“Radioactief water Fukushima zuiveren met afval van bier”
Onderzoekster UHasselt ontdekt goedkoop product tegen nucleaire vervuiling
HASSELT - Met het afval van bier de nucleaire vervuiling oplossen. Het klinkt futuristisch, maar toch is dit de conclusie van de doctoraatsstudie van Sara Vanderheyden aan de UHasselt.
“Uit het graanafval van bier kunnen we actieve kool halen, dat vandaag al gebruikt wordt als zuiveringsmiddel in bijvoorbeeld de chemische industrie. Maar door die actieve kool nog te verbeteren kunnen we met het product nu zelfs het radioactieve Cesium uit water halen”, zegt onderzoekster Sara Vanderheyden. “Als de financiering voor deze methode geregeld raakt, kunnen we ze gebruiken om bijvoorbeeld het zeewater in Fukushima te zuiveren.” België is een land van bierbrouwers, maar al dat brouwen zorgt jaarlijks voor een massa graanafval: 270.000 ton om precies te zijn. Vandaag wordt dat graanafval, de zogenaamde draf, vooral verwerkt in veevoeder voor onder meer koeien of varkens. Maar het afvalproduct kan ook gebruikt worden om nucleaire vervuiling tegen te gaan, zo blijkt dus uit de opvallende doctoraatsstudie van Sara Vanderheyden. “Door brouwerijresten te verhitten in een zuurstofarme omgeving krijgen we een soort van verkoold goedje. Gaan we dat verder verhitten en er stoom aan toevoegen, dan krijg je actieve kool”, legt de onderzoekster uit. Vandaag wordt actieve kool al in verschillende sectoren als zuiveringsproduct gebruikt, bijvoorbeeld in de chemische industrie. “Het wordt ook gebruikt als middel tegen diarree omdat het de slechte stoffen in maag en darmen verbindt, maar het kan ook dienen om giftige stoffen uit aquariums te halen.” Sara Vanderheyden is er nu in geslaagd om de actieve kool nog te verbeteren, waardoor het nog een sterker zuiveringsmiddel wordt.
Fukushima
“In actieve kool zit veel stikstof, wat ideaal is om chemische verbindingen mee te maken. In ons labo hebben we nu een chemisch element aan de actieve kool toegevoegd, waardoor we het kunnen gebruiken om het radioactieve Cesium uit zeewater te halen”, zegt Vanderheyden. De onderzoekster denkt daarbij bijvoorbeeld aan de kernramp in het Japanse Fukushima. “In Fukushima werd zeewater als koelwater gebruikt, waardoor dat zeewater al snel radioactief werd. Maar door onze verbeterde actieve kool aan het zeewater toe te voegen, wordt het radioactieve Cesium als het ware uit het water gezogen en zet het zich vast op de actieve kool. Wat overblijft, is zuiver water.” Maar Vanderheyden wil nog verder gaan. “Op termijn kunnen we nog onderzoeken of we met deze verbeterde actieve kool ook verontreinigde bodems en planten kunnen zuiveren na een nucleaire ramp.”
Goedkoop
Het grote voordeel aan deze methode is dat ze goedkoop is, omdat de grondstof van de actieve kool een afvalproduct is. “Uit 100 kilo graanafval kunnen we zo’n 2 kilo actieve kool halen en daarmee kunnen we ongeveer 2.000 liter water zuiveren”, zegt Vanderheyden. Bedoeling is nu om het proces, dat vandaag perfect in het labo werkt, naar de praktijk te brengen. Die ambitie heeft het jonge bedrijf Act & Sorb in HouthalenHelchteren, waar Vanderheyden vandaag als ingenieur aan haar eerste werkdag begint.