Haal de deeleconomie in huis

Zoals in: lease je wasmachine & share je auto

Een woning kopen of huren betekent een flinke kost. Maar een aantal andere kosten kan je drukken door te kiezen voor leasen. Wat is er zoal mogelijk en wat komt er op ons af?

Digitaal ondernemer en auteur Jo Caudron bindt in zijn nieuwste boek De wereld is rond de kat de bel aan: we staan, zonder het goed te beseffen, op een historisch keerpunt, want in de nabije toekomst zullen we steeds minder spullen bezitten en veeleer zoeken naar diensten en oplossingen. “De lijst van miljardenbedrijven die er juist op gericht zijn om stuff te vervangen door virtuele oplossingen is lang: Spotify, Netflix, Uber, Airbnb, we kennen ze allemaal.”, stelt Caudron. Die shift richting een zogenoemde Solution Economy heeft een positief neveneffect voor het milieu: bedrijven hebben er plots alle belang bij dat hun spullen langer meegaan én zo goed als onderhoudsvrij zijn. De auteur geeft in zijn boek het voorbeeld van Ikea, dat in Zwitserland een proefproject opzette waarbij meubeltjes gehuurd konden worden. Grootste zorg daarbij was ervoor zorgen dat de Billy-boekenkast en consorten meer dan één verhuizing overleefden. Of hoe sharen hand in hand gaat met een meer duurzame productie en oog voor hergebruik en recyclage.

TE HUUR: WASMACHINE

Wellicht huur je zelf ook al het een en ander: een decoder voor digitale televisie, bijvoorbeeld. Of een virtuele muziekcollectie via Spotify. Bij onze noorderburen biedt de start-up Bundles (‘De beste spullen als een service’) sinds 2018 een Miele-wasmachine of -vaatwasser aan via een abonnement. Dat is inclusief gratis plaatsing, levenslange garantie en advies via een app om water, wasmiddel en energie te besparen. “In Duitsland loopt er met Blue Horizon een gelijkaardig project, maar dan niet met een externe partner”, zegt Eline van den Mooter, Marketing Director Belux. “Klanten kopen geen machines meer, maar huren die voor twee jaar en betalen een bepaalde som naargelang de intensiteit van gebruik. Concrete plannen voor België zijn er op dit moment niet, maar wij volgen die ontwikkelingen uiteraard met grote belangstelling.” Het doelpubliek zijn de zogenoemde millennials die minder gehecht zijn aan materiële dingen, maar net zo goed prijsbewuste consumenten die liever huren met bijbehorende service dan dure toestellen te moeten aankopen.

ENERGIEVRIENDELIJKE KANS

Voor veel gezinnen is de meest energievriendelijke toestellen in huis halen ook geen optie omdat ze simpelweg te duur in aankoop zijn. Met als gevolg dat ze vaak kiezen voor toestellen met een slechter energielabel die goedkoper zijn in de aanschaf, maar duurder in gebruik. Hoe doorbreek je die vicieuze cirkel? Samenlevingsopbouw West-Vlaanderen werkte samen met fabrikant Bosch Huishoudelektro (BSH) het project Papillon uit om die energiearmoede te bestrijden. 73 gezinnen in de Westhoek die onder de armoedegrens leven, konden voor een periode van tien jaar in totaal 120 energievriendelijke huishoudtoestellen huren. De fabrikant blijft eigenaar van de toestellen en maakt kennis met een circulair businessmodel, de gezinnen kunnen een milieuvriendelijke keuze maken en staan nooit meer voor onverwachte grote uitgaven.

