Boris Johnson dreigt met harde Brexit na deadline
De Britse premier Boris Johnson kiest voor de frontale confrontatie met de Europese Unie. Niet alleen zet hij een deadline op 15 oktober voor de onderhandelingen over een vrijhandelsakkoord. Hij wil ook de onderhandelde scheidingsakte openbreken.
BREXIT
LONDEN
Europees onderhandelaar Michel Barnier vertrekt vandaag naar Londen voor de achtste gespreksronde over een handelsakkoord tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk. De zeven eerdere rondes produceerden geen doorbraak. De belangrijkste obstakels blijven het ‘level playing field’ en de visserijrechten. Het ‘effen speelveld’ slaat op de Europese eis dat de Britten geen concurrentievervalsende maatregelen - zoals ongeoorloofde staatssteun voor bedrijven of verlaging van sociale of milieunormen - mogen invoeren als ze toegang tot de binnenmarkt krijgen. De Britten willen dan weer de volledige vrijheid om zelf beleid te bepalen, inclusief ingrepen als staatssteun voor noodlijdende sectoren of voedselveiligheidsnormen. De visserijrechten vormen een netelige kwestie, ondanks het bescheiden belang van de sector voor de Britse en Europese economieën, omdat er heftige nationalistische sentimenten spelen. De Britten willen volledige soevereiniteit over hun viswateren. Franse, Nederlandse en Belgische vissers dreigen zo toegang tot een groot werkterrein te verliezen.
Harde Brexit
De onderhandelingen moeten binnenkort landen, wil een handelsakkoord nog door de betrokken parlementen geratificeerd kunnen worden voor het einde van de overgangsperiode waarin bestaande regelingen doorlopen. Alleen riep Boris Johnson dit weekend 15 oktober uit tot harde Britse deadline. Als er dan geen akkoord is, komt er maar een Brexit zonder deal, dreigt de Britse premier.
In de intussen alweer vier jaar durende Brexit-saga gold zo’n harde Brexit altijd als te mijden scenario. Nu is het plots misschien wel de verkieslijke afloop voor het Verenigd Koninkrijk. Er waren niet alleen de verklaringen van de premier zelf, ook de Britse chef-onderhandelaar David Frost verhoogde de druk. Volgens hem heeft het Verenigd Koninkrijk niets te vrezen van een Brexit zonder deal: “Ik geloof niet dat het ons op een of andere manier angst inboezemt.” Het Verenigd Koninkrijk zal in ieder geval nooit een akkoord aanvaarden waardoor het een “client state” worden. Frost haalde ook uit naar zijn voorgangers onder premier Theresa May die “als eersten met de ogen knipperden” waarna de EU de positie van het Verenigd Koninkrijk niet meer serieus nam.
Harde grens
Zondagavond meldde de Financial Times dan dat de Britse regering wetgeving opstart om het pas in januari gesloten Withdrawal Agreement open te breken, voor het geval er geen akkoord met de EU komt. De scheidingsakte regelt de problemen rond de landgrens tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk op het Ierse eiland, de status van EU-burgers in Groot-Brittannië en omgekeerd, en hoeveel Londen wegens bestaande verplichtingen aan de EU moet betalen. EU-onderhandelaar Barnier benadrukte gisteren dat de na moeizaam overleg en eindeloze perikelen in het Britse parlement ondertekende scheidingsakte de basis was voor de opening van de handelsbesprekingen. De Ierse regering die de ‘harde grens’ met Noord-Ierland weer ziet opdoemen, reageerde terughoudend op wat als Britse onderhandelingstactiek beschouwd wordt. Brusselse waarnemers zien dat ook zo maar hadden het wel over een kamikazetactiek nadat de Britten de onderhandelingen maandenlang blokkeerden. Londen beschuldigt de EU er dan weer van het door een meerderheid in het referendum van 2016 verlangde herstel van Britse soevereiniteit te negeren. Johnson zag zondag ook al een alternatief voor een handelsakkoord: een regeling zoals de EU nu met Australië heeft. Terwijl er over een akkoord onderhandeld wordt, gelden tussen deze twee partijen de handelstarieven van de Wereldhandelsorganisatie, met afspraken waardoor ze elkaars technische, veiligheids- en andere normen en standaarden erkennen.