«Ποιο είναι το μυστικό της επιτυχίας του IRS...»
Μιλάει στην «Κ» το Νο 3 της αμερικανικής Δίωξης
Η εμπιστοσύνη μεταξύ του κράτους και των φορολογουμένων είναι η βάση λειτουργίας της αμερικανικής εφορίας (ΙRS), τονίζει η κ. Nina Olson, Νο 3 του IRS. Ερωτηθείσα πόσο ανεξάρτητη είναι και αν δέχεται παρεμβάσεις, απαντάει ότι διορίζεται από τον υπουργό Οικονομικών, ωστόσο στη θέση αυτή βρί- σκεται από το 2001. «Διορίστηκα επί Κλίντον, δούλεψα επί Μπους, με τον Ομπάμα και τώρα με την κυβέρνηση Τραμπ». Σημαντικό ρόλο διαδραματίζει και η Δικαιοσύνη. Οπως αναφέρει, στις ΗΠΑ υπάρχουν 19 δικαστές που οργώνουν την επικράτεια και μπορούν να βγάλουν αποφάσεις αυθημερόν.
Οταν χαθεί η εμπιστοσύνη μεταξύ φορολογικής διοίκησης και φορολογουμένων, είναι δύσκολο να ανακτηθεί. Απαιτείται πολύς χρόνος ενώ ο δρόμος είναι μακρύς, αναφέρει στην «Κ» το νούμερο τρία της αμερικανικής εφορίας (IRS) Nίνα Ολσον. Ωστόσο σημειώνει ότι η ελληνική φορολογική αρχή βρίσκεται στη σωστή κατεύθυνση.
Είναι επικεφαλής μιας ανεξάρτητης υπηρεσίας που λειτουργεί εντός των τειχών του IRS και η κ. Ολσον είναι η μόνη από την αμερικανική εφορία που έχει τη δυνατότητα να υποβάλλει νομοσχέδια στο Κογκρέσο, τα οποία στις περισσότερες περιπτώσεις στοχεύουν στην προστασία των φορολογουμένων. Αυτή ακριβώς είναι και η δουλειά της. Η προστασία των φορολογουμένων απέναντι στην εφορία. Οπως αναφέρει και η ίδια, «δουλειά μου είναι να βοηθώ τους φορολογούμενους να λύνουν τα προβλήματα που έχουν με το IRS. Εμείς εντοπίζουμε τα νομικά και τα τεχνικά προβλήματα που υπάρχουν και εν συνεχεία τα αναφέρουμε είτε στο IRS είτε στο Κογκρέσο, προτείνοντας λύσεις. Ερωτηθείσα πόσο ανεξάρτητη είναι και αν δέχεται παρεμβάσεις στη δουλειά της, απαντάει ότι διορίζεται από τον υπουργό Οικονομικών, ωστόσο στη θέση αυτή βρίσκεται από το 2001. «Διορίστηκα επί Κλίντον, δούλεψα επί Μπους, με την κυβέρνηση Ομπάμα, και τώρα δουλεύω με την κυβέρνηση Τραμπ». Οπως αναφέρει η κ. Ολσον, στις Ηνωμένες Πολιτείες υπάρχουν και τα μετακινούμενα φορολογικά δικαστήρια. Δεκαεννέα δικαστές οργώνουν όλη την επικράτεια και μπορούν να βγάλουν αποφάσεις ακόμα και αυθημερόν. Ενας θεσμός που δεν υφίσταται στην Ελλάδα και η αναμονή για τις δίκες μπορεί να φθάσει και τα πέντε χρόνια. – Ποια είναι η άποψή σας για την ελληνική φορολογική διοίκηση;
– Εκτιμώ τον Γιώργο Πιτσιλή (σ.σ.: επικεφαλής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων) και τη δουλειά που κάνει. Συναντηθήκαμε πρώτη φορά τον περασμένο Δε- κέμβριο σε ένα διεθνές μίτινγκ και συζητήσαμε για τα προβλήματα που αντιμετωπίζετε στην Ελλάδα. Νομίζω ότι η ΑΑΔΕ κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση. Αυτό που προσπαθούν να κάνουν, και είναι βασικό, είναι να χτίσουν εμπιστοσύνη μεταξύ του κράτους και των φορολογουμένων. Είναι βέβαια μακρύς ο δρόμος. Είναι πολύ εύκολο να χαθεί η εμπιστοσύνη των ανθρώπων και είναι εξαιρετικά δύσκολο να ξαναχτιστεί. – Θεωρείτε ότι η υψηλή φορολογία, όπως αυτή που έχουμε στην Ελλάδα, μπορεί να «χτίσει» φορολογική συνείδηση;
