«Πράσινο φως» στο ευρω-σχέδιο για μηδενική ρύπανση
Τι προβλέπουν η στρατηγική και οι ενδιάμεσοι στόχοι που ενέκρινε η Κομισιόν με ορίζοντα το 2050
Τη νέα στρατηγική και το σχέδιο δράσης με στόχο τη μηδενική ρύπανση του αέρα, του νερού και του εδάφους μέχρι το 2050 με την επίτευξη σειράς ενδιάμεσων στόχων το 2030, ενέκρινε η Κομισιόν, στο πλαίσιο των μέτρων για την υλοποίηση της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.
Όπως αναφέρει η Επιτροπή, το σχέδιο δράσης θα αποφέρει οικονομικά και κοινωνικά οφέλη, δεδομένου ότι θα δημιουργήσει ευκαιρίες για καθαρές επιχειρήσεις, ενώ θα συμβάλει στην προστασία των ευάλωτων ατόμων. Βασικό ρόλο θα κληθεί να παίξει και ο κλάδος της πληροφορικής.
Βαρύς αντίκτυπος
Από τα κοινοτικά στοιχεία προκύπτει ότι σήμερα στην Ε.Ε., ένας στους οκτώ θανάτους συνδέεται με την περιβαλλοντική ρύπανση και το 90% αυτών οφείλεται σε χρόνιες ασθένειες, εκ των οποίων οι πιο συχνές είναι οι διάφορες μορφές καρκίνου. Εκτιμάται ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση, από μόνη της, προκαλεί έως και 400.000 πρόωρους θανάτους, 48.000 περιστατικά ισχαιμικών καρδιοπαθειών, καθώς και 6,5 εκατομμύρια περιστατικά χρόνιας διαταραχής του ύπνου.
Οι πιο επιβλαβείς επιπτώσεις της ρύπανσης στην ανθρώπινη υγεία πλήττουν κατά κανόνα τις πλέον ευάλωτες ομάδες, ιδίως τα παιδιά, τα άτομα με ιατρικές παθήσεις, τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, τα άτομα με αναπηρία και τα άτομα που ζουν σε χειρότερες κοινωνικοοικονομικές συνθήκες, δημιουργώντας έτσι περαιτέρω ανισότητες.
Η ρύπανση είναι ένας από τους πέντε κύριους παράγοντες απώλειας βιοποικιλότητας. Απειλεί την επιβίωση άνω του 1 εκατομμυρίου από τα 8 εκατομμύρια φυτικά και ζωικά είδη του πλανήτη και η κατάσταση αναμένεται να επιδεινωθεί, εκτός εάν αλλάξουμε πορεία.
Το κόστος της ατμοσφαιρικής ρύπανσης για την υγεία και τις οικονομικές δραστηριότητες εκτιμάται σε 330 δισ. έως 940 δισ. ευρώ ετησίως στην Ε.Ε., ενώ όλα τα μέτρα που έχουν ληφθεί έως τώρα στην Ε.Ε. για τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα έχουν εκτιμώμενο συνδυασμένο κόστος ύψους 70 δισ. έως 80 δισ. ευρώ ετησίως.
Σύμφωνα με την Επιτροπή, μηδενική ρύπανση είναι αυτή που έχει μειωθεί σε τέτοια επίπεδα τα οποία δεν είναι πια επιβλαβή για την ανθρώπινη υγεία και τα φυσικά οικοσυστήματα.
Το σχέδιο συνδυάζει όλες τις σχετικές πολιτικές της Ε.Ε. με σκοπό την αντιμετώπιση και την πρόληψη, με ιδιαίτερη έμφαση στον τρόπο χρήσης ψηφιακών λύσεων για την αντιμετώπιση της ρύπανσης. Προβλέπεται η επανεξέταση της σχετικής κοινοτικής νομοθεσίας, ώστε να εντοπιστούν τα κενά που εξακολουθούν να υπάρχουν και να προσδιοριστούν
οι τομείς όπου χρειάζεται καλύτερη υλοποίηση για την εκπλήρωση αυτών των νομικών υποχρεώσεων.
Μέχρι το 2030
Το σχέδιο δράσης θέτει βασικούς στόχους για το 2030 για τη μείωση της ρύπανσης στην πηγή, σε σύγκριση με τη σημερινή κατάσταση. Πρόκειται για τους εξής στόχους: Βελτίωση της ποιότητας του αέρα για να μειωθεί ο αριθμός των πρόωρων θανάτων κατά 55%. Βελτίωση της ποιότητας του νερού, μειώνοντας τα απόβλητα και τα πλαστικά απορρίμματα στη θάλασσα κατά 50%, καθώς και τα μικροπλαστικά κατά 30%. Βελτίωση της ποιότητας των εδαφών, μειώνοντας τις απώλειες σε θρεπτικές ουσίες και τη χρήση χημικών φυτοφαρμάκων κατά 50%. Μείωση κατά 25% των οικοσυστημάτων της Ε.Ε. στα οποία η ατμοσφαιρική ρύπανση απειλεί
τη βιοποικιλότητα. Μείωση κατά 30% του ποσοστού των ατόμων που υφίστανται χρόνια ενόχληση από τον θόρυβο από μέσα μεταφοράς. Σημαντική μείωση της παραγωγής αποβλήτων και μείωση κατά 50% των υπολειμματικών αστικών αποβλήτων.
Στο σχέδιο δράσης περιγράφονται ορισμένες εμβληματικές πρωτοβουλίες και δράσεις, μεταξύ των οποίων: Η μεγαλύτερη ευθυγράμμιση των προτύπων ποιότητας του αέρα με βάση τις συστάσεις του ΠΟΥ. Η επανεξέταση των προτύπων για την ποιότητα του νερού (ποταμοί και θάλασσες της Ε.Ε.). Η μείωση της ρύπανσης του εδάφους και η ενίσχυση της αποκατάστασής του. Η επανεξέταση της κοινοτικής νομοθεσίας για τα απόβλητα, ώστε να προσαρμοστούν στις αρχές της καθαρής και κυκλικής οικονομίας. Η προώθηση της μηδενικής ρύ
πανσης από την παραγωγή και την κατανάλωση. Η παρουσίαση ενός πίνακα αποτελεσμάτων με τις οικολογικές επιδόσεις των περιφερειών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η μείωση των επιβλαβών επιπτώσεων στην υγεία που σήμερα επωμίζονται τα πιο ευάλωτα τμήματα του πληθυσμού. Η μείωση του εξωτερικού αποτυπώματος ρύπανσης της Ε.Ε., μέσω του περιορισμού των εξαγωγών σε τρίτες χώρες προϊόντων και αποβλήτων που έχουν επιβλαβείς και τοξικές επιπτώσεις. Η δημιουργία «ζωντανών εργαστηρίων» για πράσινες ψηφιακές λύσεις και έξυπνη μηδενική ρύπανση. Η εδραίωση των κέντρων γνώσεων της Ε.Ε. για μηδενική ρύπανση. Η αυστηρότερη επιβολή της μηδενικής ρύπανσης από κοινού με τις περιβαλλοντικές και άλλες αρχές. [SID:14333915]