Artsen hebben pas recent aandacht voor de verschillende symptomen van een hartaanval bij vrouwen en mannen
Vrouwen worden stelselmatig genegeerd in data, schrijft Caroline Criado Perez in haar prijswinnende boek Invisible women. Dat is niet alleen onhandig, maar soms ook levensbedreigend.
AMSTERDAM I Vol trots kondigt Apple in 2014 een nieuwe gezondheidsapp aan. Health belooft gebruikers een allesomvattend beeld van hun gezondheid te geven. Je kunt erin bijhouden hoeveel je beweegt, slaapt, eet. Je kunt registreren hoe hoog je bloeddruk is, je hartslag, gewicht, alcoholinname. Gebruikers kunnen zelfs bijhouden hoeveel koper en molybdeen (een mineraal dat voorkomt in onder meer graanproducten, red.) ze binnenkrijgen.
Het bedrijf blijkt één ding vergeten te zijn: gebruikers van de eerste versie kunnen er niet een menstruatiecyclus mee bijhouden, nogal van invloed op veel van het bovenstaande.
Caroline Criado Perez (1984) beschrijft het voorval in haar onlangs naar het Nederlands vertaalde boek Invisible women. Exposing data bias in a world designed for men. Daarin betoogt ze dat de wereld gebouwd is op data waarin mannen de standaard zijn, en waarin vrouwen systematisch worden vergeten. Soms bewust, maar veel vaker onbewust. ‘Het is niet zo dat Apple denkt: fuck you, wij haten ongesteldheid. Ze zijn gewoon vergeten dat ongesteldheid bestaat. Dat zou niet gebeurd zijn als er genoeg vrouwen aan de ontwerptafel hadden gezeten.’
Wetenschap uitgedaagd
Van de arbeidsmarkt tot de stadsplanning, het openbaar vervoer en technologie, algoritmes, de zorg, het bedrijfsleven of zelfs sneeuwruimen, overal doet deze ‘genderdatakloof ’ zich voor. Vrouwen worden niet gemeten, niet meegerekend of niet gehoord.
Dat is soms hoogstens ongemakkelijk of grappig, maar het kan ook levensbedreigend zijn als vrouwen niet vertegenwoordigd zijn in data, laat Criado Perez in haar boek zien. Zoals in de geneeskunde, waarin pas vrij recent aandacht is gekomen voor het feit dat bijvoorbeeld een hartaanval zich op een andere manier manifesteert bij vrouwen dan bij mannen.
Met haar boek won de Britse schrijver in september de Royal Society Science Book Prize, een prijs van 25.000 pond (ruim 29.000 euro). ‘Dat was heel belangrijk voor mij, want ik heb zelf niet echt een wetenschappelijke achtergrond’, zegt Criado Perez. Ze begon ooit aan een master gedragseconomie aan de London School of Economics, maar maakte die niet af. ‘Omdat ik een boek heb geschreven dat de wetenschap uitdaagt, wist ik dat als ik één fout zou maken, het hele boek afgeschreven zou worden.’
Oorspronkelijk moest Invisible women een boek over de medische wereld worden, maar gaandeweg zag Criado Perez dat op veel meer plekken waar het over ‘mensen’ gaat, eigenlijk ‘mannen’ bedoeld worden.
Caroline Criado Perez, Onzichtbare vrouwen, uitg. Prometheus, 432 blz.