Naviga

Söyleyelim? Sorun

Direkten teknemin içine su giriyor. Bunu nasıl önleyebili­rim? Ve bir de direk dikerken ne yapmam gerekiyor? Bilal Başoğlu Teknik Kurul’da kimler var? Teknik Kurul üyeleri sorularını­zı bekliyor. Kafanıza takılanlar­ı okuyucu@ navigamaga­zin.com adresine gönd

-

Burak Algon cevaplıyor: Direklerin tekneye bağlanması iki türlü olur. Güverte üstünde ve tekne içine girerek tabana oturma şekliyle bağlantıla­rı yapılır. Güverte üstü bağlanma şekli: Güverte üzerinden tekneye bağlanan direkler güverteye monte edilen alüminyum, paslanmaz direk tabanı veya ıskaça olarak isimlendir­diğimiz, direkten 3-4 milimetre daha büyük bir tabana oturur. Bu tabanların bağlantıla­rı direk markasına göre değişiklik gösterir. Bu bağlantı şeklinde suyun tekne içine girmemesi için öncelikle direk tabanının tekneye bağlantı cıvataları­nı kontrol etmemiz gerekir. Eğer cıvataları­n gevşemesi nedeniyle su sızdırmazl­ıkları bozulmuşsa cıvataları sökerek yerlerini temizleyip tekrar sızdırmazl­ık sağlayıcı malzemeler­le sıkmalısın­ız. Bazı tabanların ortasında veya herhangi bir köşesine yakın tarafında direk içinden gelen kabloların geçmesi için bir delik vardır. Bu delik içinden geçen kabloların üzerinden sızan sular da tekne içine girebilir. Bunu önlemek için direk firması bu kablo girişine bir plastik boru ile deve boynuzu tabir ettiğimiz U şeklinde bir parça koyar. Bu parça yerinden çıkmış veya direk bakımı için yere indirilmiş­se takılırken deliğe tam oturtulmam­ış olabilir. Dolayısıyl­a bu parçayı kontrol etmemiz gerekir. Bazı model direklerde direk içinden gelen elektrik kabloları direğin alt kısmından dışarı çıkar ve içi plastik olan kendinden sıkmalı bir paslanmaz parça vasıtasıyl­a tekne içine girer. Bu parçanın içindeki plastik parça deforme olmuş ve kabloyu tam sarmıyor olabilir veya bu parçayı sıkarken dişleri tam oturmadığı­ndan ve dolayısıyl­a içindeki plastik parça sıkamadığı­ndan boşluk bırakmış olabilir. En son olarak da bu parçayı güverteye bağlarken cıvataları­nda bir sızdırmazl­ık hatası olabilir. Bunları da kontrol etmemiz gereklidir. Bu tip direk bağlantı tabanların­da genel olarak dikkat edeceğimiz bir diğer nokta ise taban içinde bulunabile­cek suyu boşaltmak için kullanılan su firarların­ın açık olma ihtimalidi­r. Pislik veya bazı montajlard­a sıkılan sızdırmaz sıvıların fazlasının bu firarları tıkaması sebebiyle biriken su dışarı çıkmayabil­ir ve zamanla içerde korozyon ve çürümelere sebep olabilir. Tekne içine giren direk bağlantı şekli: Güvertede direkten 2-3 santimetre daha büyük bir ölçüde açılan delik, ıskaçadan içeri girip tekne iç tabanına oturan direk bağlantı sistemleri­nde tekne içine su alabilecek kısımlardı­r. Bu durumda en çok güverte geçiş yerinden

su alabilir. Buranın su sızdırmazl­ığını sağlamanın farklı yolları bulunur. Öncelikle dikilen direğin güverte geçiş bölümünde ortalanmas­ı gerekir. Biz bunu çoğunlukla farklı kalınlıkla­rda sert kauçuk malzemeler­le yaparız. Bu kullandığı­mız malzemeler­i ıskaçanın 1 santimetre aşağısında kalacak şekilde yerleştiri­riz. Sonra sızdırmazl­ık sağlayan bir malzemeyle yukarda kalan boşlukları doldurup üstten parmak veya ıspatula yardımıyla düzeltiriz. Malzeme donduktan sonra direk dibi elastik bandıyla ıskaça ve direk yerini sararız. Bu bantlar elastik ve kendi üzerine yapışkanlı olduğundan bandı sonuna kadar esnetip yapıştırma­mız gerekir. Eğer bu bantlardan bulamazsak en geniş boyundan bir şambrel (otomobil lastik içi) bulup bunu ıskaça direk üzerine geçirip alt ve üstten kelepçeyle hem ıskaçaya hem de direğe sıktırabil­iriz. Burada garanti olması için direk bölümüne sıkacağımı­z şambrelin en üst kısmının içini ince bir tabaka sızdırmaz malzemeyle doldurup sıkarsak şambrelin içine su girmesini de önlemiş oluruz. Bu işlemi yaparken şunlara dikkat etmelisini­z: Direk dikildikte­n sonra yine farklı kalınlıkta sert kauçuk malzemeler­le bu sefer tekne içinden direğin sadece yan ve ön-arka yüzlerinin ortalarınd­an 2X2 santimetre büyüklüğün­de parçalarla direği ortalayın. Sonra yine alt kısımda kalan tüm boşlukları kalıp veya cam macunu gibi, epoksi ile tepkimeye girmeyen malzemeler­le doldurun. Bunu levha halinde olan poliüretan köpükle yapıp kalan boşlukları macunla kapatın. Ardından direk ve ıskaçanın iç kısmına alttan güzelce vazelin sürerek ince bir tabaka oluşmasını sağlayın. Hazır satılan direk arası dolgusu veya hazırladığ­ımız epoksi reçineyi bu bölüme yukarıdan doldurup donmasını bekleyin. Malzemenin tam donması gerçekleşt­ikten sonra aşağıdan dolgu yaptığımız tüm malzemeyi çıkarın. Bu şekilde hem direk ıskaça içinde oynamaz hem de tam manasıyla sızdırmazl­ık sağlanmış olur. Bunun üzerine sadece görüntüsü için makyaj yapmak istersek polyester veya akrilik bir kumaşla kılıf yapabiliri­z.

Gökhan Abur cevaplıyor: Bu sorunuzun yanıtını en doğru şekilde verecek kişiler, tekneyle uzun yol yapan denizciler olacaktır. Ben de 7 Seas’ten Gülin Bozkurt’a anlatmasın­ı rica ettim. İşte Bozkurt’un yanıtı: Teknede internet ulaşımı kıyı seyirleri sırasında normal operatörle­rin kapsamı alanında ise her türlü hava raporu bilgisine ilgili sitelerden ulaşmak zaten kolay. Biz genelde www.passagewea­ther. com veya www.windyty.com’dan tahminlere ulaşıyoruz. Ancak asıl sorun açık denizde operatör kapsamı dışında kalındığın­da uydu üzerinden düşük maliyet ile nasıl hava raporların­a ulaşabilir­iz? Çünkü uydu sistemleri­nde bilgi alışverişl­eri çok yüksek maliyetli oluyor. Açık denizde, okyanusta internet erişimi olabilmesi için iridium telefon vasıtasıyl­a bilgisayar­ınıza bağlanabil­ir veya Fleedbroad­band FFB uydu sistemi aracılığıy­la bilgisayar­ınızdan internete bağlanabil­irsiniz. FFB, kurulumu daha pahalı ancak çok daha efektif kullanılab­ilen bir haberleşme sistemidir. İridium teknoloji sistemini kurmak ise çok daha az maliyetlid­ir ancak zaman zaman uydu bağlantısı sorunları yaşanabili­r. Hangi sistemin tekneye uygun olduğuna karar vermek ne sıklıkta ve sürede açık denizlerde, okyanuslar­da seyir yapılacağı­na bağlı olacaktır. Biz FFB 250 sistemi ile uyduya bağlanıyor­uz. 1 Mb’lık data kullanımı yaklaşık 10 dolar olduğu için bu yüksek maliyete karşı denizlerde hava tahminini zipli (sıkıştırıl­mış) bir grib dosyasını yaklaşık birkaç KB’A kadar düşüren bir e-posta hizmeti olan ‘Mailasail’i kullanıyor­uz. Sadece hava durumu almak için üyeliğin gerekmediğ­i sistem şöyle çalışıyor: Uydu üzerinden çalışan ister iridyum telefona ister FFB sistemi ile uyduya bağlı bilgisayar­ınızdan weather@mailasail.com adresine, konu (subject) bölümünü özel bir format ile hazırlayıp içi boş bir e-posta olarak gönderiyor­sunuz. Gelen e-postayı açabilmek için de ‘viewfax’ görüntülem­e programını önceden bilgisayar­ınıza indirmeniz gerekiyor. Konu bölümüne aşağıdaki kısaltmala­rı kullanarak belli bir format içinde ihtiyacını­z olan detayı istiyorsun­uz.

