“Ik speel vooral voor het publiek en dat jureert niet”
Maandag start de Koninging Elisabethwedstrijd, met dit jaar één Belgische kandidate aan de start. Wie is ’s lands hoop Pauline van der Rest?
Laten we het maar meteen benoemen: Pauline van der Rest is met haar 19 jaar een van de jongste deelnemers aan deze editie van de Koningin Elisabethwedstrijd. In het verleden was dat niet echt een garantie op succes, maar de overwinning van zangbenjamin Taehan Kim vorig jaar bewijst dat ook de piepkuikens heel wat in hun mars kunnen hebben.
Bovendien is het een positie die Van der rest als kadet uit een gezin van zeven kinderen gewoon is. Haar voltallige familie ademt muziek, haar broers en zussen spelen vaak meerdere instrumenten. Het kakkernestje van het gezin had maar te kiezen welke klanken ze wilde horen en zo begon – in eigen woorden “nogal naïef” – haar liefde voor de viool.
Die naïviteit blijft niet lang duren. Paulines motivatie is tegelijkertijd ontwapenend schattig en een sprekende voorafspiegeling. “Op zesjarige leeftijd zou ik volgens mijn mama ‘verliefd’ zijn geworden op prins Gabriël van België”, zegt ze daarover in een eerder interview.
“Toen heb ik volgens haar mijn zinnen gezet op een serieuze vioolstudie, zodat ik op een dag kon deelnemen aan de Koningin Elisabethwedstrijd, en hem daar zou ontmoeten.” Benieuwd of de prins, zelf pianist, tijdens deze strijkerseditie in de koninklijke loge plaatsneemt.
Vroegrijpe violiste
Hoe vermakelijk de anekdote ook is, er is ook nog de muzikale realiteit. Er kwam een razendsnelle professionalisering toen een interimleerkracht in de muziekschool het talent van Pauline opmerkte. Ze kon instromen in het ‘ jeunes talent’- traject van het Institut Supérieur Royal de Musique et de Pédagogie (IMEP) in Namen en kwam in de klas van Igor Tkatchouk terecht. Onder zijn vleugels won ze in 2018 de Grumiauxcompetitie. Haar eigen leraar noemde die wedstrijd “een stimulans voor jonge musici. Het geeft hen een duidelijk beeld van waar ze op dit moment staan, om zo verdere stappen te zetten ... en misschien ooit in de toekomst deel te nemen aan de Elisabethwedstrijd.”
De honger van het prijsbeest in Van der Rest raakte door die overwinning allerminst gestild. In 2019 was ze de beste in de Hondawedstrijd, een competitie over instrumenten heen, voor studenten aan een van de acht hogere muziekopleidingen in ons land. Ook die hoofdvogel wist ze af te schieten. Recensente Martine Mergeay loofde in La Libre haar “nauwkeurige intonatie, schoonheid van klank, gevoeligheid, virtuositeit, sereniteit” en vooral – dan al – “haar rijpheid”.
Topinstituten
Dankzij die prijzen kwam Pauline ook steeds nadrukkelijker in het vizier van buitenlandse topinstituten. Ze rondde een bachelor af aan de Universität der Künste in Essen, volgde masterclasses bij Leonidas Kavakos, en werd in 2023 toegelaten tot de prestigieuze Kronberg Academy, waar ze les krijgt van de Nederlandse stervioliste Janine Jansen. Pauline is heel intelligent (…) heel zoekend als speler, heel fantasievol”, zegt zij over haar pupil in De Volkskrant.
Tussen de cursussen door zijn er concerten op toplocaties. Ze heeft al ervaring in zowel Flagey als Bozar, recent voegde ze nog het Concertgebouw in Amsterdam toe aan haar cv.
En er verschijnen ook steeds nieuwe competities op haar kalender. Vorig jaar schopte ze het tot de halve finale van het Concours Musical International van Montreal. Ze gaf toen in interviews een inkijk in hoe ze zo’n wedstrijden aanpakt. “Je kunt je er eigenlijk niet echt op voorbereiden. Het moet op het moment zelf gebeuren. Om die reden was ik bijzonder zenuwachtig om op het podium te stappen. Maar wanneer je dan opkomt, besef je dat er gewoon een publiek zit. Mensen die gekomen zijn om je te horen musiceren en niet om te jureren. Als uitvoerder speel je eerst en vooral voor hen.”
Laat het een goed voorteken zijn dat we zo een uitspraak eerder hebben gehoord. Vorig jaar zei de hierboven vermelde eerste laureaat Taehan Kim de dag na zijn overwinning dat hij ‘het concours altijd als een concert en niet als een competitie’ zag.” Over een maand weten we of die ingesteldheid ook voor onze landgenote loont.
De Koningin Elisabethwedstrijd begint op maandag 6 mei, op zaterdag 1 juni kennen we de winnaars.
“Pauline is heel intelligent, heel zoekend als speler, heel fantasievol”
Janine Jansen
Violiste