– Οι άνθρωποι, ξέρετε, πληρώνουν φόρους για διάφορους λόγους. Εχει πολλές φορές να κάνει και με την προσωπικότητα του καθενός. Βλέπεις κάποιον που αντιμετωπίζει τα πάντα ως πρόκληση, ως παιχνίδι. Ετσι, όταν του έρχεται ένας υψηλός φόρος, αρχίζει και «παίζει» προκειμένου να τον παρακάμψει ώστε να «νικήσει» το κράτος. Για να χτιστεί φορολογική συνείδηση, χρειάζεται όσοι φοροδιαφεύγουν να καταλάβουν ότι κάποιος άλλος πληρώνει και επιβαρύνεται με τους φόρους τους. Επίσης, ο φορολογούμενος για να είναι συνεπής θα πρέπει να αισθάνεται ότι υπάρχει ανταποδο- τικότητα. Οτι οι φόροι που πληρώνει γίνονται δρόμοι, σχολεία, νοσοκομεία. Πρέπει το κράτος να εξηγεί. Ακόμα και αν η φορολογία είναι χαμηλή, αν δεν υπάρχει ανταποδοτικότητα, τότε ο φορολογούμενος δεν θα είναι συνεπής. – Πόσες υποθέσεις έρχονται κάθε χρόνο στο γραφείο σας;
– Αντιμετωπίζουμε περίπου 225.000 υποθέσεις τον χρόνο. Από αυτές, καταφέρνουμε να επιλύσουμε περίπου το 75%. Για ένα περίπου 8% δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα, εξαιτίας νομικού κενού ή κωλύματος. Σε αυτές τις περιπτώσεις κάνουμε προτάσεις για τη νομοθετική αντιμετώπιση του ζητήματος. Aπό το 2001 που ανέλαβα τα καθήκοντά μου, έχουμε κάνει πάνω από 100 προτάσεις και 16 από αυτές έγιναν νόμοι. – Μπορεί ο φορολογούμενος να προσφύγει στη Δικαιοσύνη για έναν υπερβολικό φόρο ή ένα πρόστιμο που του έχει επιβληθεί;
– Υπάρχει ένα ξεχωριστό δικαστήριο που δικάζει φορολογικές υποθέσεις. Με το που θα καταλογιστεί κάποιο πρόστιμο ή θα οριστεί ο φόρος, οι φορολογούμενοι έχουν προθεσμία 90 ημερών κατά την οποία μπορούν να προσφύγουν στο δικαστήριο χωρίς να πληρώσουν τον φόρο ή το πρόστιμο. Εάν περάσει η προθεσμία, τότε και πάλι μπορούν να πάνε σε δίκη, αλλά θα πρέπει να πληρώσουν. Συνήθως τότε έρχονται σε εμάς. Σε περιπτώσεις που κάποιος φορολογούμενος δεν μπορεί να πληρώσει δικηγόρο, τότε προσφέρουμε εμείς χρήματα σε ΜΚΟ που δίνουν νομικές συμβουλές. Δίνουμε περίπου 12 εκατομμύρια δολάρια τον χρόνο για αυτό. – Υπάρχει «συνταγή» για να περιοριστεί η φοροδιαφυγή;
– Για να παλέψεις τη φοροδιαφυγή, θα πρέπει πρώτα να την εντοπίσεις, και ένα από τα δημοφιλέστερα εργαλεία είναι η δήλωση εισοδήματος. Στις ΗΠΑ πρέπει να δηλώνονται τα μερίσματα, οι πωλήσεις, οι μετοχές και φυσικά οι μισθοί από τους εργοδότες και τις τράπεζες αντίστοιχα. Επίσης θα πρέπει να δηλώνονται πληρωμές σε μεμονωμένους ιδιοκτήτες, οι οποίες ξεπερνούν τα 600 δολάρια τον χρόνο. Εάν μια επιχείρηση δεν δηλώσει αυτά που πρέπει, τότε είναι αντιμέτωπη με πρόστιμα.
Για να παλέψεις τη φοροδιαφυγή, πρέπει πρώτα να την εντοπίσεις. Η φορολογική δήλωση είναι πολύτιμο εργαλείο.