Συναλλαγματικός πόλεμος με πεδίο το ευρώ
Ανταλλαγή πυρών ΗΠΑ και Γερμανίας - Eνισχυμένη η τιμή του έναντι του δολαρίου
Μετά τον εμπορικό πόλεμο, σειρά έχει ο συναλλαγματικός, με την κυβέρνηση Τραμπ να ανοίγει ένα νέο «μέτωπο» εναντίον της Ευρώπης, βάζοντας στο στόχαστρο το κοινό νόμισμα. Κορυφαίος σύμβουλος του Αμερικανού προέδρου κατηγόρησε ευθέως τη Γερμανία ότι χρησιμοποιεί το υποτιμημένο ευρώ για να εκμεταλλευθεί τις ΗΠΑ και τους Ευρωπαίους εταίρους της. Οι δηλώσεις προκάλεσαν συναγερμό στο Βερολίνο, αλλά και έντονες αναταράξεις στις αγορές συναλλάγματος, αναζωπυρώνοντας τις ανησυχίες για διάσπαση της Ευρωζώνης και κατάρρευση του ευρώ.
Ο Πίτερ Ναβάρο, επικεφαλής του νέου Εθνικού Συμβουλίου Εμπορίου των ΗΠΑ, σε δηλώσεις του στους «F.T.» κατηγόρησε τη Γερμανία ότι χρησιμοποιεί ένα «κατάφωρα υποτιμημένο» ευρώ ώστε να «εκμεταλλευθεί» τις ΗΠΑ και τους εταίρους της στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με τον κ. Ναβάρο, το ευρώ μοιάζει περισσότερο σαν ένα «σιωπηρό γερμανικό μάρκο», του οποίου η χαμηλή αποτίμηση προσφέρει στη Γερμανία πλεονέκτημα έναντι των βασικών εμπορικών της εταίρων. Οι απόψεις του αποτελούν ένδειξη ότι η νέα κυβέρνηση Τραμπ βάζει στο στόχαστρο το ενιαίο νόμισμα, στο πλαίσιο της νέας προσέγγισης προστατευτισμού που υιοθετεί στις εμπορικές της σχέσεις.
Ο κ. Ναβάρο χαρακτήρισε τη Γερμανία ένα από τα βασικά εμπόδια σε μια εμπορική συμφωνία μεταξύ των ΗΠΑ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, διαμηνύοντας ότι οι συνομιλίες μεταξύ Ουάσιγκτον και Βρυξελλών για τη συμφωνία ελευθέρου εμπορίου -γνωστή ως Διατλαντική Συνεργασία Εμπορίου και Επενδύσεων-TTIP)- είναι «νεκρές». «Ένα μεγάλο εμπόδιο ώστε να εξετάσουμε την ΤΤΙP ως διμερή συμφωνία είναι η Γερμανία, η οποία συνεχίζει να εκμεταλλεύεται άλλες χώρες στην Ε.Ε., όπως και τις ΗΠΑ με ένα “σιωπηρό γερμανικό μάρκο” που είναι σε μεγάλο βαθμό υποτιμημένο. Η γερμανική ανισορροπία στο εμπόριο με την υπόλοιπη Ε.Ε. και τις ΗΠΑ αντικατοπτρίζει την οικονομική ανομοιογένεια εντός της Ε.Ε.» τόνισε ο κ. Ναβάρο.
Οι βολές Ναβάρο και η τακτική του εμπορικού προστατευτισμού που ακολουθεί η νέα κυβέρνηση Τραμπ αποτελούν ουσιαστικά έμμεση πρόκληση για την καγκελάριο Μέρκελ, καθώς η Γερμανία έχει αναλάβει φέτος την προεδρία του Ομίλου των 20 περισσότερο ανεπτυγμένων και αναπτυσσόμενων χωρών (G20) με μια ατζέντα υπέρ του ελεύθερου εμπορίου και με σχέδια για σύνοδο κορυφής με συμμετοχή του κ. Τραμπ τον Ιούλιο.
Οι προκλητικές δηλώσεις του Αμερικανού αξιωματούχου προκάλεσαν την έντονη αντίδραση του Βερολίνου και της ίδιας της καγκελαρίου Μέρκελ. Η Γερμανίδα καγκελάριος απέρριψε τις κατηγορίες ότι η χώρα χρησιμοποιεί ένα υποτιμημένο ευρώ για να αποκτήσει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, τονίζοντας ότι η γερμανική κυβέρνηση ανέκαθεν σεβόταν την ανεξαρτησία της ΕΚΤ. «Η Γερμανία είναι μια χώρα που πάντοτε καλούσε την ΕΚΤ να επιδιώξει ανεξάρτητη πολιτική, όπως και η Bundesbank πριν από την ύπαρξη του ευρώ» δήλωσε η κα Μέρκελ σε κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Σουηδό πρωθυπουργό Στέφαν Λόφβεν. «Εξαιτίας αυτού, δεν θα επηρεάσουμε τη συμπεριφορά της ΕΚΤ. Και, ως αποτέ- λεσμα, δεν μπορώ και δεν θέλω να αλλάξω την κατάσταση» ανέφερε χαρακτηριστικά. Η Γερμανία δεν μπορεί να επηρεάσει την ισοτιμία του ευρώ, τόνισε με έμφαση.
Οι δηλώσεις του κ. Ναβάρο εναρμονίζονται με τις απόψεις του Ντόναλντ Τραμπ σε συνέντευξή του στον ευρωπαϊκό Τύπο λίγες ημέρες πριν από την ορκωμοσία. Είχε αναφέρει τότε ότι η Ε.Ε. αποτελεί «βασικά όχημα της Γερμανίας», ενώ είχε προβλέψει την πιθανή αποσύνθεση της Ευρώπης, καθώς και άλλες χώρες-μέλη θα ακολουθήσουν το παράδειγμα της Βρετανίας που αποφάσισε υπέρ του Brexit.
Για το ενδεχόμενο κατάρρευσης του ευρώ είχε κάνει λόγο προ ημερών και ο καθηγητής Τεντ Μάλοχ, ο οποίος προαλείφεται για τη θέση του πρέσβη των ΗΠΑ στην Ευρώπη. Σε συνέντευξή του στο BBC είχε εκτιμήσει ότι το ενιαίο νόμισμα «θα μπορούσε να καταρρεύσει μέσα στους επόμενους 18 μήνες». Είχε δηλώσει, μάλιστα, ότι «ένα πράγμα που θα έκανα το 2017 θα ήταν να σορτάρω το ευρώ».
«Νομίζω ότι είναι ένα νόμισμα το οποίο όχι μόνο βρίσκεται υπό διάλυση, αλλά έχει πραγματικό πρόβλημα και θα μπορούσε να καταρρεύσει μέσα σε έναν ή ενάμιση χρόνο» είχε υποστηρίξει ο κ. Μάλοχ, προσθέτοντας ότι δεν είναι ο μοναδικός που συμμερίζεται αυτή την άποψη, φέρνοντας ως παράδειγμα τις απόψεις του νομπελίστα οικονομολόγου Τζόζεφ Στίγκλιτς, σύμφωνα με τον οποίο το ευρώ είναι εμπόδιο για την ανάκαμψη της ευρωπαϊκής οικονομίας και ότι «είναι καιρός να σκεφθεί κανείς την κατάργησή του».
Η αντίδραση των επενδυτών στην αγορά συναλλάγματος ήταν άμεση, με το ευρώ να ενισχύεται ενδοσυνεδριακά έως και το 1,08 έναντι του δολαρίου, στα υψηλότερα επίπεδα από τις 8 Δεκεμβρίου. [SID:10808508]