Opgepast voor alcohol, maar ook voor smartphones en deelsteps

Jonge vrijwilligers van dertigjarige organisatie doen intussen veel meer dan alleen dronken feestvierders thuisbrengen

Geen drup alcohol in het bloed. En nog het liefst van al niet alleen dit weekend, maar elke keer als u in de wagen stapt. Dat proberen de Responsible Young Drivers duidelijk te maken met een nieuwe Europese Nacht Zonder Ongevallen. Maar dertig jaar na de oprichting waarschuwt de organisatie niet meer voor alcohol alleen. Ook de smartphone en deelstep zijn potentiële doders.

Ze zijn jong en ze willen wat: dat hun leeftijdsgenoten nooit meer dronken achter het stuur van de wagen kruipen. Om dat te bereiken, organiseren de Responsible Young Drivers (RYD) elke derde zaterdag van oktober de Europese Nacht Zonder Ongevallen. Vanavond staan negen vrijwilligers aan discotheken The Villa (Antwerpen) en Carré (Willebroek) om bestuurders te vragen een nacht nuchter te blijven. Wie het engagement aangaat, krijgt een polsbandje.

Op het einde van de feestavond moeten alle polsbandjes een alcoholtest afleggen. De bestuurders die braaf van de drank gebleven zijn, krijgen een geschenk mee naar huis. Wie toch positief blaast, krijgt geen boete – de RYD mogen niet repressief optreden – maar een alternatief: het openbaar vervoer, een nuchtere passagier die het stuur overneemt, of een taxi.

Nieuwe generaties

In vier op de vijf gevallen zien de RYD dat er altijd wel iemand van de vriendengroep nuchter gebleven is. En dat de jongeren dus veilig met de wagen naar huis kunnen. Dat was dertig jaar geleden, in de begindagen van de organisatie, wel anders. “Toen stelden jongeren zich op het einde van de avond pas de vraag wie zou rijden”, zegt Johan Chiers, directeur van RYD in Vlaanderen. “Vandaag zien we dat de jeugd die keuze al gemaakt heeft nog voor ze vertrekt.”

Die manier van denken stemt de RYD positief. Sinds de oprichting van de organisatie is het aantal dodelijke ongevallen door alcohol met

60% gedaald. “Maar dat betekent dat er nog steeds 40% overblijft”, zegt Chiers. “En ook die willen we de wereld uit. Bovendien komt er om de zoveel jaar een nieuwe generatie bij. Ook die moet gesensibiliseerd worden.”

De afgelopen jaren is het aantal nachtclubs in België gevoelig gedaald. Dus zijn er nog maar weinig locaties over waar de RYD kan staan tijdens zo’n nacht zonder ongevallen. Hetzelfde met de bekende nieuwjaarsactie, met vrijwilligers die beschonken bestuurders naar huis rijden die niet over een alternatief vervoersmiddel beschikken. Vandaag vindt dan ook meer dan de helft van de campagnes plaats in het middelbaar onderwijs. Met een

3D-tripping car of bike die het gebruik simuleert van alcohol en andere drugs achter het stuur van de auto of fiets. Of een test met een speciale wagen die het gebruik van de gordel moet aanmoedigen en de impact nabootst van snelheid op de stopafstand.

Gevaarlijke smartphones

De RYD zien vandaag ook nieuwe bedreigingen. “De smartphone is een gevaar voor bestuurders, maar ook voor voetgangers”, zegt Chiers. “Want die steken steeds vaker over zonder te kijken. Met virtual reality willen we jongeren bewust maken van de gevaren van smartphonegebruik in het verkeer. In de auto én op de fiets, want ook op twee wielen kan zo’n toestel ongevallen veroorzaken.”

Vanaf volgend jaar zullen de RYD ook waarschuwen voor deelsteps. “Je stapt zonder degelijke veiligheidsuitrusting en veel voorkennis op een vervoersmiddel dat een behoorlijke snelheid kan halen”, zegt Chiers. “Dat veroorzaakt veel ongevallen. Eerder dit jaar is in Brussel zelfs de eerste dode gevallen. Bovendien duiken de steps tegenwoordig ook op in kleinere steden als Mechelen, Roeselare en Oostende. Het kan dus zeker geen kwaad om de mensen te informeren.”