Test-Aankoopexpert doet boekje open: “Zelfs sjoemelsoftware in toestellen van 50 euro”

HASSELT - Wie denkt dat enkel autofabrikanten de goegemeente durven te belazeren met “sjoemelsoftware” vergist zich. “Zelfs in toestellen van 50 euro vonden we chips terug om testers te misleiden”, zegt Guido Adriaenssens, expert in producttesten. Op zijn eerste pensioendag doet de Belg een boekje open.

Wanneer we Guido Adriaenssens (65) bellen, geniet hij van zijn eerste pensioendag in Nederland. De voorbije drie decennia stond zijn leven in het teken van producten testen en de resultaten ervan analyseren en interpreteren: eerst 13 jaar als expert bij Test-Aankoop, daarna 19 jaar als CEO van International Consumer Research & Testing (ICRT). “In mijn begindagen dacht ik in al mijn naïviteit nog dat de grote fabrikanten wel te vertrouwen waren. Ik heb mijn mening helaas moeten herzien: als fabrikanten een kans zien om ons – testers en ook consumenten – in de luren te leggen om meer profijt te halen, dan gaan ze dat niet laten.”

Met (voor)kennis van zaken

Geloof nu vooral niet dat enkel fabrikanten van dure producten de testers van dienst om de tuin proberen te leiden. “Iedereen denkt natuurlijk aan dieselgate. Maar we hebben het ook al vastgesteld bij toestellen van nog geen 50 euro. Ik stond er zelf versteld van”, zegt Adriaenssens. Wat dacht u bijvoorbeeld van een strijkijzer met een gps-chip? “Zo’n toestel weet dat het zich in een labo bevindt en kan dan de resultaten van het strijkijzer manipuleren.” In het testlab staat bovendien geen legertje strijksters uren aan een stuk te puffen en te zweten. “Wij zetten alle toestellen op een testbank. Een soort robot strijkt twee minuten, zet het ijzer twee minuten rechtop, strijkt weer twee minuten, enzovoort. Er bestaan chips die de cadans van de robots registreren en meteen het stoomdebiet terugschroeven, zodat je zogezegd langer kan strijken.”

Maar er zijn nog andere manieren waarop fabrikanten proberen te sjoemelen. “Vóór publicatie krijgen de producenten hun resultaten ter inzage. Op een bepaald moment merkten we bij een test van wasmachines dat producenten doorhadden dat we bij de evaluatie van het zuinige wasprogramma de gebruikte hoeveelheid water en energie in kaart brachten maar niet meer controleerden hoe wit de was nog was. Enkele fabrikanten hadden dan een programma ontwikkeld dat zo zuinig was dat het gewoon zijn werk niet meer deed. Natuurlijk hebben we meteen onze testprocedure aangepast.”

“Doorheen de jaren zijn onze laboranten daar wel op getraind en zijn ze op hun hoede, maar het blijft hoe dan ook een kat-enmuisspel. De fabrikanten houden ons alert, tegelijk verplichten wij hen om de lat hoger te leggen.”

Schandalig

Al wordt dat spel wel almaar harder gespeeld, gezien de grote financiële belangen. Het ergste voorbeeld daarvan in Adriaenssens’ carrière? Het manipuleren van crashtests bij auto’s. “De dummy’s die we daarbij gebruiken, hadden in het begin geen sensoren in de heupstreek. Plots stelden we vast dat een aantal auto’s alle krachten die bij een crash ontstaan, afleidde naar die bewuste heupstreek. Daardoor scoorden die wagens beter qua letsels ter hoogte van het hoofd en de borststreek. Maar je zit dan wel met een verbrijzelde heup. Ik herinner me nog hoe geschokt ik was toen onze frank viel. Ronduit schandalig.”