Fake nieuws

Trump heeft tijdens zijn ambt als president al één ding bereikt: hij heeft van “vals nieuws” een zeer actueel thema gemaakt. De aanleiding daarvoor was zijn rel met de Amerikaanse media over het in verhouding lagere aantal toeschouwers bij zijn inhuldiging. Nu ja, de man was al ijdel voor hij president werd.

De media zijn al 20 jaar

- sinds de komst van het internet - in een overlevingscrisis. Niet enkel kranten en magazines staan onder druk, ook de gewone tv ondervindt steeds meer concurrentie van nieuws en films die je via een website kunt raadplegen als het jezelf past. Dankzij Trump is “vals nieuws” nu een écht aandachtspunt geworden voor de serieuze mensen die in de media werken Omdat websites niet gebonden waren aan een moment van verschijning zoals kranten ’s morgens of het nieuws op tv om 19 uur, ontstond er een steeds grotere concurrentie om de eerste te zijn met “nieuws”. Niet in het minst in het voetbal werd dat een ware epidemie waar halve geruchten zonder enige vorm van controle werden gepubliceerd en onmiddellijk overgenomen werden door de concurrerende websites die evenmin probeerden na te gaan of het nieuws geen “fake nieuws” was. Dat was op zich een aardverschuiving in de media, voor wie het controleren van de waarachtigheid van informatie in de hiërarchie van de waarden even hoog stond als de tien geboden voor de leden van de katholieke gemeenschap. De overstelping van de nieuwe media met al dan niet amateuristische initiatieven, vaak gelanceerd door jonkies die geen enkele journalistieke opleiding hadden, leidde tot een strijd om steeds de eerste te zijn met al dan niet “fake” nieuws. De gevestigde media gingen mee in dit perverse opbod. Dankzij Trump is “vals nieuws” nu een écht aandachtspunt geworden voor de serieuze mensen die in de media werken. Sommige media kiezen nu, zeg maar dankzij Trump, resoluut voor geloofwaardigheid in de plaats van snelheid. Dat is een uiterst waardevolle wending in ons medialandschap, in binnenland en buitenland. Twee voorbeelden uit het buitenland. De BBC heeft zich weer honderd procent gericht op geloofwaardigheid: zij geven zichzelf de tijd om alles weer 100% te controleren. Le Monde gaat nog een stap verder: zij geven zelfs expliciete aandacht aan en analyses van “vals nieuws”. Mooi zo. We waren als lezer/kijker de laatste jaren overstelpt met informatie waarvan de geloofwaardigheid soms twijfelachtig was. Er is op dat vlak opnieuw licht aan het einde van de tunnel want sommige media hebben opnieuw gekozen voor 100% geloofwaardigheid: kwaliteit in de plaats van kwantiteit, zoals in een goed restaurant.