Scranton loves Biden, en zijn Scranton-waarden REPORTAGE
Zo profileert Joe Biden zich graag. De 77-jarige politicus woonde nochtans maar tien jaar in het voormalige mijnstadje in Pennsylvania. Maar Scranton is nu eenmaal zowat Amerika’s meest iconische provincienest.
acht seizoenen lang af – al werd alles in Hollywood opgenomen, alleen de tussenshots van het stadsbeeld waren authentiek.
The Electric City
Ook daarvoor was Scranton al een begrip. Een typevoorbeeld van industriële teloorgang, maar met een sympathiek imago. Wellicht omdat het een eerste slachtoffer was. In de jaren vijftig, lang voor de teloorgang van de staalindustrie, raakten de betere steenkoollagen uitgeput. Een dramatische overstroming in 1955 was de genadeslag voor de mijnindustrie.
Aan de statige, negentiende-eeuwse gebouwen en monumenten in het centrum zie je nog dat dit ooit een grotere en welvarende stad was, met 150.000 inwoners in de jaren veertig. Een reusachtige neonverlichting herinnert nog aan die jaren, toen Scranton The Electric City werd genoemd omdat er de eerste permanent werkende elektrische tram reed.
Door een gebrek aan banen en een corrupt bestuur heeft het stadje de jongste decennia zwarte sneeuw gezien. De vorige burgemeester zit zelfs in de gevangenis. Toch lieten de inwoners van Scranton zich niet kisten, en de jongste jaren zit er verbetering in met de komst van een universiteit en de bouw van enkele ziekenhuizen die de hele streek bedienen. Er is een bloeiend cultureel leven, een sushibar en een veganistisch restaurant, zelfs een hipsterkapper.
‘Het is hier verrassend fijn wonen’, zegt Jessica Matthews, redactiechef bij de Scranton Times en afkomstig uit New York City. ‘Op voorwaarde dat je een baan hebt, want een rijke stad is dit bepaald niet.’ Arm, maar samenhorig en veerkrachtig, dat is zowat het imago van dit stadje, misschien wel het bekendste van zijn formaat in de VS. Het is daarom ook een soort politiek symbool geworden. Wie Scranton begrijpt, is de politicus die de problemen van de natie begrijpt.
Donald Trump is hier al een rally komen houden, zijn zoon Eric eergisteren nog. Hillary Clinton kon in 2016 niet zwijgen over haar vele vakanties bij haar oma. Maar de hier geboren en getogen Biden maakt veel meer aanspraak op de titel van Scranton Boy. Zelfs al woont hij al sinds zijn tiende – in 1953, toen vader niet veel toekomst meer zag in The Electric City – in Wilmington, Delaware. Hij is trouwens daarna nog lang vaak blijven terugkeren, naar zijn grootouders.
In 2016 was Lackawanna County, waarvan Scranton de hoofdplaats is, de enige county uit deze streek die standhield voor de Democraten. Nipt. Aan de borden in de
voortuinen te zien, wordt het nu veel makkelijker. ‘Scranton loves Joe’, staat overal.
Waarde van eerlijk werken
‘De trots op onze Joe is groot’, zegt lerares Caroline Barrett, in de buitenwijk van de stad, waar Bidens ouderlijke huis staat. ‘Maar er zijn ook inhoudelijke redenen. Zeker deze wijk, die vroeger zo Iers was als wat, vormt een hechte gemeenschap van mensen die het vaak niet breed hebben en daarom vaak erg solidair zijn. Voor een egoïst als Trump stemmen past daar niet bij.’
Enkele huizen verder op North Washington Avenue staat het vroegere huis van de Bidens: een gerieflijk ogend pand in een rustige en vrij groene straat. Een huis uit de tijd dat ook de lagere middenklasse in de VS nog tevreden was.
Marty Kearns
‘Fantastisch toch dat iemand die in deze bescheiden omgeving geboren is, president kan worden’, zegt Marty Kearns, die in het huis woont. Of beter: zijn moeder, een bejaarde weduwe, woont er. ‘Ikzelf kom enkele keren per week langs in het ouderlijk huis om wat boodschappen te doen voor haar. Ze is als de dood om het nieuwe coronavirus te krijgen. Maar mijn moeder is zeer enthousiast over al haar ontmoetingen met Biden. En ik ook. Ik ben sceptisch over handjes schuddende politici, maar Joe heeft iets wat anderen niet hebben: hij luistert, en hij geeft werkelijk om mensen. Joe is gewoon a nice guy – en iemand die de waarde van eerlijk werken kan inschatten.’
Maar is dat nu zo typisch Scranton? De inwoners vinden van wel. Vriendelijk en hard werken zijn de twee begrippen die iedereen vermeldt als we vragen wat Scranton values dan wel zijn. Samantha Duncan, studente verpleegkunde, is afkomstig uit een piepklein dorpje. ‘Zo klein dat ik toch wat bang was voor een stedelijke mentaliteit, al is Scranton nu ook niet meteen New York. Maar vriendelijk dat de mensen hier zijn! Als je iets laat vallen, springen er drie mensen bij om je te helpen.’
Tweede kans
Leonard Montolvo eet samen met zijn zwangere vriendin Jessica in de zon een broodje op een bank voor het gerechtsgebouw. ‘De mensen zijn hier nog bereid het goede in elkaar te zien’, zegt Leonard. ‘Ik heb dat ondervonden toen ik uit de gevangenis kwam. Wij wilden een gezin starten, ik wilde echt aan de slag. Maar ik ving overal bot, zodra ze dat strafblad zagen. Toen kwam ik terug naar Scranton en meteen gaven ze me kansen, eerst in het hotel en nu in een vleesverpakkingsbedrijf. Als je hier wil werken, krijg je een tweede kans.’
Daarom ziet Leonard Donald Trump niet zitten. ‘Die is meedogenloos, typisch voor iemand die steenrijk geboren is. Maar Biden heeft zichzelf opgewerkt, en politici die dat gedaan hebben, zien ook graag dat andere mensen die aan de grond gezeten hebben, zich opwerken. Misschien ga ik wel voor hem stemmen.’
Zijn vriendin kijkt hem spottend aan. ‘Jij hebt nog nooit gestemd.’
‘Er is voor alles een eerste keer’, zegt Leonard. ‘Voor Scranton. Voor Biden. Voor de gewone man.’
Onze correspondent brengt de volgende weken verslag uit van de Amerikaanse presidentsverkiezingen in de strijdstaten.
VN en EU veroordelen schendingen staakt-het-vuren
‘Fantastisch toch dat iemand die in deze bescheiden omgeving geboren is, president kan worden'
NAGORNOKARABACH De Europese Unie en de Verenigde Naties hebben gisteren schendingen van een nieuw staakt-het-vuren tussen Azerbeidzjan en Armenië veroordeeld. Een nieuw staakthet-vuren in het conflict over de betwiste regio Nagorno-Karabach zou zaterdag, om middernacht, van start gaan, maar dat werd enkele uren later alweer geschonden. Beide landen beschuldigen elkaar van de schendingen.
De Europese buitenlandvertegenwoordiger Josep Borrell veroordeelde de ‘aanvallen, wat de oorsprong er ook van is’. Hij heeft ook gesproken met de Armeense en Azerbeidzjaanse ministers van Buitenlandse Zaken, ‘om hen duidelijk te maken dat het staakt-het-vuren onvoorwaardelijk moet zijn en strikt moet worden nageleefd door de twee partijen’. Ook VN-secretaris-generaal Antonio Guterres veroordeelde de aanvallen tegen de burgerbevolking.