin sáhttá buktit máŋga hástalusa, earenoamážit jus ii leat rádár.
– Buot oadjebasamus lea ahte ii borjjas go lea mierká ja heajos dálki. Dat ii leat heahpat leat biggehallat muhtin sajis. Guldal dálkedieđáhusa ja vánddar várrogasat fatnasiin geasset, loahpahit sii.