Twee op drie trajectcontroles in Vlaanderen werken niet
De problemen met de trajectcontroles in Vlaanderen raken maar niet opgelost. Twee op de drie camera’s werken niet.
Vlaanderen investeerde de afgelopen jaren miljoenen euro’s in de installatie van trajectcontroles, maar de grote meerderheid van die controles werkt niet. Van de 215 trajectcontroles die eind deze maand geïnstalleerd zullen zijn, staan er maar liefst 137 werkloos bij.
De oorzaak ligt bij de centralisatie van de gegevens. De federale politie werkt daarvoor aan de oprichting van een nieuwe databank, die alle beelden van ANPR-camera’s voor nummerplaatherkenning in heel het land moet centraliseren. Die databank moest starten in 2018, maar heeft intussen al bijna 2,5 jaar vertraging opgelopen. Daardoor zijn bijna alle trajectcontroles die na 2018 werden geïnstalleerd nog geen seconde actief geweest.
Tot grote onvrede van Vlaams minister van Mobiliteit Lydia Peeters (Open Vld). Zij eist een snelle oplossing. “Verkeersveiligheid is voor mij een topprioriteit, maar dan moet er wel worden gehandhaafd. We kunnen geen mensenlevens redden met besluiteloosheid of bureaucratie.”
De problemen met de trajectcontroles in Vlaanderen raken maar niet opgelost. Van de 215 trajectcontroles die eind deze maand geïnstalleerd zullen zijn, werken er maar liefst 137 niet. “Verkeersveiligheid is voor mij een topprioriteit, maar dan moet er wel worden gehandhaafd”, zucht mobiliteitsminister Lydia Peeters (Open Vld).
Het principe is simpel: je plaatst op twee punten naast dezelfde snel- of gewestweg een ANPR-camera die nummerplaten herkent en meet vervolgens de tijd tussen de passage aan de ene camera en de passage aan de andere. Wie te snel rijdt, zal er sneller passeren dan toegelaten en krijgt een boete.
Maar zo simpel blijkt het in de praktijk niet te zijn. Op dit moment zijn er in Vlaanderen maar 78 trajectcontroles actief, terwijl op 97 andere locaties de camera’s klaar staan maar noodgedwongen werkloos blijven. Tegen eind september moeten er nog eens 40 extra trajectcontroles actief worden, maar ook daar zal voorlopig geen enkele boete worden uitgedeeld.
Van het totale aantal van 215 trajectcontroles dat Vlaanderen eind deze maand zal tellen, zal dus maar één op de drie effectief werken. Als alle geplande installaties worden gerealiseerd, zal het aantal trajectcontroles de komende maanden en jaren stijgen tot 302.
Databank
Hoe dat kan? In 2016 werd op federaal niveau beslist dat er één centrale databank moest komen waarin de gegevens van alle ANPR-camera’s voor nummerplaatherkenning worden opgeslagen (zowel die van trajectcontroles als de camera’s die alleen dienen voor nummerplaatherkenning). Dat moet de politie toelaten om de boetes te centraliseren en om sneller te kunnen reageren als er bijvoorbeeld een gestolen wagen aan zo’n ANPR-camera voorbijrijdt.
In de tussentijd is het Agentschap Wegen en Verkeer gestopt om zelf servers bij lokale politiezones te installeren om de beelden te verwerken, omdat de beelden dus niet langer lokaal zouden worden behandeld maar naar centrale servers zouden worden doorgestuurd. Alleen geraakt de realisatie van dat centrale ANPR-Management System (AMS) maar niet van de grond.
Afschrikeffect
Aanvankelijk was de start van het AMS gepland in mei 2018, maar de timing werd al verschillende keren opgeschoven door technische problemen. Van het laatste kwartaal van 2019 naar het eerste kwartaal van 2020, dan juli 2020 en nu september 2020. Of die laatste deadline gehaald wordt, is nog maar de vraag. Er zouden intussen nieuwe problemen zijn opgedoken, onder andere op het vlak van privacy. Daardoor zijn de nieuwste trajectcontroles - grosso modo de controles die sinds 2018 werden geïnstalleerd, een investering van grofweg 9 miljoen euro - nog nooit gebruikt. Volgens Verkeersveiligheidsinstituut VIAS hebben de camera’s wel een afschrikeffect, maar dat verdwijnt eenmaal burgers weten dat de camera’s niet werken en de echte snelheidsduivels niet worden beboet. “Een functionerende trajectcontrole kan nochtans de snelheid drastisch doen dalen en het aantal letselongevallen op snelwegen met de helft verminderen”, zegt Stef Willems van het VIAS.
Bureaucratie
Vlaams minister van Mobiliteit Lydia Peeters (Open Vld) zit met de handen in het haar. “Verkeersveiligheid is voor mij een topprioriteit, maar dan moet er wel worden gehandhaafd. Trajectcontroles worden ervaren als de meest eerlijke manier om de snelheid te controleren, vandaar dat ik hier extra middelen voor uittrek,
“We kunnen geen mensenlevens
redden met besluiteloosheid of
bureaucratie”
Lydia Peeters (Open Vld)
Vlaams minister van Mobiliteit
maar iedereen moet meewillen. We kunnen geen mensenlevens redden met besluiteloosheid of bureaucratie.”
Peeters schreef sinds haar aantreden al verscheidene brieven naar minister van Binnenlandse Zaken Pieter De Crem (CD&V), die bevoegd is voor de federale politie, maar een antwoord bleef uit. Wij vroegen zowel het kabinet van minister De Crem als de federale politie gisteren om uitleg. Volgens het kabinet van De Crem wordt de vooruitgang in het dossier nauw opgevolgd en wordt er alles aan gedaan om de verkeersveiligheid te verbeteren. De federale politie laat weten dat er “een heel aantal vertragende factoren zijn van juridische aard”. “Het opzet van dit project is zeer ambitieus”, zegt projectmanager Olivier Pire. “Maar we moeten er wel over waken dat de privacy van de burger beschermd wordt. Dat betekent dat er een privacy- en risicoanalyse moet gebeuren van elk project. Deze analyse moet vervolgens worden voorgelegd aan het COC, het controleorgaan op de politionele informatie. Tegelijk moeten er specifieke instructies komen van de minister hoe we met deze nieuwe technologie moeten omgaan, want de politie mag dit niet ongelimiteerd gebruiken. Deze richtlijn is voorgelegd aan het COC. We verwachten hun advies medio september 2020.”
Een concrete timing durft voorlopig niemand geven, maar het lijkt erop dat het nog even zal duren voor de trajectcontroles effectief gebruikt kunnen worden. “Dit betekent niet dat er intussen niets gebeurt”, zegt Pire. “Integendeel. De federale politie is bezig om in een testomgeving na te gaan hoe het systeem zal reageren onder operationele omstandigheden. Dat helpt bij de bepaling van de verdere ingebruikname, eens de blokkages opgeruimd zijn.”