Mερικές λύσεις θα έρθουν από εμάς
Είχα πολύ κακή γνώμη για τους κατοίκους των Εξαρχείων: Πιστεύω ότι ευθύνονται για το επιλεγόμενο «άβατο», ότι ανέχθηκαν την ανομία.
Συνεχίζει η Σώτη Τριανταφύλλου: «Θέλω να πω με όλα τούτα ότι η Αριστερά έχει μακρά εγκληματική ιστορία και ότι ο φιλελευθερισμός, τα διαφορετικά του ρεύματα, ήταν, στην ουσία, η πρωτοπορία ακόμα και σε πεδία που θεωρούνται “αριστερά”, όπως ο συνδικαλισμός και ο φεμινισμός. Ωστόσο, η αριστερή μυθολογία έχει αντικαταστήσει την επιστήμη της Ιστορίας. Τέλος, σημειώνω: όχι “όπισθεν Χίλτον”, έμπροσθεν! Ωραία θα ήταν να μένω “εντός Χίλτον”: έχω μια ολόκληρη θεωρία περί διαμονής σε ξενοδοχεία, αν και, φυσικά, όχι σε ξενοδοχεία πέντε αστέρων», αναφέρει με μια ανάσα.
Η κουβέντα για τα Εξάρχεια αποτελεί υπενθύμιση: στην πλειονότητα του έργου της, οι πόλεις δεν είναι ένα απλό αφηγηματικό σκηνικό, μεταφέροντας απλώς μια αίσθηση· οι πόλεις –η Αθήνα, το Παρίσι, η Νέα Υόρκη, οι μητροπόλεις του κόσμου– είναι πανταχού παρούσες και στα «Αστραφτερά πεδία» λάμπουν κι εκείνες. Είναι μία, κατά τεκμήριον, urban explorer. «Οι πόλεις κινούνται προς τη γενική gentrification, τις αναπλάσεις και την πρασινοποίηση. Καλά είναι αυτά, αλλά, κυρίως, πρέπει να διατηρηθεί η παραδοσιακή γειτονιά που αποτελεί το κύτταρο της πόλης και δημιουργεί, μεταξύ άλλων, περιβάλλον ασφάλειας. Η Αθήνα έχει μείνει πίσω σε όλα, όχι μόνο για οικονομικούς λόγους, αλλά επειδή οι πολίτες δεν έχουν μητροπολιτική συμπεριφορά. Είμαι απογοητευμένη και από τους θεσμούς: πολλά προβλήματα του άστεως θα μπορούσαν να λυθούν αν εφαρμόζονταν οι νόμοι. Χθες, είδα μία ειδοποίηση του δήμου στο τζάμι ενός εγκαταλελειμμένου αυτοκινήτου και χάρηκα: να, σκέφτηκα, κάτι λειτουργεί, ένας υπάλληλος του δήμου εντοπίζει τα άχρηστα αυτοκίνητα… Εχουν μειωθεί οι προσδοκίες μου από τους θεσμούς και χαίρομαι με το μίνιμουμ», σημειώνει στην «Κ».
Ροκ και Κυριάκος
Το ζήτημα που αναπόφευκτα προκύπτει στην κουβέντα μας είναι η περυσινή βράβευση του Μπομπ Ντίλαν με το Νομπέλ Λογοτεχνίας. Η Σώτη Τριανταφύλλου είναι κάτι σαν γκουρού του ροκ-εν-ρολ, της μουσικής που θέλει το σώμα σε εγρήγορση. «Δυσπιστώ μπροστά στη στροφή στη λαϊκή κουλτούρα. Στο Παρίσι έχουμε πλατεία Νταλιντά, oδό Σινιορέ-Μοντάν κ.τ.λ. Πιθανώς, το Νομπέλ στον Μπομπ Ντίλαν εντάσσεται σε αυτή την κίνηση από την υψηλή, από τη high brow, ας πούμε, κουλτούρα, στη λιγότερο high brow. Η “γενιά” μου ήταν, όπως όλες οι γενιές, ένα ευρύ φάσμα: πρεζάκια της ηρωίνης, πρεζάκια της πολιτικής, πρεζάκια του ροκ-εν-ρολ. Πρεζάκια! Ο Μπομπ Ντίλαν αποτελούσε σημείο συνάντησης: ακόμα και οι κνίτες, που τραγουδούσαν ύμνους του ΕΛΑΣ, παραδέχονταν τον Μπομπ Ντίλαν – τον θεωρούσαν ελαφρώς αριστερό. Και μας επέτρεπαν να ακούμε “τραγούδια διαμαρτυρίας”. Οπότε, φαντάζομαι, ότι όλοι είναι ευχαριστημένοι με αυτό το Νομπέλ. Εκτός από τον ίδιο τον Ντίλαν, που δεν φάνηκε να ενθουσιάζεται».
Η Σώτη Τριανταφύλλου, όσο περνούν τα χρόνια και οι λέξεις, μοιάζει όλο και πιο ανυποχώρητη στις απόψεις της – μια σιγουριά που τη δικαιούται. Δεν λούφαξε, κατά το κοινώς λεγόμενον, ποτέ, δεν παραδόθηκε στον λαϊκισμό του best seller, στον θόρυβο που προκαλούν τα λυρικά, μεγαλόστομα χαϊδέματα του κοινού. Εχει κάνει επανειλημμένως την ανατομία της πολυπολιτισμικότητας, του ισλαμοφασισμού, της φασιστικής Αριστεράς, χωρίς αυτολογοκρισία· υπάρχει, άραγε, κόστος όταν μιλάει ένα διανοούμενος, ένας άνθρωπος της σκέψης και της τέχνης τόσο ανοιχτά; «Δεν ξέρω. Δεν συμμετέχω στο ξεμάλλιασμα. Κάνω αυτό που πιστεύω ότι είναι σωστό», καταλήγει.
Προτού την αφήσουμε όμως, της θέτουμε μια τελευταία ερώτηση: – Ο Θ. Πάγκαλος κάλεσε, προ μηνών μέσω της «Κ», σε έναν Εθνικό Δημοκρατικό Συναγερμό υπό τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Ο Μητσοτάκης είναι η μόνη εναλλακτική; Κι αν είναι, είναι καλό που η εναλλακτική μας συνοψίζεται στο πρόσωπό του;
– Ο κ. Μητσοτάκης φαίνεται μεταρρυθμιστής, αλλά δεν είναι τόσο καινούργιος. Τι έκανε μέχρι τώρα; Προσπαθούσε μέσα στο κόμμα του ή είχε εγκαταλειφθεί στο κατεστημένο; Αν η μοναδική μας εναλλακτική είναι ένα παλιό κόμμα σαν τη Νέα Δημοκρατία, είμαστε αξιοθρήνητοι. Μακάρι να διαψευστώ και η Νέα Δημοκρατία να εξελιχθεί σε κεντρώο κόμμα με διαφορετικές φωνές στο εσωτερικό της και με αξιοπρεπή ευρωπαϊκή, εκσυγχρονιστική πολιτική. Θα περιμένω. Επαναλαμβάνω, πάντως, ότι μερικές λύσεις θα έρθουν από εμάς, τους πολίτες, όχι από τα κόμματα.
Οι πόλεις κινούνται προς τη γενική gentrification, τις αναπλάσεις και την πρασινοποίηση. Καλά είναι αυτά, αλλά, κυρίως, πρέπει να διατηρηθεί η παραδοσιακή γειτονιά που αποτελεί το κύτταρο της πόλης και δημιουργεί, μεταξύ άλλων, περιβάλλον ασφάλειας.