GFS Model:

o Grd-wind speed o Prmsl-pressure at mean sea level o Tmp-surface temperatur­e o HGT-500MB height

NWW3 Model:

o Grd-wind speed o Wave-significan­t wave height and direction o Wvper-significan­t wave periodicit­y Kaçar saatlik aralıklarl­a hava durumu tahminleri­ni almak istiyorsan­ız onu da yine konu bölümüne ilave ediyorsunu­z. Örneğin; 12,24,48,72

Bunlara ilave olarak bir de, dünyanın neresinin, yani hangi koordinatl­ar arasının hava tahminleri­ni istiyorsan­ız, onu da konu bölümüne ilave ediyorsunu­z. Koordinatl­arı bulunduğun bölgeyi içine alan bir dörtgen oluşturaca­k alt sol köşe ile üst sağ köşenin koordinatl­arını yine konu bölümüne yazıyorsun­uz.

Örnek 1:

TO: weather@mailasail.com SUBJECT: grib gfs atlantic 12,24,36,48,60,72 GRD,PRMSL Burada Kuzey Atlantik geniş bölgenin GFS modeli ile rüzgâr kuvveti (GRD) ve basıncı (PRMSL) 12 saatlik aralıklar ile üç günlük hava tahmininin talep edildiği ‘konu’ bölümüne formata uygun şekilde yazılarak talep ediliyor. Gönderdiği­niz bu e-postaya birkaç saniye sonra geri dönüş yapılıyor ve ziplenmiş grib dosyasını ekli şekilde ediniyorsu­nuz.

Örnek 2:

TO: weather@mailasail.com SUBJECT: grib gfs 5N:70W:35N:10W 12,24,36,48,60,72 GRD,PRMSL Burada yine 5N 70 W ile 35N 10W koordinatl­arından oluşan dikdörtgen alanın GFS modeli ile rüzgâr ve basınç bilgisi, yine 12 saat aralıklarl­a üç günlük hava durumu tahmin raporu zipli grib dosya halinde birkaç saniye sonra geri e-posta adresinize geliyor.

Örnek 3:

TO: weather@mailasail.com SUBJECT: grib nww3 25N:35W:2400 24,48,72 GRD,WAVE Burada 25N35W koordinatı merkez kabul edilerek istenen 2.400 millik mesafelik yarıçaplı bir dairenin NWW3 formatında rüzgâr ve dalga bilgisi tahmini, 24 saatlik aralıklar ile üç günlük olarak talep ediliyor. Detaylı bilgiye ise yine aynı adrese, bu kez ‘konu’ bölümüne ‘help’ yazarak ulaşabiliy­orsunuz. ‘Konu’ bölümüne ‘help-grib’ yazdığınız­da ise tüm grib dosyaları hakkında detaylı kullanım bilgisi gelecektir.

Rüzgâr ve soluganlar­dan korunma

İdeal demirleme alanı en azından üç cepheden rüzgâr ve dalgalarda­n korumalı olmalıdır. Sürekli rüzgârı olan bölgelerde hakim rüzgâra kapalı bir koy seçin. Rüzgârın sık yön değiştirdi­ği bölgelerde teknenin salınım yapacağını hesaplayıp teknenin istenmeyen bir yere yaklaşıp yaklaşmaya­cağını iyi hesaplayın.

2

4Demirin tuttuğunun gözlenmesi

Demiri atıp, zinciri döşedikten sonra demirin gergin hale gelmesini bekleyin ve daha sonra çıpanın tarayıp taramadığı­nı kontrol edin. Motoryatla­rda rölanti devriyle, yelkenlile­rde de 15002000 devir civarında tornistand­a elinizi zincirin üzerine koyarak titreşim olup olmadığını kontrol edin, eğer titreşim varsa demir tarıyor, titreşim yoksa demir taramıyor demektir. Daha sonra bir süre kıyıdan kerteriz alarak (tespit ettiğiniz referans noktaları ile) belli aralıklarl­a kontroller yapın. (Örneğin; tam rüzgâra 0˚ iken sancak ya da iskele borda hizanızda ardı ardına dizilmiş iki ağaç, kaya, ev ne olursa iki objeyi hizalayın ve bir süre geçtikten sonra yaptığınız hizalamayı kontrol edin. Demir taraması için GPS, cep telefonu uygulaması gibi şeyler de kullanabil­irsiniz. Ancak elektronik­leri siz siz olun sadece yedek için kullanın. Görsel referansla­r her zaman daha güvenilir olacaktır.)

www.kayrayelke­n.com

 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??

Newspapers in Turkish

Newspapers from Türkiye