Τρεις ημέρες με πολύ Ελλάδα στη Γερμανία
Δευτέρα 29 Ιουνίου Βερολίνο. Εβδομαδιαία συνέντευξη του κυβερνητικού εκπροσώπου Στέφεν Ζάιμπερτ και των εκπροσώπων των υπουργείων. Διαρκεί 75 λεπτά. Στα 60΄ από αυτά απαντούν σε ερωτήσεις για την Ελλάδα, που αφορούν τους πάντες: Τα υπουργεία Οικονομικών, Οικονομίας, Εξωτερικών και τον εκπρόσωπο της Μέρκελ. Πολλές απαντήσεις περιέχουν τις ίδιες λέξεις: «Είμαστε κατά βάση έτοιμοι...», «η ομοσπονδιακή κυβέρνηση είναι ανά πάσα στιγμή έτοιμη».
Ο πιο ενημερωμένος άνθρωπος στη σειρά των υπουργικών εκπροσώπων είναι αυτός του ΥΠΟΙΚ, Μ. Γέγκερ. Μιλάει λίγο και ξεκάθαρα. Λέει φράσεις όπως: «Οι περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων ήταν δικαιολογημένοι και νομικά αιτιολογημένοι». Μετά τη συνέντευξη, με πρωτοβουλία του Γ. Παππά (της ΕΡΤ) συγκεντρωνόμαστε σε μία γωνία. Μιλάμε off. Ο Γέγκερ είναι στενοχωρημένος και φαίνεται να αντιλαμβάνεται πλήρως την κρισιμότητα της κατάστασης. Γνωρίζει λεπτομέρειες και πρωταγωνιστές.
Δευτέρα 29 Ιουνίου, Βερολίνο: Συνέντευξη της Μέρκελ με τον αντικαγκελάριο Γκάμπριελ. Την παρακολουθούμε μαζί με τον υπεύθυνο του σοσιαλδημοκρατικού κόμματος για τον προϋπολογισμό, Κάρστεν Σνάιντερ, στο γραφείο του. Ο Γκάμπριελ λέει ότι ο Τσίπρας ήθελε για ιδεολογικούς και πολιτικούς λόγους μια άλλη Ευρωζώνη. Η Μέρκελ είναι πιο συγκρατημένη και μιλάει προσεκτικά «για τον περήφανο ελληνικό λαό». Αλλά συμφωνούν ότι η κατάσταση είναι πολύ σοβαρή. Ο Σνάιντερ μιλάει για τις ελληνικές τράπεζες και για τα προβλήματα που θα αντιμετωπίσουν μετά τη λήξη του προγράμματος. Μία ώρα αργότερα η Μέρκελ πάει στην Κ.Ο. του SPD. Λέει ότι πρόσφερε στην Ελλάδα μία λύση για το χρέος. Είναι πρώτη φορά που το λέει. Η λύση θα ήταν συνδεδεμένη με ένα τρίτο πακέτο, ένα τρίτο μνημόνιο, με όρους έναντι χρημάτων. Η Μέρκελ δεν περιγράφει με λεπτομέρειες τη λύση, λέει απλώς ότι ήταν έτοιμη να υπερβεί «τις δικές της “κόκκινες” γραμμές για να υπάρξει συμφωνία». Στο πρόσωπο και στον τρόπο που μιλάει φαίνεται βαθιά απογοητευμένη από τη στάση του Ελληνα πρωθυπουργού. Προηγουμένως όμως ήταν βαθιά απογοητευμένη από τους Παπανδρέου και Σαμαρά. Ενας Γερμανός αξιωματούχος λέει το ίδιο βράδυ στην «Κ»: «Το Βερολίνο πρέπει να σκεφτεί αν στο τέλος αυτής της διαδικασίας θα έχει συνομιλητή στην Αθήνα». Η Μέρκελ δεν πάει στην Κ.Ο. της να μιλήσει. Εκεί εμφανίζεται ο Σόιμπλε μόνος του. Δεν επιβεβαιώνει ότι προσφέρθηκε στην Ελλάδα λύση για το χρέος.
Τρίτη 30 Ιουνίου, Βερολίνο: Συνεχίζεται ο μαραθώνιος των κοινοβουλευτικών επαφών για το ελληνικό δράμα. Το πρωί μιλάμε με έναν αξιωματούχο που έχει ζητήσει τις διαπραγματεύσεις: «5 χρόνια πάνε χαμένα, 5 χρόνια δουλειάς και ρίσκου και δεν ήταν ότι δεν είχε γίνει τίποτα. Πέρσι τέτοιο καιρό συζητούσατε να βγείτε στις αγορές». Είναι στενοχωρημένος. Το μεσημέρι συνάντηση με έναν πολιτικό των «Πρασίνων» που έχουν κάνει τεράστια δουλειά για το ελληνικό πρόβλημα. Πρώτη κουβέντα τι θα γίνει με τις ελληνικές τράπεζες.Δεν «αγοράζει» τη διαβεβαίωση Μέρκελ– Γκάμπριελ ότι ήταν έτοιμοι να δεχθούν μια λύση για το χρέος.
