Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Congolees veenmoeras blijkt
Midden in het tropische regenwoud van Congo ligt 54 miljard ton CO2 opgeslagen. Dat komt overeen met de hoeveelheid broeikasgassen die de VS in twintig jaar uitstoten. “Die veengebieden zijn een uitstekend middel in de strijd tegen de opwarming van de aarde. Als ze onaangeroerd blijven, tenminste.”
In de strijd tegen de opwarming van de aarde is het niet alleen belangrijk minder olie, steenkool of gas te verbranden. We moeten ook de cruciale natuurgebieden op aarde beschermen, zoals het Braziliaanse Amazonewoud en het tropisch regenwoud van het Congobekken.
Die tropische wouden zijn immers gigantische opslagreservoirs van CO2. Natuurlijk, zult u zeggen: al die bomen halen CO2 uit de lucht en slaan ze op. Worden ze gekapt, dan verdwijnen de natuurlijke longen van de aarde. Maar het gaat niet alleen om de bomen. Ook de grond eronder houdt enorme hoeveelheden CO2 vast.
Die opslaggebieden worden almaar beter in kaart gebracht en daarbij vinden soms spectaculaire ontdekkingen plaats. Samen met Congolese collega’s hebben onderzoekers van de universiteit van Leeds en het University College London pas nog een onderzoek gepubliceerd dat doet duizelen.
Vijf keer België
Vijf jaar geleden ontdekten ze in het hart van het gigantische Congobekken – in de zogenaamde Cuvette Centrale – uitgestrekte veenmoerassen. Dat zijn dikke lagen dode plantenresten, waarvan bekend is dat ze mogelijk grote hoeveelheden CO2 bevatten.
Simon Lewis en Greta Dargie gingen aan de slag om meer zicht te krijgen op de omvang van het gebied en de dikte van het veen. Ze onderzochten bodemstalen en gebruikten satellietinformatie. “We zijn zelf geschrokken van de omvang van het gebied”, zegt Dargie. “Het is verbazend dat zulke ontdekkingen nog mogelijk zijn. Op slag is Centraal-Afrika in het bezit van een van de grootste veengebieden ter wereld. Het beslaat 30% van het wereldwijde tropisch veengebied.”
Het ontdekte gebied blijkt ongeveer 145.000 vierkante kilometer groot, of bijna vijf keer de oppervlakte van België. Volgens de metingen is het veen ongeveer 11.000 jaar oud en ontstond het toen het klimaat in Afrika veel vochtiger was dan nu. En nog belangrijker: de turfgrond is bijzonder rijk aan CO2. Lewis: “We schatten dat er ongeveer 30 miljard ton koolstof opgeslagen is. Dat komt overeen met de hoeveelheid broeikasgassen die de Verenigde Staten in twintig jaar uitstoten.”
Als die 30 miljard ton koolstof vrijkomt, kan dat mogelijk 54 miljoen ton CO2 opleveren. Want 1 ton zuivere koolstof reageert met zuurstof tot 1,8 ton CO2.
Maar als die broeikasgassen keurig in de grond opgeslagen zijn, ver weg van de bewoonde wereld, is er toch geen probleem? “Klopt”, zegt Lewis. “Deze veengebieden zijn een middel in de strijd tegen de opwarming van de aarde, op voorwaarde dat ze onaangeroerd blijven. Maar de vraag is