TVREPORTAGE

Was China geen haar beter dan Rusland en werd ook daar op grote schaal doping gebruikt voor de eer van de partij en de staat? Voormalig bondsdokter Xue Yinxian (79) stelde op de Duitse televisiezender ARD alvast dat alle medailles die haar landgenoten in de jaren tachtig en negentig wonnen op grote kampioenschappen gedept waren in verboden middelen.

Geruchten en verdachtmakingen omtrent een staatsgestuurde dopingcultuur in China waren er al langer. Tijdens de Olympische Spelen van Londen vijf jaar geleden, bijvoorbeeld. De 16-jarige zwemster Ye Shiwen verbaasde er met fabelachtige wereldrecords. Op zowel de 200 als de 400 meter wisselslag verpulverde ze de vorige besttijden. Vooral haar 400 meter deed vragen rijzen. Ye Shiwen werkte haar laatste 50 meter 17 honderdsten sneller af dan Ryan Lochte, de olympische kampioen bij de mannen. Daarna was het over en out. Twee WK’s en de Spelen van Rio later, kwamen er geen medailles meer bij in haar trofeeënkast. In Brazilië haalde ze zelfs geen finale meer op de 400 meter wissel. Opgebrand?

Volgens de onthullingen van Xue Yinxian, tot 1988 verantwoordelijk voor de medische begeleiding van de nationale top in elf verschillende disciplines, zou het best een uitvloeisel kunnen zijn van de praktijken die zij voordien zelf toepaste. In de reportage op ARD getuigde ze over systematische injecties met anabole steroïden en groeihormoon, zelfs al bij kinderen van elf. Zonder medeweten van de sporters, die maar moesten geloven dat het om voedingssupplementen ging, die kaderden in een wetenschappelijk trainingsprogramma. Ze werden regelmatig gecontroleerd om zeker te zijn dat ze niet tegen de dopinglamp zouden lopen wanneer het om de knikkers ging. Voor wie officieel was, werd de code ‘oma is thuis’ gebruikt.

clean

Eind jaren 70 zou de dopingstructuur zijn opgezet. Sportdokter Chen Zhangdeo bestudeerde eerst in opdracht van het Chinese sportbureau de werking van alle verboden goedjes in het buitenland en legde vervolgens een positief rapport voor over de resultaten van dopinggebruik. Dokter Xue Yinxian moest mee in het verhaal, ook al waarschuwde ze naar eigen zeggen voor de gevolgen zoals kanker, leverproblemen en botontkalking. Op de Spelen van Seoel in 1988 weigerde Yinxian anabole steroïden in te spuiten bij drievoudig kampioen Li Ning, ‘de Prins van het Turnen’. Ze werd ontslagen en nadrukkelijk aangemaand om geen dingen te zeggen die de natie zouden kunnen schaden. Haar echtgenoot, die kort voordien een hersenoperatie had ondergaan, raakte bij een van die bezoeken slaags met een ambtenaar en belandde met zijn hoofd tegen de grond. Drie maanden later overleed hij aan de gevolgen van die val. In augustus vorig jaar vroeg Yinxian samen met haar zoon en schoondochter politiek asiel aan in het Duitse Mannheim, waar ze met toestemming van de Chinese overheid medische zorgen kreeg. Ze vindt dat alle Chinese medailles uit de jaren 80 en 90 moeten worden ingeleverd.

Gaat China hiermee Rusland achterna, dat in de nasleep van het McLaren-rapport omtrent georganiseerde dopingpraktijken, het gros van zijn atleten geweerd zag van de Spelen in Rio? Het Wereld-Antidopingagentschap (WADA) verklaarde dat het een onderzoek opstart. “Dat is wel het minste wat ze kunnen doen”, reageert Peter Van Eenoo, hoofd van het Gentse dopinglabo. “Hoe meer er eventueel aan het licht komt, hoe grondiger dat moet worden gevoerd. Of ik hiervan sta te kijken? Niet echt. We kennen toch allemaal de verhalen uit de toenmalige DDR, hoe daar vanuit de geheime dienst zelfs gedopeerd werd met middelen die niet eens op de markt waren. De recente onthullingen omtrent China stammen deels uit dezelfde tijd. Triest, sowieso. Het zou kort door de bocht zijn om te stellen dat het nog altijd gebeurt. Maar het zou even kort door de bocht zijn om te beweren dat zoiets niét meer gebeurt. Eventueel misbruik van medicatie hoeft daarom niet gestuurd te worden vanuit de overheid, maar kan perfect - en zelfs waarschijnlijker - door bepaalde groepen. Coaches, artsen of wat dan ook die eropuit zijn om hun prestige of macht te versterken. En niet alleen in landen als China, maar ook in het westen. Denk maar aan de Amerikaanse Balco-affaire van 2003, een labo dat zelf doping verstrekte en atletes als Marion Jones in opspraak bracht. Het zit er bij ons ingebakken om met wantrouwen naar totalitaire regimes te kijken, maar omgekeerd is

dat ook het geval, hoor.”