Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Wat zou een referendum over migratie hier geven?
De ministers van Buitenlandse Zaken van de Europese Unie pleegden gisteren overleg over de uitslag van het Zwitserse referendum. Een kleine meerderheid van de Helvetiërs stemde zondag voor een rem op de migratie van buitenlanders, ook al komen zij uit de buurlanden.
Het onbegrip voor de protectionistische Zwitsers is groot. Maar wat zou een soortgelijk referendum hier geven? Ik durf er niet te veel geld op te verwedden.
De uitslag van het referendum is een nederlaag voor de Zwitserse regering. Die had opgeroepen om tegen een migratiestop te stemmen. Het land, dat niet tot de Europese Unie behoort, profiteert van een aantal akkoorden met de Unie die de Zwitserse export ten goede komen. De EU gaat die nu opnieuw bekijken, zo werd maandag aangekondigd.
Terecht. De Zwitsers moeten weten wat ze willen. Wanneer ze een belangrijk principe als het vrij verkeer van personen op de helling zetten, dan moeten ze daar de consequenties bijnemen, namelijk een afbouw van de bevoorrechte relaties. Geen enkel land kan shoppen in Europa. Wel de lusten maar niet de lasten, zo werkt het niet. Groot-Brittannië heeft ooit ook al voorstellen in die zin geopperd.
De Zwitserse ondernemingen worden het eerste slachtoffer van de nieuwe strenge quota. De Europese afzetmarkt zal moeilijker worden. Bovendien werken nu in sommige economische sectoren tot de helft – goed opgeleide – buitenlanders.
De angst voor een massale immigratie bestaat niet enkel in Zwitserland, maar ook bij ons en in andere Europese landen. De recente vrije intocht van pakweg Bulgaarse werknemers baart veel mensen zorgen. Men vreest voor minder jobs voor de ‘Belgen’ en – vooral – voor misbruik van de sociale zekerheid.
Komt daarbij dat het scepticisme tegen de Europese Unie in veel westerse landen groeit. Kijk naar het debat in Nederland met Geert Wilders. Maar ook in Frankrijk en in het rijke Duitsland stijgt de twijfel over de geneugten van Europa.
In een land als België kan daar objectief weinig discussie over zijn. Als klein exportland kunnen wij niet zonder Europa. De Europese instellingen zijn uit Brussel trouwens niet meer weg te denken. Maar de ongebreidelde uitbreidingsdrift die we de laatste decennia gekend hebben richting oosten, is wellicht wat ondoordacht en onvoldoende voorbereid.