Το βράδυ της ίδιας ημέρας συζήτηση στην έδρα των γερμανικών συνδικάτων DGB για τις διεφθαρμένες πρακτικές των γερμανικών βιομηχανιών αμυντικού υλικού στην Ελλάδα. Ο κόσμος ρωτάει τι έχει κάνει η κυβέρνηση Τσίπρα για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής.
Τετάρτη 1η Ιουλίου Βερολίνο: Τη νύχτα η Ελλάδα δεν πληρώνει τη δόση του ΔΝΤ. Στη γερμανική κυβέρνηση έχει προεξοφληθεί. Και όμως πριν από μερικούς μήνες μία μεγάλη εταιρεία συμβούλων η Goetz Partners είχε διαμορφώσει ένα πρόγραμμα ονόματι «Αναγέννηση» με στόχο ανάπτυξη 2% το 2016. Στη σελίδα 5 του σχεδίου με τίτλο «Κερδίζοντας ξανά την κυριαρχία της χώρας» επισημαίνεται το εξής: Το παρόν παράδειγμα «ρυθμίζει εκατοντάδες λεπτομέρειες αντί να ρυθμίζει την επίτευξη του στόχου». Αντ’ αυτού η εταιρεία προτείνει «η Ελλάδα και οι θεσμοί να συμφωνήσουν σε δύο δείκτες που θα ελέγχονται από ένα ανεξάρτητο σώμα όπως η Eurostat. Σε περίπτωση που δεν πιαστούν οι δείκτες, η χώρα πρέπει να συζητήσει με τους θεσμούς για τα μέτρα που χρειάζεται να ληφθούν ώστε να διορθωθεί η κατάσταση».
Για να συμφωνηθεί αυτή η πλατφόρμα η εταιρεία συμβούλων συζήτησε επί ώρες με υπουργούς της κυβέρνησης και με υπουργούς του αριστερού ρεύματος. Κατέβασε στην Αθήνα βουλευτές όπως τον κ. Σνάιντερ που συναντήθηκε με τον Α. Τσίπρα για να ακούσει ότι η Ελλάδα θα βγει την άνοιξη του 2016 στις αγορές.Ομως αυτό το έγγραφο της εταιρείας συμβούλων έπαιξε σημαντικό ρόλο στην απόφαση του Α. Τσίπρα να απορρίψει την πρόταση των θεσμών που προέβλεπε έλεγχο από τους θεσμούς σχεδόν κάθε μήνα.
Τετάρτη 1η Ιουλίου, Βερολίνο: Ο Σόιμπλε παρουσιάζει τα στοιχεία του προϋπολογισμού του. Βροχή οι ερωτήσεις για την Ελλάδα. «Δεν είμαστε εδώ για να μιλήσουμε γι’ αυτό το θέμα». Σε μία ώρα συνεδριάζει η ολομέλεια της Βουλής με θέμα την Ελλάδα. «Εστειλε ένα γράμμα ο Ελληνας πρωθυπουργός, δεν καταλάβαμε τι ακριβώς ήθελε. Τη νύχτα έφτασε ένα άλλο γράμμα στους θεσμούς που δεν ξεκαθάρισε περαιτέρω τα πράγματα». Ο Σόιμπλε είναι νομικός. Θυμίζει ότι η νέα σύμβαση –αν γίνει- θα γίνει με τον ΕΜΣ. Αυτός δίνει χρήματα μόνο όταν «το Eurogroup εκτιμήσει (μαζί με την ΕΚΤ) ότι η κρίση στην Ελλάδα απειλεί τη σταθερότητα ολόκληρης της Ευρωζώνης». Την απειλεί; Οι προηγούμενες μέρες χάρη στην απερισκεψία και της ελληνικής κυβέρνησης απέδειξαν πως μάλλον όχι. Αρα; «Η Ελλάδα δρα χωρίς νόημα και λογική» λέει μία ώρα αργότερα στη Βουλή ο Σόιμπλε. Η Ελλάδα πρέπει να κάνει αίτημα στο ΕΜΣ να κριθεί ότι πρέπει να βοηθηθεί και στη συνέχεια να προωθηθεί το αίτημά της στην ολομέλεια της γερμανικής Βουλής για να εγκρίνει την έναρξη των διαπραγματεύσεων.
Σε αντίθεση με το πρώτο και το δεύτερο μνημόνιο λοιπόν το αίτημα –αν υπάρξει – θα πρέπει να περάσει δύο φορές από τη γερμανική Βουλή. Κάτι τέτοιο, κάθε άλλο παρά ευχάριστο είναι για την κ. Μέρκελ...