PS en N-VA: tegenpolen maar allebei begrotingskampioen
Is België echt een gespleten land? In de doorrekening van het Planbureau blijken de ideologische verschillen groter dan de communautaire.
Met hun koopkrachtvoorstellen bekennen alle partijen ideologisch kleur. Maar lijken ze dan ook het hardst op hun zusterpartijen aan de andere kant van de taalgrens? Toch niet helemaal, blijkt uit de analyse van het Planbureau. Die levert immers enkele opmerkelijke koppeltjes op.
Als we louter naar het macrocijfer kijken, dan valt een opmerkelijk koppel op: de PS en N-VA. Het zijn de twee partijen die de gemiddelde koopkracht het minst doen toenemen, blijkt uit de berekening van het Planbureau. Dat is niet zo onlogisch: het zijn de twee partijen die in hun doorgerekende programma het begrotingstekort het sterkst doen verminderen.
Die gelijkenis is ook N-VAvoorzitter Bart De Wever niet ontgaan. “De enige andere partij die ook maar in de buurt komt van een begrotingsplan, is de PS”, schrijft hij op X, het voormalige Twitter.
Maar de manieren waarop de partijen dat tekort willen terugdringen, staan diametraal tegenover elkaar. De N-VA vermindert het begrotingstekort door de overheid te verkleinen: veel minder uitgaven, en tegelijk ook iets minder inkomsten. De PS doet dat door de belastinginkomsten het meest op te krikken (met ruim 16 miljard per jaar). Daardoor is er ook ruimte om de overheid nog groter te maken, en de overheidsuitgaven te laten toenemen.
De MR heeft dan weer veel raakvlakken met Vlaamse partijen. Met Vlaams Belang en CD&V deelt ze een budgettaire onbezonnenheid, met een berekend begrotingstekort van maar liefst 54 miljard euro. Net als de rechtse partijen wil de MR de werkloosheidsuitkering beperken in de tijd. Maar ook met Vooruit vormt de MR een koppel. De koopkrachtverdeling van Vooruit lijkt het sterkst op die van de MR. Niet
“De enige andere partij die ook maar in de buurt komt van een begrotingsplan, is de PS”
Bart De Wever
Voorzitter N-VA
onlogisch, want beide partijen willen de belastingvrije som optrekken.
Brussel achteruit
Wel een verwacht koppel: Groen en Ecolo. Het koopkrachtvoorstel van de Vlaamse groenen wijkt het sterkst af van dat van alle andere partijen. Zij willen dat de armsten er het sterkst op vooruitgaan. Ook Ecolo dringt de armoede terug, maar is daar veel minder radicaal in dan Groen. De Vlaamse groenen elimineren de armoede volledig, waardoor ze aan de armste 10 procent ruim drie keer meer per maand extra geven dan de Franstalige zusterpartij.
Voor het eerst berekende het Planbureau ook of Vlamingen slechter af zijn bij de Franstalige voorstellen, en vice versa. Dat is zeker niet altijd het geval. Bij de voorstellen van PS, MR en Défi winnen de Vlamingen in euro’s iets meer.
Bij Les Engagés winnen alleen de Walen en Brusselaars, maar dat is omdat zij een regionale arbeidsbonus ingediend hebben – net als Open VLD, overigens. Opmerkelijk is nog dat bij de voorstellen van de N-VA de Vlamingen sterk vooruitgaan, de Walen ter plaatse blijven trappelen en de Brusselaars achteruitgaan.