“Verbod onverdoofd slachten is in strijd met Europees recht”
Het Vlaamse verbod op het onverdoofd slachten van dieren, is volgens een advocaat-generaal van het Europees Hof van Justitie in strijd met het Europees recht. De definitieve uitspraak wordt over enkele maanden verwacht. “Leve justitie, vive la justice”, zegt Mehmet Üstün, voorzitter van de Moslimexecutieve.
Sinds 1 januari 2019 is het in Vlaanderen verboden om dieren te slachten zonder dat die eerst verdoofd worden. Dat geldt ook voor rituele slachtingen in religieuze kringen. Verschillende joodse en moslimverenigingen trokken daarop naar het Grondwettelijk Hof, dat de vraag voorlegde aan het Europees Hof van Justitie. Advocaat-generaal Gerard Hogan vindt nu dat het decreet uit 2017 ingaat tegen het Europees recht, meer bepaald tegen de godsdienstvrijheid. Een Europese verordening verplicht dat dieren uitsluitend worden gedood nadat ze zijn “bedwelmd”, maar diezelfde verordening voorziet ook een uitzondering, zodat dieren nog wel geslacht kunnen worden volgens bepaalde religieuze methoden. Als lidstaten rituele slachting zonder verdoving verbieden, dan wordt “de essentie van de religieuze waarborgen in het Handvest aangetast voor de aanhangers van het jodendom en de islam, voor wie deze rituelen een diepgaand persoonlijk religieus belang hebben.” Hogan geeft toe dat ritueel slachten “vaak moeilijk te rijmen valt met moderne opvattingen over dierenwelzijn”, maar dat betekent nog niet dat lidstaten de uitzondering in het Europees recht mogen uithollen omwille van het dierenwelzijn. De conclusie van Hogan is nog geen definitief arrest van het Europees Hof, dat wellicht pas over enkele maanden volgt. Maar het is eerder uitzonderlijk dat het hof in zijn oordeel nog sterk afwijkt van de beoordeling van de advocaat-generaal.
Reacties
Vlaams minister van Dierenwelzijn Ben Weyts (N-VA) is het “fundamenteel oneens” met het advies. “Voor mij verleent godsdienstvrijheid nooit een ‘license to kill’”, zegt de minister en ook dierenrechtenorganisatie Gaia “staat perplex”. Maar in moslimkringen zijn ze zeer tevreden met het advies. “We hebben dit indertijd aangevochten samen met de koepelorganisaties van moskeeen en met de Joodse gemeenschap”, zegt Mehmet Üstün, voorzitter van de Moslimexecutieve. “We wachten op de definitieve uitspraak, maar voor ons is dit heel goed nieuws. Gelukkig kunnen we rekenen op Justitie. In geen enkel ander Europees land hebben ze zo’n algemeen verbod als in Vlaanderen. Wallonië is Vlaanderen ook gevolgd, Brussel nog niet.” Üstün verwacht weliswaar niet dat de moslims in juli 2021 al opnieuw kunnen offeren.
De invoering van dat verbod zorgde indertijd voor veel commotie, zeker bij politici van Turkse of Marokkaanse origine die veel problemen hadden om lokaal uit te leggen dat hun partij in het Vlaamse parlement het verbod verdedigde. Intussen is die storm gaan liggen, maar ze blijven nog altijd zeer voorzichtig in hun reacties.
“De islamitische gemeenschap voelde dat verbod aan als moslims bashen”, zegt Funda Oru, ondervoorzitter van sp.a en schepen in Heusden-Zolder. “Daar is veel commotie rond geweest, moslims vonden dat ze geviseerd werden. Maar niet iedereen wist dat dit werd aangevochten voor de rechtbank.”
“Ik wil eerst het advies eens rustig lezen, maar ik ben iemand die religie een plek in de samenleving wil geven”, zegt Nawal Farih, Kamerlid voor CD&V en gemeenteraadslid in Genk. “Iedereen moet zijn religie kunnen uitoefenen: ook moslims en joden.” Habib El Ouakili, sp.a-schepen in Hasselt, is indertijd actief bezig geweest met die kwestie, maar wil nu nog even niet reageren. Ook Muhammet Oktay (Groen) uit Houthalen-Helchteren wacht op de definitieve beslissing. Mustafa Aytar, sp.a-schepen in Houthalen-Helchteren, wil zijn mening wel kwijt. “De moslims hebben zich gehouden aan de regels en intussen geduldig gewacht op een gerechtelijke uitspraak”, zegt Aytar. “Maar ook ik wil eerst het arrest zien.”