Υπό διευρυμένο πλέγμα ελέγχων τα ρευστά διαθέσιμα
Στο κάδρο επιταγές-κάρτες-χρυσός
Νέο κανονισμό, ο οποίος επεκτείνει τους ελέγχους των ρευστών διαθεσίμων, κατά την είσοδο και έξοδο από την Ε.Ε., πέραν των χαρτονομισμάτων και σε άλλα άμεσα ρευστοποιήσιμα αγαθά, υιοθέτησε χθες οριστικά το Συμβούλιο ECOFIN σε συνέχεια κατ' αρχήν απόφασης που είχε ληφθεί τον περασμένο Ιούνιο.
Όπως επισημαίνεται στο συνοδευτικό κείμενο της συμφωνίας, οι νέοι κανόνες είναι αναγκαίοι διότι οι τρομοκράτες και οι εγκληματίες έχουν κατορθώσει να βρουν τρόπους να παρακάμπτουν την υφιστάμενη νομοθεσία για τους ελέγχους των μετρητών.
Με τον νέο κανονισμό θα αποτυπωθούν στην κοινοτική νομοθεσία οι τελευταίες εξελίξεις όσον αφορά τα διεθνή πρότυπα που αναπτύσσει η Ομάδα Χρηματοοικονομικής Δράσης (FATF) για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας.
Στην πράξη, η νέα νομοθεσία επεκτείνει τον ορισμό των ρευστών διαθεσίμων (όπως αποκαλούνται τα μετρητά), ώστε, πέρα από τα χαρτονομίσματα, να καλύπτει και άλλα μέσα ή ιδιαίτερα ρευστοποιήσιμα αγαθά, όπως οι επιταγές, οι ταξιδιωτικές επιταγές, οι προπληρωμένες κάρτες και ο χρυσός. Το πεδίο εφαρμογής του κανονισμού επεκτείνεται επίσης στα μετρητά που αποστέλλονται με ταχυδρομικές αποστολές, φορτία ή ταχυμεταφορές.
Κάθε πολίτης που εισέρχεται ή εξέρχεται από την Ε.Ε. οφείλει να δηλώνει στις τελωνειακές αρχές αν μεταφέρει σε μετρητά ποσό αξίας 10.000 ευρώ και άνω. Η δήλωση θα πρέπει να γίνεται ανεξάρτητα από το αν οι ταξιδιώτες μεταφέρουν τα μετρητά επάνω τους, στις αποσκευές τους ή στο μεταφορικό τους μέσο. Όταν τους ζητείται από τις αρχές, οι ταξιδιώτες θα πρέπει να παρουσιάζουν τα μετρητά προς έλεγχο.
Εάν τα μετρητά αποστέλλονται με άλλον τρόπο («ασυνόδευτα ρευστά διαθέσιμα»), οι αρμόδιες αρχές θα μπορούν να ζητούν από τον αποστολέα ή τον παραλήπτη να υποβάλει δήλωση γνωστοποίησης. Οι αρχές θα μπορούν να διεξάγουν ελέγχους σε κάθε αποστολή, συσκευασία ή μέσο μεταφοράς που ενδέχεται να περιέχει ασυνόδευτα ρευστά διαθέσιμα.
Από την πλευρά τους οι αρμόδιες αρχές των κρατών-μελών θα ανταλλάσσουν πληροφορίες όταν υπάρχουν ενδείξεις ότι τα μετρητά συνδέονται με εγκληματική δραστηριότητα η οποία θα μπορούσε να πλήξει τα οικονομικά συμφέροντα της Ένωσης. Οι πληροφορίες θα διαβιβάζονται επίσης στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Ο νέος κανονισμός δεν θα εμποδίζει τα κράτη-μέλη να προβλέπουν πρόσθετους εθνικούς ελέγχους στις κινήσεις μετρητών εντός της Ένωσης βάσει της εθνικής τους νομοθεσίας, εφόσον οι έλεγχοι αυτοί συνάδουν με τις βασικές ελευθερίες της Ένωσης.
Το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρέπει τώρα να υπογράψουν τον κανονισμό που εγκρίθηκε. Μετά την υπογραφή του, το κείμενο θα δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της Ε.Ε. και θα αρχίσει να ισχύει την 20ή ημέρα από τη δημοσίευσή του.
Οι υφιστάμενοι κανόνες σχετικά με την κίνηση μετρητών που εισέρχονται και εξέρχονται από την Ε.Ε. (κανονισμός 1889/2005 για τους ελέγχους των μετρητών) τέθηκαν σε ισχύ στις 15 Ιουνίου 2007 και αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του κοινοτικού πλαισίου για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας. Ο νέος κανονισμός επικαιροποιεί τους κανόνες αυτούς και συμπληρώνει το κοινοτικό νομικό πλαίσιο που καθορίζεται από την οδηγία 2015/849 όσον αφορά την πρόληψη της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας.