Vlaamse jongeren gaan steeds later aan de slag
In Nederland zijn dubbel zoveel jongeren aan het werk of op zoek naar een job als in Vlaanderen. Zijn onze jongeren lui?
BRUSSEL I Minder dan een derde van de Vlaamse jongeren is aan de slag of zoekt naar een job. Bij de 15 tot 24 jarigen bedraagt de zogenaamde activiteitsgraad slechts 31,4 procent, zegt het Steunpunt Werk van de KU Leuven. Bovendien zijn er steeds minder jongeren actief: begin jaren 80 bood nog 45 procent van alle jongeren zich aan op de arbeidsmarkt.
In Wallonië is dat nog minder (25,2 procent) en in het Brussels Gewest is zelfs minder dan een vierde van de jongeren actief. Daarmee hinkt ons land Europees fors achterop (zie grafiek). In Ne derland zijn meer dan twee op de drie jongeren actief. Zijn Vlaamse jongeren lui?
Niet noodzakelijk. Lange tijd daalde de arbeidsparticipatie omdat er meer jongeren gingen studeren. Op zich een goede zaak. ‘Maar de laatste jaren zien we dat de aangroei van hooggeschoolden zo goed als stilgevallen is’, zegt Sarah Vansteenkiste van het Steunpunt Werk. ‘Terwijl de activiteitsgraad blijft dalen.’
‘De Vlaamse jongeren zijn niet hoger geschoold, maar hebben wel steeds meer tijd nodig om een diploma te halen’, zegt Vansteenkiste. Nog geen 40 procent van de studenten haalt een bachelordiploma binnen de beoogde termijn, blijkt uit een studie van de Oeso. Daardoor stellen jongeren hun loopbaan uit. ‘Ons onderwijs heeft een efficiëntieprobleem’, zegt Vansteenkiste. Bologna
Vooral sinds de Bolognahervorming is ons hoger onderwijs veel flexibeler geworden, legt Dirk Van Damme, onderwijsspecialist van de Oeso, uit. ‘Die hervorming moest net het studietraject verkorten in landen als Duitsland, waar jongeren te lang over hun studie deden. In België hadden we dat probleem niet, maar door de flexibilisering zijn we in hetzelfde sukkelstraatje beland, terwijl de situatie in andere landen is verbeterd.’ Van Damme pleit ervoor om de flexibilisering grondig te herevalueren. Een boodschap waar KU Leuvenrector Luc Sels wel oren naar heeft, zegt hij.
Toch is het niet zo dat Vlaamse jongeren langer nodig hebben om een diploma te behalen dan hun Duitse of Nederlandse collega’s, zegt Van Damme. Dat onze jonge noorderburen vaker aan de slag zijn, komt vooral omdat ze meer de combinatie maken tussen werken en studeren. Dat hogere studies er duurder zijn, speelt zeker mee. Luc Sels wijst er ook op dat de cijfers vertekend worden omdat Nederlanders meer tijdens het jaar werken, terwijl Vlaamse studenten vooral bijklussen in de zo mermaanden, en die tellen niet mee als referentiemaanden.
Ook duaal leren, waarbij jongeren tijdens hun studie ervaring opdoen op de werkvloer, is meer ingeburgerd in de buurlanden. Dat stuwt er de arbeidsparticipatie, zegt Sels. De Vlaamse regering heeft daar nu ook op ingezet. Pensioen
Het is belangrijk om jongeren vroeger naar de arbeidsmarkt te leiden, zegt Sarah Vansteenkiste. Ook in het licht van de hele pensioendiscussie. Gemiddeld werkt de Belg nu maar 32,6 jaar. ‘Om de pensioenen betaalbaar te houden en de loopbaanduur te verlengen, wordt nu te vaak alleen maar gekeken naar het optrekken van de pensioenleeftijd. Terwijl we ook winst zouden kunnen boeken als jongeren vroeger met een job beginnen.’
‘De Vlaamse jeugd is niet hoger geschoold, maar heeft wel steeds meer tijd nodig om een diploma te halen’ SARAH VANSTEENKISTE Steunpunt Werk, KU Leuven