DEELECONOMIE OP WIELEN

Op de grote doorbraak van leasen in de markt van de huishoudapparaten is het misschien nog even wachten, maar het lijkt vooral stilte voor de storm. Wat zijn de beschikbare alternatieven? Spullen huren van de buren via het platform Peerby is al een tijdje hip en happening. Waarom een ladder of een boormachine kopen voor een eenmalige klus als je die bij een buur kunt huren (met facultatieve garantie). Maar vooral qua mobiliteit rijzen nieuwe initiatieven als paddenstoelen uit de grond. In nieuwe woonprojecten – al dan niet via cohousing – is een deelauto-abonnement vaak inbegrepen. In Gent zijn alle ogen momenteel gericht op Battmobiel, waarbij een aantal bewoners uit het buurt van het Muinkpark investeerden in een aantal duurzame vervoersmiddelen: een speedbike, een elektrische bakfiets en enkele elektrische wagens voor deelgebruik. Intussen is het bedrijf met de vloot al uitgezworven naar Deinze, Aalst en Mechelen. In een aantal Vlaamse steden kun je daarnaast ook gebruikmaken van de Swapfiets, een huurfiets die je gebruikt voor een vast huurbedrag per maand, all-in én ingedekt tegen diefstal. En in zowat alle Belgische steden vind je tegenwoordig één of meerdere aanbieders van deelsteps via een free-floatingsysteem zonder vaste parkeerplaatsen. Je downloadt de app, maakt een account aan en zoekt een deelstep bij jou in de buurt. Na je ritje plaats je het vervoermiddel op een plek waar hij het verkeer niet kan verhinderen en beëindig je de rit in de app. Al is het met al die elektronische deelmobiliteit in de steden niet al rozengeur en maneschijn: van de negen aanbieders in Brussel in 2019 staakten er vorig jaar al vijf

“IN DE NABIJE TOEKOMST ZULLEN WE STEEDS MINDER SPULLEN BEZITTEN EN VEELEER ZOEKEN NAAR DIENSTEN EN OPLOSSINGEN."

met hun activiteiten wegens niet winstgevend genoeg, te veel concurrentie én vandalisme aan de deelsteps. Ook het wildparkeren van de e-steps werd meer en meer voetgangers en fietsers een doorn in het oog. Delen moet je leren, blijkbaar.

BETALEN OM TE BESPAREN

Bedrijven zoeken naarstig naar nieuwe businessmodellen die inhaken op de consuminder- en sharingfilosofie, zoveel is duidelijk. Caudron geeft in zijn boek, De wereld is rond, nog het voorbeeld van de Franse energieproduct Engie. “De nieuwe visie is om niet langer elektriciteit als product te verkopen, maar wel oplossingen voor verlichting, verwarming, enzovoort. Klanten betalen voor de totaaloplossingen (lampen, onderhoud en de stroom). Zodra Engie een site op die manier gaan beheren, voeren ze een energie-optimalisatie uit.” De besparing van gemiddeld 30% die dat oplevert, betekent minder stroomverbruik en eenzelfde omzet voor het energiebedrijf (want de klant betaalt voor de oplossing). Iedereen blij: aandeelhouders, klant en de planeet. Caudron ziet ook de opmars van kant-en-klaarmaaltijden en maaltijdboxen als een soort trend richting ‘ontspullen’, beschrijft hij in zijn boek: “Elke week komen we allemaal wel naar buiten met een volle kar, vaak met spullen die we niet nodig hebben en die tot veel afval leiden. Wist je trouwens dat 40% van alle voedselverspilling plaatsvindt in onze koelkast? Zolang de voeding eigendom is van de corporates is er amper verspilling. (...) Omdat hun marge voor een groot deel wordt bepaald door de foodcost, doen spelers als Hello Fresh er alles aan om precies genoeg, nooit te veel, in het pak te stoppen. Gevolg: we kopen alleen wat nodig is, er is geen verspilling en we betalen een aardige prijs per week om ontzorgd te zijn, met een lekkere maaltijd op een creatieve manier, klaar in dertig minuten. Stel dat de supermarkten hier massaal op zouden inspringen, dan zouden zij evenveel omzet kunnen genereren met minder stuff.”