VOOR EEN CRUCIAAL JAAR VOOR DEFENSIE

steden. In 2018 komen daar onderhoud en groendienst bij van de kazerne in Heverlee, het beheer van het oefenkamp van Elsenborn en de postdiensten… We zullen dat evalueren. Als we tevreden zijn, rollen we dat in 2019 uit naar andere kwartieren. Wat niet van vandaag op morgen zal gebeuren. We zullen moeten onderhandelen. Wie bijvoorbeeld militairen aanwerft, zal wellicht een betere beoordeling krijgen. Zal dat allemaal van een leien dakje lopen? Neen. Zal dat discussies met zich meebrengen? Ja. Maar we moeten die oefening durven maken. De bedoeling is zo veel mogelijk mensen vrij te maken voor operationele taken.”

Hoe is uw werkrelatie met minister Vandeput?

“Goed. Al zijn we het niet altijd eens. Gelukkig. Dat zou saai zijn. Soms wordt er hartig gediscussieerd. Maar tot nu komen we altijd tot een consensus. Bovendien staat het leger ten dienste van het land. Als er een beslissing wordt genomen, voeren we die opdracht loyaal uit.”

De partij van minister Vandeput is anders niet zo loyaal ten opzichte van België.

“We hebben daarover al discussies gehad. Zeker. Maar met de hand op het hart, heb ik nog geen enkele keer ervaren dat hij in zijn besluitvorming de Vlaamse kaart trekt. Hij is er wellicht gevoeliger voor dan andere ministers. Hij weet dat elke beslissing van hem onder het vergrootglas van het communautaire wordt gelegd. Hij neemt zijn beslissingen rationeel waarbij ik het gevoel heb dat hij de kaart van dit complexe departement trekt.”

U weet intussen wat de vervanger van de F-16 moet kunnen.

“Ja. We hebben vastgelegd wat dat vliegtuig allemaal zal moeten kunnen. De formele aankoopprocedure kan opstarten.”

De Nederlanders hebben anders

al de F-35.

“Internationale samenwerking is een van de beoordelingselementen, maar is niet zaligmakend. We willen een vliegtuig dat voldoet aan onze behoeften. Dat is een neutraal standpunt.”

Moet dat tuig ook en nucleaire capaciteit hebben?

“Daar zal ik niet op antwoorden.”

Waarom niet?

“Dat is een politieke vraag.”

Is die vraag al getrancheerd op politiek niveau?

“Dat laat ik over aan de minister.”

Hoe zit het met de andere investeringsdossiers?

“In de andere dossiers zitten we in de fase voor we ook daarin de markt kunnen opgaan. Naast de vervanging van de F-16’s vervangen we twee fregatten en zes mijnenjagers en komen er zes drones bij en nieuwe gevechtsvoertuigen voor de Landcomponent.” “Het doel is om in die vier dossiers een handtekening onder een contract te zien nog tijdens deze legislatuur. Dan dekken we van de 9 miljard investeringen, voorzien tussen 2018 en 2030, al 8 miljard af. Het is ook de insteek van de minister om dat te verankeren.”

Waarbij zijn programmawet wel teruggefloten werd door de Raad van State.

“Inderdaad. Maar het is evengoed mogelijk elk individueel dossier erdoor te krijgen. Zo ging het in het verleden trouwens altijd. Wat niet wegneemt dat er nog een miljard andere investeringen zijn die niet noodzakelijk een contract zullen vinden in deze legislatuur. Met een programmawet was dat beter verankerd.”

Wat is uw antwoord op burgers die vinden dat men al die miljarden beter zou uitgeven aan ziekenhuizen en scholen?

“We zijn geen bedrijf als een ander. Wij werken mee aan veiligheid. Onze militairen in de straat zijn nu heel zichtbaar. Maar onze feitelijke opdracht ligt in het buitenland, door daar te opereren waar de onveiligheid begint. Denk aan IS. Of neem Mali, een draaischijf van mensensmokkel en drugs. Als we kunnen bijdragen om dat een halt toe te roepen, zorgen we er ook voor dat het hier veiliger wordt. Het is al vaak gezegd: het leger is als een verzekering. Geld dat je niet graag uitgeeft. Tot je een accident hebt. Dan ben je blij dat je die omnium betaald hebt.”

Trump wil dat Europa meer betaalt voor zijn Defensie.

“Obama heeft dat ook al gezegd. Donald Trump zegt veel. De soep wordt niet altijd zo heet gegeten. Minister van Defensie James Mattis heeft toch al gezegd dat de Amerikanen de NAVO niet willen opblazen.”

Het is anders het moment om eindelijk aan dat Europees leger te werken.

“Ik geloof daar niet in. Toch niet in een Europees leger dan wordt opgelegd van bovenuit. Van onderuit zijn er daarentegen goede voorbeelden gegroeid. Kijk naar onze Belgische marine die heel nauw samenwerkt met de Nederlandse. Of het gezamenlijke luchttransport van een aantal Europese NAVO-landen. Stel dat we vijf ton naar Beiroet moeten vliegen, maar dat de Duitsers al een vlucht naar Beiroet voorzien. Wel, dan kan onze vijf ton misschien mee met het Duitse toestel. Of omgekeerd. En dat gebeurt ook.”

Waarom gelooft u niet in een Europees leger? Dat zou goedkoper zijn.

“Misschien. Je zal maar het land zijn dat gespecialiseerd is in gevechts- of transportvliegtuigen. Terwijl we nu de regering kunnen laten kiezen hoe ze ons willen inzetten: zichtbaar, discreet,... Een Europees leger kan dan een bepaald land ook vragen bepaalde capaciteit te leveren terwijl de politiek misschien helemaal niet achter die missie staat. Polen of Litouwers vertellen iets heel anders dan Grieken of Italianen. Het zal eerst politiek moeten gebeuren.”

Meer efficiëntie zou bij ons ook kunnen. Waarom moeten we nog twee basissen hebben voor gevechtsvliegtuigen? Kleine-Brogel én Florennes?

“Dat is de Belgische realiteit. Dat heeft te maken met bepaalde evenwichten waar je in dit land niet onderuit kan.”

Hoe zit het met het kazerneplan? Veel militairen wachten ongeduldig.

“Vertel het mij. Wij zijn klaar. Er is een plan en het is doorgesproken met de minister. Vraag me niet hoeveel kazernes, vraag me geen namen, die zeg ik niet. De minister heeft het plan onder de arm. Hij moet er een politiek draagvlak voor vinden. Al is het wel zo dat hoe langer de beslissing op zich laat wachten, hoe moeilijker het politiek wordt. In 2018 komen er gemeenteraadsverkiezingen aan, in 2019 zijn het de federale. Maar we zullen een aantal kazernes sluiten.”

Onze militairen in de straat zijn nu heel zichtbaar. Maar onze feitelijke opdracht ligt in het buitenland, door daar te opereren waar de onveiligheid begint

Ook in Limburg?

“Limburg zal er zeker niet slechter uitkomen dan andere provincies. Al is het natuurlijk wel zo dat ook Limburg mee de beweging zal maken naar een leger van 25.000 man. Het zou natuurlijk makkelijk zijn alle landmacht in Leopoldsburg en in Marche-en-Famenne te concentreren. Hoogst efficiënt ook. Een door vele eenheden gedeeld kwartier is een veel efficiënter kwartier. Een enkele eenheid in een kwartier kost twee miljoen per jaar meer dan een kazerne waar verschillende eenheden zitten. Maar zo makkelijk is het niet. Het probleem van de rekrutering blijft. Net als de realiteit van onze twee landsdelen.”