ΟΟΣΑ: Η υψηλή ανεργία μπορεί να γίνει η νέα κανονικότητα
Το επόμενο κύμα ύφεσης ενδέχεται να πλήξει την Ελλάδα προτού ανακάμψει
Σε καμία άλλη χώρα του ΟΟΣΑ δεν μειώθηκαν τόσο πολύ οι πραγματικοί μισθοί και η απασχόληση όσο στην Ελλάδα, το διάστημα 2007 - 2015.
Οι πραγματικοί μισθοί μειώθηκαν στην Ελλάδα μεταξύ του 2007 και του 2015 κατά 10,4%, σύμφωνα με την έκθεση του ΟΟΣΑ για την απασχόληση το 2016. Πρόκειται για τεράστια μείωση των πραγματικών αποδοχών (στον πραγματικό μισθό, σε αντίθεση με τον ονομαστικό υπολογίζεται η επίδραση του πληθωρισμού στο ύψος του μισθού) η οποία αναδεικνύει τις πρωτοφανείς δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα τελευταία χρόνια οι Ελληνες εργαζόμενοι σε συνδυασμό με την εκρηκτική αύξηση της ανεργίας, του ύψους της φορολογίας και τον περιορισμό των λιγοστών και χαμηλής ποιότητας κοινωνικών υπηρεσιών που προσέφερε το ελληνικό κράτος στους πολίτες του ήδη πριν από το ξέσπασμα της κρίσης. Κατά τον ΟΟΣΑ το ποσοστό απασχόλησης στην Ελλάδα εξακολουθεί να είναι κατά 9% χαμηλότερο απ’ ό,τι ήταν το 2007, ενώ στο μεσοδιάστημα ο ρυθμός αύξησης της απασχόλησης μειώθηκε στην Ελλάδα κατά 17%, ποσοστά που είναι και τα δύο αστρονομικά υψηλά.
Συγκριτικά στο σύνολο των χωρώνμελών του ΟΟΣΑ το κενό της απασχόλησης αναμένεται να έχει καλυφθεί πλήρως στα τέλη του 2017, δηλαδή δέκα χρόνια μετά το ξέσπασμα της κρίσης. Μόνο στη Βρετανία και στην Πορτογαλία έχει καταγράψει ο ΟΟΣΑ μείωση των πραγματικών μισθών, κατά 10,4% στην πρώτη και κατά 3,7% στη δεύτερη. Σύνθετα φαινόμενα όπως η άνοδος του ευρωσκεπτικισμού, η έλλειψη εμπιστοσύνης προς τα πολιτικά κόμματα και γενικότερα προς την πολιτική και προς τους κοινωνικούς φορείς ασφαλώς δεν μπορούν να αποδοθούν σε ένα μόνο αίτιο.
Ο ΟΟΣΑ προβλέπει ότι μέχρι το τέλος του 2017 η απασχόληση θα έχει επιστρέψει στο επίπεδο όπου είχε βρεθεί στα τέλη του 2007. Αντιθέτως, η ανεργία θα είναι ακόμη κατά 0,6% υψηλότερη απ’ ό,τι ήταν πριν από την κρίση. «Αν και είναι καλοδεχούμενα τα νέα, το γεγονός ότι η μεγάλη ύφεση περιόρισε την απασχόληση επί σχεδόν δέκα χρόνια αποτελεί δείγμα της σφοδρότητάς της και του τιμήματος το οποίο πλήρωσαν οι εργαζόμενοι» αναφέρει ο κ. Στέφανο Σκαρπέτα, διευθυντής του ΟΟΣΑ για την απασχόληση.
Αν τα κράτη δεν καταφέρουν να μεταβούν στην ψηφιακή οικονομία και να αντιμετωπίσουν τις δημογραφικές απειλές που έχουν μπροστά τους μέσω της εφαρμογής πολιτικής που να οδηγεί σε αύξηση της ανάπτυξης και των ποιοτικών θέσεων εργασίας που συνοδεύονται από επαρκείς μισθούς, τότε τα προβλήματα που έπληξαν τις αγορές εργασίας μετά την κρίση θα μπορούσαν να γίνουν «η νέα κανονικότητα», προειδοποιεί ο ΟΟΣΑ. Ειδικά για χώρες που εξακολουθούν να έχουν υψηλό ποσοστό ανεργίας, όπως η Ελλάδα και η Ισπανία, οι αναλυτές του ΟΟΣΑ προειδοποιούν πως είναι πιθανό να μην καταφέρουν να την μειώσουν προτού χτυπήσει ο επόμενος υφεσιακός κύκλος.
