Wie is bang van Shirley Jackson?
Een jong stel logeert eind jaren 40 bij de horrorauteur Shirley Jackson. Dat resulteert in een film die feiten en fictie mixt.
‘Ze hebben de vrouw gestenigd, Fred. Zelfs haar eigen kinderen deden mee.’ De Amerikaanse horrorschrijfster Shirley Jackson was midden vorige eeuw niet lief voor haar personages, evenmin voor haar lezers. Geschokt verslint Rose (Odessa
Young) haar verhalen. Maar als ze met Fred (Logan Lerman) een tijdje gaat logeren bij de schrijfster en haar echtgenoot, heeft ze geen flauw benul wat haar te wachten staat.
Shirley is een geslepen film vol intriges en slecht verbloemd gemanipuleer – zowel binnen als tussen deze koppels. In de oplopende spanningen hoor je echo’s van de klassieker Who’s afraid of Virginia Woolf.
Als kijker word je soms geplaagd door onbehagen, dan weer zit je besmuikt te grijnzen. Verraadt het een misplaatst leedvermaak? Vast staat dat de film de grenzen van het fatsoen brutaal op de proef stelt.
Het koppel krijgt onderdak in het huis van de professor die Fred zal assisteren, maar is dat wel een gunst? Achter Stanley zijn jovialiteit schuilt een ijzeren wil, een verzoek van hem is nooit vrijblijvend. ‘Ik hou van warm eten bij zomers weer’, zegt hij tegen Rose nadat hij haar geen andere keuze heeft gelaten dan voortaan hun huishouden voor haar rekening te nemen.
Michael Stuhlbarg (Call me by your name) is altijd grandioos, ook hier als bronstige narcist. Al is het toch vooral Elisabeth Moss die de aandacht opeist. Daar heeft ze weinig voor nodig, behalve dan haar meest misprijzende blik. ‘Betty, Debby, Kathy. Jullie lezeressen zijn voor mij stuk voor stuk dezelfde.’ Wat is het een heerlijk tegendraadse rol.
Jackson, die bekend is van de huiverroman The haunting of hill house, toonde zich als schrijfster vaak nog het meest barbaars tussen de regels. Met deze film grijpt regisseuse Josephine Decker (Madeline’s Madeline) dat facet aan om naar de duivelse trekjes in haar karakter te spitten. Het scenario baseert zich op de roman van Susan Scarf Merrell, die biografische elementen verweefde met het fictieve verhaal van een jong koppel dat te gast is.
Als kijker word je soms geplaagd door onbehagen, dan weer zit je besmuikt te grijnzen
Een biopic kan je Shirley dan ook niet noemen. Eerder is de schrijfster de spil van een fictief verhaal, dat een beeld geeft van wie ze in werkelijkheid moet geweest zijn.
Dat levert een indrukwekkende karakterstudie op. Vooral de band tussen Shirley Jackson en de jonge Rose kronkelt en groeit. Tegen de achtergrond van een patriarchale wereld botsen ambitie en bewondering, twijfel en jaloezie. De film schuwt de donkere uithoeken van hun persoonlijkheid niet.
Zelden werden feiten en fictie zo flagrant verweven. Is met deze meesterlijk uitgekookte film een nieuw genre geboren?