Gelijke partners
Het heeft iets ironisch. Precies op de dag dat de Amerikaanse president Donald Trump politiek Washington met verstomming slaat door plots te pleiten voor een strengere wapenwetgeving in de Verenigde Staten, om de veiligheid van de Amerikaanse burgers te verhogen, stelt zijn Russische collega Vladimir Poetin een hele batterij nieuwe gesofisticeerde, al dan niet atoomaangedreven wapensystemen voor, om de Russische burgers beter te beschermen. Opvallend verschil: Trump wil de Amerikanen beschermen tegen zichzelf; Poetin wil de Russen beschermen tegen het Westen. En daarmee zitten we plots helemaal terug in de tweede helft van de vorige eeuw, in de Koude Oorlog. De VS en de toenmalige Sovjet-Unie probeerden elkaar te overtroeven met hun kernwapenarsenalen, en maten hun eigen en elkaars atoomkracht met het absurde meetinstrument hoeveel keer ze de aarde konden vernietigen. Zeker in Europa leefden we toen met een vaag onveiligheidsgevoel, uit schrik dat een eventuele oorlog tussen Oost en West bij ons zou worden uitgevochten. Er was maar één nogal bizarre geruststelling: de wetenschap ook bij de twee hoofdrolspelers - dat de eerste die op de rode knop duwde ook als eerste vernietigd zou worden. Dat spelletje duurde tot de Sovjet-Unie de VS niet meer kon volgen en eind jaren ‘80 implodeerde. De Verenigde Staten hadden de Koude Oorlog gewonnen. Het is al lang geen geheim meer dat de Russische president Poetin, die dat allemaal meemaakte als KGB-spion in het toenmalige Oost-Duitsland, met heimwee terugdenkt aan de Sovjet-Unie en ‘Groot-Rusland’, en vooral aan het respect dat die Sovjet-Unie genoot. Er waren twee grootmachten, en de Sovjet-Unie was er één van.
Met zijn oorlogspresentatie van gisteren probeert Poetin die, in zijn ogen, goeie ouwe tijd terug te brengen. De Verenigde Staten hebben de voorbije decennia raketschilden bedacht waardoor de Russische wapentuigen eigenlijk naar de schroothoop konden. En voilà, hij presenteert nieuwe wapens die door die schilden niet kunnen worden tegengehouden. En hij biedt in dezelfde toespraak meteen ook onderhandelingen aan, als gelijke partners.
Kan dat? Kan je met Poetin onderhandelen? Hij is een dictator die keer op keer herkozen wordt omdat hij alle oppositie monddood maakt. Maar zijn evenknie in de VS is het levende bewijs dat de democratie ook maar “het minst slechte systeem” is. Het zou wel eens kunnen dat die twee elkaar begrijpen.
Maar dat onveiligheidsgevoel, dat zou ook wel eens kunnen terugkomen.
De VS en de toenmalige Sovjet-Unie maten hun eigen en elkaars atoomkracht met het absurde meetinstrument hoeveel keer ze de aarde konden vernietigen