Ο μεγάλος χαμένος
Το ότι η Ελλάδα είναι ο μεγάλος χαμένος από τις διαδοχικές κρίσεις που έπληξαν την παγκόσμια οικονομία και ακόμη περισσότερο την Ευρωζώνη τα τελευταία χρόνια είναι σαφές εδώ και καιρό. Ωστόσο, τα στοιχεία που παρουσιάζει ο ΟΟΣΑ έχουν ιδιαίτερη σημασία επειδή στην πλειονότητα των περιπτώσεων καλύπτουν μέχρι και το 2015, προσφέροντας συνολική εικόνα της κατάστασης. Πολλοί Ευρωπαίοι πολιτικοί και αξιωματούχοι έχουν επιπλήξει τους Ελληνες τα τελευταία χρόνια κατηγορώντας τους ότι δεν έχουν επιτύχει πρόοδο και ότι αντιδρούν αναίτια. Σε καμία άλλη χώρα του ΟΟΣΑ δεν είδαν οι πολίτες τους πραγματικούς τους μισθούς να μειώνονται κατά 10,4% και ταυτόχρονα την απασχόληση να μειώνεται κατά 9%. Συγκριτικά στη Βρετανία οι μισθοί μειώθηκαν στο ίδιο ποσοστό, αλλά τουλάχιστον η απασχόληση αυξήθηκε κατά 0,6%. Στην Πορτογαλία οι πολίτες είδαν τον πραγματικό τους μισθό να μειώνεται κατά 3,7% και την απασχόληση να μειώνεται κατά 5,4%, ποσοστά πολύ άσχημα, αλλά όχι τόσο τρομακτικά όσο της Ελλάδας. Στην Ιρλανδία, μία ακόμη «μνημονιακή» χώρα, η απασχόληση μειώθηκε επίσης σε πολύ μεγάλο ποσοστό, 7,9%, αλλά τουλάχιστον οι μισθοί αυξήθηκαν κατά 1,6%. Περίπου ανάλογη είναι και η εικόνα στην Ισπανία, όπου επίσης καταγράφεται πολύ μεγάλη μείωση της απασχόλησης (-8,5%), αλλά αντισταθμίζεται κάπως από μικρή αύξηση των πραγματικών μισθών. Γερμανική υπεροχή
Στον αντίποδα βρίσκεται η Γερμανία, όπου καταγράφτηκε μεγάλη (για τη Γερμανία) αύξηση του πραγματικού μισθού κατά 13,9% και παράλληλα αύξηση της απασχόλησης κατά 5,1%.
Ο ΟΟΣΑ παραθέτει ένα ακόμη στατιστικό στοιχείο που αποκαλύπτει τη σφοδρότητα της κρίσης που πέρασαν πολλές χώρες τα τελευταία χρόνια. Πρόκειται για το αθροιστικό έλλειμμα στην αύξηση των πραγματικών ωρομισθίων αλλά και της παραγωγικότητας. Δυστυχώς, η Ελλάδα βρίσκεται ψηλά και στις δύο κατηγορίες. Αν τα ωρομίσθια είχαν εξακολουθήσει να αυξάνονται από τα τέλη του 2007 με τον ίδιο ρυθμό με τον οποίον αυξάνονταν το διάστημα 2000 - 2007, τότε στα τέλη του 2015 το πραγματικό ωρομίσθιο που θα λάμβανε κατά μέσον όρο ο Ελληνας εργαζόμενος θα ήταν κατά 22,5% υψηλότερο και η παραγωγικότητα κατά 21,1% υψηλότερη. Μόνο στη Βρετανία και στις χώρες της Βαλτικής και της κεντρικής Ευρώπης καταγράφονται παρόμοια ή υψηλότερα ποσοστά.