Chinees partijcongres moet oppermacht Xi Jinping bevestigen
PEKING - Vandaag start in de Chinese hoofdstad Peking het negentiende congres van de Chinese Communistische Partij. Verwacht wordt dat partijleider en president van China Xi Jinping zijn toch al niet geringe greep op partij en land nog gaat verstevigen. Hij geldt nu al als de machtigste leider sinds Mao.
Het congres van de Chinese communistische partij komt maar om de vijf jaar bijeen en duidt dan nieuwe leden voor Centraal Comité aan, die op hun beurt de leden van het Politbureau benoemen. Het congres duidt ook de secretaris-generaal van de partij aan, die een half jaar later door het Chinese parlement wordt verkozen tot president.
Het congres dat vandaag start zal Xi Jinping herbenoemen als secretaris-generaal. Sinds Deng Xiaoping in de jaren 80 van de vorige eeuw terug wat orde bracht in de chaos na Mao Zedong, blijven Chinese partijleiders/presidenten twee termijnen van vijf jaar aan de macht. Xi heeft zijn eerste termijn van vijf jaar er nu opzitten. Normaal zou tijdens dit congres zijn opvolger worden aangeduid, zodat die zich de komende vijf jaar kan voorbereiden op de topjob. Maar deze keer zijn er geen aanwijzingen dat dit zal gebeuren, wat het vermoeden doet rijzen dat Xi Jinping misschien van plan is er na 2022 nog eens vijf jaar bij te doen als machtigste man van China.
Harde leider
Xi is nu al met overschot de machtigste Chinese leider sinds Mao Zedong en Deng Xiaoping. Aan het klassieke duale leiderschap in China, waarbij de premier verantwoordelijk is voor de economie, lijkt een eind gekomen. Premier Li Keqiang wordt volledig overschaduwd door Xi, en velen verwachten dat hij opzijgeschoven zal worden.
Xi maakte zich populair door een hoognodige zuivering uit te voeren in de communistische partij, die sinds zijn voorgangers het kapitalisme omarmd hadden ten onder ging aan corruptie. Het stelde hem meteen in staat een aantal politieke rivalen uit te schakelen. De anticorruptiecampagne trof ook het wat vermolmde en topzware Chinese volksleger. Er werd een verjonging in het officierenkorps doorgevoerd waardoor Xi een grotere controle heeft over het leger dan eender welke van zijn voorgangers.
Maar de huidige topman van China is ook een harde leider die meer dan zijn voorgangers elke dissidentie keihard onderdrukt. De censuur is alomtegenwoordig en houdt zelfs het internet onder controle. Dissidenten en mensenrechtenadvocaten worden monddood gemaakt en desnoods opgesloten. Xi Jinping geldt wel als de man die China internationaal op de kaart heeft gezet. Onder zijn leiding is China uitgegroeid tot de tweede macht ter wereld. En dankzij het isolationisme van de Amerikaanse president Trump is China de VS snel aan het bijbenen.
Volgens insiders is de grootste catastrofe die Xi Jinping zou kunnen overkomen dan ook dat de kleine ‘bondgenoot’ NoordKorea tijdens het partijcongres weer een atoom- of raketproef zou uitvoeren. Waardoor de machtige leider plots veel minder machtig zou lijken dan iedereen dacht.